Η Λαγκάρντ μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης
Shutterstock
Shutterstock

Η Λαγκάρντ μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης

Δεν περιμένουμε εκπλήξεις σήμερα από την ΕΚΤ. Η Κριστίν Λαγκάρντ αναμένεται να ανακοινώσει τη μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, μέσω της οποίας το επιτόκιο αναφοράς - επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα υποχωρήσει στο 2,75%.

Η αγορά θεωρεί δε δεδομένο ότι το επιτόκιο αναφοράς θα μειωθεί τουλάχιστον έως το 2% μέσα στο 2025. Τουτέστιν, έχουμε τέσσερις συνολικά μειώσεις για το 2025, μία σε κάθε τρίμηνο.

Αμφιβάλουμε όμως για το κατά πόσον η Λαγκάρντ θα επιχειρήσει να επιβεβαιώσει αυτή την προσδοκία της αγοράς. Και ο λόγος της αμφιβολίας μας είναι ότι αυτή τη στιγμή, στο τραπέζι είναι πάνω από ένα σενάρια.

Βλέπετε, η ΕΚΤ μπορεί να αναγκαστεί να γίνει ακόμα πιο επιθετική με τις μειώσεις επιτοκίων, αν οι αμερικανικοί δασμοί του Τραμπ στις εισαγωγές από την Ευρώπη επιβάλλουν μια «μεγαλύτερη πλάτη» προκειμένου να υποστηριχτεί η ανάπτυξη.

Όμως δεν αποκλείεται ακόμα και να καθυστερήσει τις μειώσεις επιτοκίων, κάτω από την αυξημένη πίεση στις τιμές ενέργειας.

Και τα δύο ενδεχόμενα λοιπόν θα είναι ανοικτά μέχρι τουλάχιστον τον Μάρτιο, όπου θα έχουμε πλέον τις τριμηνιαίες προβλέψεις στις οποίες θα ενσωματώνονται τα νέα δεδομένα από την πολιτική των ΗΠΑ.

Γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο, ενώ οι αναλυτές συμφωνούν με το σενάριο για δύο μειώσεις επιτοκίων 25 μονάδων βάσης έως τον Μάρτιο, για τον Απρίλιο και μετά οι απόψεις αρχίζουν να αποκλίνουν, με τις εκτιμήσεις για το επιτόκιο καταθέσεων στο τέλος του έτους να έχουν ένα εύρος από 1,25% έως 2,5% στο τέλος του έτους, από το επίπεδο του 3% που είναι τώρα.

Το πιο πιθανόν λοιπόν είναι η ΕΚΤ να είναι στον αυτόματο πιλότο μέχρι τον Μάρτιο, μέχρι τότε δηλαδή που θα έχουν πέσει όλα τα δεδομένα στο τραπέζι, ώστε να μπορέσει να σταθμίσει στη συνεδρίαση του Απριλίου την επίδραση των όποιων δασμών αποφασίσει εν τέλει ο Τραμπ, στην ανάπτυξη και στον πληθωρισμό.

Ως εκ τούτου, όσοι περιμένουν σήμερα τη Λαγκάρντ να δώσει κάποια επίσημη καθοδήγηση σχετικά με το πού σκοπεύει να οδηγήσει το κόστος δανεισμού, μάλλον θα απογοητευτούν.

Η πρόεδρος της ΕΚΤ δεν θα το κάνει, γιατί απλά είναι πολύ νωρίς για οποιαδήποτε πρόβλεψη, πόσο μάλλον από τη στιγμή που ο πρόεδρος των ΗΠΑ μπορεί να αλλάξει όλα τα δεδομένα με ένα διάταγμα του.

Ο πονοκέφαλος του ευρώ

Η ΕΚΤ είναι πραγματικά φέτος μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης, καθώς από τη μια προσπαθεί να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα, με τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης να έχουν πατήσει φρένο, ενώ την ίδια στιγμή οι αμερικανικοί δασμοί και η πολιτική αβεβαιότητα επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο το οικονομικό κλίμα στην περιοχή.

Από την άλλη, έχει αυξημένες ενεργειακές ανάγκες και καλείται από τον Ντόναλτ Τραμπ να αυξήσει τις εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ και όχι μόνο, τη στιγμή που το ευρώ γίνεται ολοένα και πιο αδύναμο έναντι του δολαρίου.

Με τη Fed πιθανότατα να είναι φέτος πιο συγκρατημένη στις μειώσεις επιτοκίων –άλλωστε χθες ο Πάουελ επιβεβαίωσε ότι η Fed δεν χρειάζεται να βιαστεί να προσαρμόσει τη νομισματική πολιτική της - και την ΕΚΤ να πρέπει να πατήσει γκάζι προκειμένου να στηρίξει την ανάπτυξη, γίνεται κατανοητό ότι το επιτοκιακό πλεονέκτημα του δολαρίου έναντι του ευρώ θα διογκωθεί περαιτέρω.

Ήδη το ζεύγος eur/usd φλερτάρει με το 1/1 και πολλά χαρτοφυλάκια παίρνουν θέση ακόμα και για το σενάριο να πέσει κάτω από την απόλυτη ισοτιμία. Το κόστος αντιστάθμισης έναντι ενός πιο αδύναμου ευρώ εως το τέλος του έτους είναι κοντά στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων επτά μηνών και η ζήτηση για option έχει υπερδιπλασιαστεί τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο και τον Νοέμβριο.

