Του Γιώργου Παυλόπουλου
Σε υψηλά 18 μηνών βρέθηκε χθες το δολάριο έναντι των βασικών νομισμάτων-ανταγωνιστών του, ανάμεσα στους οποίους είναι το ευρώ και η στερλίνα. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται τόσο στην πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί στην Ευρώπη σε δύο «καυτά» μέτωπα -την κόντρα της Ιταλίας με την Κομισιόν και το Brexit- όσο και στη νομισματική πολιτική που εφαρμόζει η Fed στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Για την ώρα, βεβαίως, ειδικοί και κυβερνήσεις εκτιμούν ότι η διαμορφούμενη ισοτιμία δεν συνιστά αιτία συναγερμού, ενώ οι εξαγωγικές χώρες -κυρίως Γερμανία και Ολλανδία- βλέπουν τα προϊόντα τους να γίνονται ακόμη πιο ελκυστικά στις διεθνείς αγορές. Σε αρκετές άλλες χώρες, ωστόσο, η ανησυχία αυξάνεται και οι κυβερνήσεις τους διαμηνύουν ότι δεν επιθυμούν περαιτέρω αποδυνάμωση του ευρώ.
Η κρίση στην Ιταλία
Η κυβέρνηση των Κόντε, Σαλβίνι και ντι Μάγιο δεν αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα σοβαρές αλλαγές στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2019 που έχει ήδη απορριφθεί από την Κομισιόν. Έτσι, πρακτικά, ανοίγει ο δρόμος για την έναρξη της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος σε βάρος της Ιταλίας, η οποία ενδέχεται να διαρκέσει ακόμη και μέχρι τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου.
Σε κάθε περίπτωση, η αβεβαιότητα που επικρατεί για την πορεία της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης και ειδικότερα για τις τράπεζές της, οι οποίες είναι πολύ εκτεθειμένες, καθώς και το ενδεχόμενο μιας γενικευμένης επίθεσης από τους μαέστρους του σορταρίσματος στις διεθείς αγορές, είναι παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στο ευρώ. Πολύ περισσότερο καθώς υπάρχουν γενικότερα σημάδια επιβράδυνσης στην ευρωζώνη, μετά το σταδιακό τέλος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Η αβεβαιότητα στο Brexit
Σχεδόν 100 ημέρες πριν την επίσημη ημερομηνία εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, που έχει οριστεί για τις 29 Μαρτίου 2019, επικρατεί πλήρης σύγχυση αναφορικά με το τι μέλλει γενέσθαι -και πώς ακριβώς. Η Βρετανή πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, καθώς οι περισσότεροι (ακόμη και σύμμαχοί της) προβλέπουν ότι το σχέδιο που έχει παρουσιάσει δεν πρόκειται να γίνει δεκτό από τη βουλή, η οποία και έχει τον τελευταίο λόγο -στην περίπτωση, φυσικά, που υπάρξει εγκαίρως συμφωνία με την ΕΕ σε επίπεδο κορυφής, κάτι που επίσης παραμένει ασαφές.
Έτσι, δεν αποκλείεται να υπάρξουν δραματικές πολιτικές εξελίξεις στη Βρετανία το επόμενο διάστημα, οι οποίες φτάνουν μέχρι και την παραίτηση Μέι και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ή/και ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit, κάτι που υποστηρίζουν ενθέρμως οι αντίπαλοί του και ολοένα μεγαλύτερο τμήμα των Εργατικών. Μέχρι να ξεκαθαρίσουν, πάντως, τα πράγματα, δεν πλήττεται μόνο η στερλίνα, αλλά κια το ευρώ, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πολύ σημαντικό για να αγνοηθεί από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Το «σκληρό» δολάριο
Η συνεχιζόμενη αύξηση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τα κίνητρα της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ προς τους Αμερικανούς επενδυτές να επαναπατρίσουν τα κεφάλαιά τους, έχουν καταστήσει το δολάριο ένα εξαιρετικά ελκυστικό προορισμό. Παρά δε το γεγονός ότι ο Τραμπ εμφανίζεται επικριτικός απέναντι στην Fed, στην ουσία οι πολιτικές τους λειτουργούν συμπληρωματικά ευνοϊκά για το δολάριο -και σε βάρος του ευρώ.