Ένα πιο αδύναμο ευρώ όμως συνεπάγεται και πιο ακριβές εισαγωγές.

Ο πονοκέφαλος του πληθωρισμού

Ο σταθερός πληθωρισμός των υπηρεσιών και το ενδεχόμενο ενός νέου εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ αναζωπυρώνουν την ανησυχία για πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη.

Μάλιστα σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Bloomberg, μεσοπρόθεσμα είναι πιο πιθανό να υπερβούμε το 2% από το να υποχωρήσουμε κάτω από αυτό.

Τα στοιχεία του Δεκεμβρίου συνεπικουρούν σε αυτή την άποψη. Σε επίπεδο Ευρωζώνης, ο ΔΤΚ έτρεξε με ετήσιο ρυθμό 2,4%. Μπορεί η αγορά να μην αντέδρασε μιας και συνέπεσε με τη μέση εκτίμηση των αναλυτών, όμως επιτάχυνε από το 2,2% του Νοεμβρίου.

Ο δομικός ΔΤΚ, που δεν προσμετρά τις ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, διατηρήθηκε αμετάβλητος, όπως προέβλεπαν επίσης οι οικονομολόγοι, καταγράφοντας αύξηση με ρυθμό 2,7% ετησίως τον Δεκέμβριο, όσο και τον Νοέμβριο.

Αισθητή ωστόσο ήταν η επιτάχυνση του δείκτη σε μηνιαίο επίπεδο με +0,5% στη σύγκριση Δεκεμβρίου - Νοεμβρίου, μετά από τη μηνιαία πτώση κατά 0,6% που είχε προηγηθεί.

Στα επιμέρους στοιχεία της μέτρησης, οι πληθωριστικές πιέσεις στον κρίσιμο κλάδο των υπηρεσιών ενισχύθηκαν οριακά στο 4% ετησίως, από το 3,9% του Νοεμβρίου.

Στα τρόφιμα ο ΔΤΚ παρέμεινε σταθερός στο 2,7% ετησίως, στην κατηγορία των μη ενεργειακών προϊόντων οι τιμές έτρεξαν με +0,5% ετησίως επιβραδύνοντας οριακά από το +0,6% του Νοεμβρίου, ενώ η μεγάλη διαφορά ήταν στις τιμές της ενέργειας, που αυξήθηκαν 0,1% ετησίως μετά το -2% του Νοεμβρίου, για πρώτη φορά μετά τον Ιούλιο.

Τα στοιχεία αυτά υποδεικνύουν ότι η πρόοδος στον δομικό πληθωρισμό και στις υπηρεσίες έχει σταματήσει, επομένως κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι η ΕΚΤ δεν θα παρουσιαστεί εν τέλει πιο φειδωλή με τις μειώσεις επιτοκίων.

Ο πονοκέφαλος της τιμής του φυσικού αερίου

Στο σημείο αυτό να υπογραμμίσουμε ότι τυχόν διατήρηση των τιμών του φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα, αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.

Ο φετινός χειμώνας χαρακτηρίζεται από αισθητά χαμηλότερες θερμοκρασίες σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη, κάτι που έχει αυξήσει τη ζήτηση φυσικού αερίου για τη θέρμανση.

Την ίδια στιγμή οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες έχουν επηρεάσει αρνητικά την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, αυξάνοντας την ανάγκη χρήσης φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή.

Επιπλέον, από το νέο έτος οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας προς την ΕΕ διακόπηκαν, καθώς η σύμβαση μεταξύ Gazprom και Ουκρανίας έληξε και δεν ανανεώθηκε. Αν και η εξέλιξη αυτή ήταν αναμενόμενη, η απώλεια των ροών ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας δυσκολεύει την αντικατάσταση του χαμένου όγκου μέσω άλλων πηγών.

Βλέπετε, τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι περιορισμένες οι δυνατότητες αύξησης των ροών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ, τη Νορβηγία και το Αζερμπαϊτζάν, καθώς δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία νέα τερματικά LNG στην Ευρώπη. Επιπλέον, είναι δύσκολο η ΕΕ να διασφαλίσει βραχυπρόθεσμα περισσότερο αμερικανικό LNG, καθώς το επίπεδο των εξαγωγών βρίσκεται ήδη στο μέγιστο. (σ.σ: Μπορεί ο Τραμπ να έβγαλε από το ντουλάπι τα σχέδια για αύξηση παραγωγής LNG, αλλά αυτή η αύξηση δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη).

Όλα αυτά σε συνδυασμό με την ανάγκη αναπλήρωσης των αποθεμάτων φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα, αναμένεται να διατηρήσουν τις τιμές υψηλές το αμέσως επόμενο διάστημα, καθώς η προετοιμασία για τη νέα περίοδο θέρμανσης θα ξεκινήσει από την άνοιξη.

Για όλους αυτούς τους λόγους το κόστος της αντιστάθμισης έναντι των αυξανόμενων τιμών για την επερχόμενη περίοδο αποθήκευσης έχει αυξηθεί, ενώ την ίδια στιγμή η Κομισιόν εξετάζει να μην προτείνει απαγόρευση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην τελευταία δέσμη κυρώσεων, επειδή ακριβώς τα κράτη - μέλη εξέφρασαν τις ανησυχίες τους σχετικά με την εξασφάλιση εναλλακτικών λύσεων.

Μαίρη Βενέτη

[email protected]

Aποποίηση Ευθύνης

Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.