Μπορεί ο κόσμος της τέχνης να προσπαθεί να ορθοποδήσει από τις επιπτώσεις του εγκλεισμού και της καραντίνας, αλλά η αγορά στην Κίνα συνέρχεται πρώτη από την υγειονομική κρίση, όπως τουλάχιστον δείχνει η πρόσφατη έκθεση που δημοσίευσε η UBS σε συνεργασία με την κορυφαία φουάρ της Βασιλείας (Art Basel). Ανάμεσα στα ονόματα που ξεχώρισαν αυτή την πρωτοφανή περίοδο και κατάφεραν να μαγνητίσουν τους ζάμπλουτους millenials της νοτιοανατολικής Ασίας είναι ο Takis.
Ο ιεροφάντης του μαγνητισμού μοιάζει να μην γνωρίζει από κρίσεις, καθώς το ενδιαφέρον από ασιάτες μεγαλοσυλλέκτες και ιδρύματα είναι στα ύψη. Σε αυτό συνέτεινε η συνεργασία του εξαιρετικά δραστήριου Ιδρύματος που φέρει το όνομα του καλλιτέχνη (Takis -Κέντρο Ερευνών Τέχνης και Επιστήμης) με την κορυφαία γκαλερί White Cube. Έπειτα από την αναδρομική έκθεση που αφιέρωσε στο δημιουργό η Tate το 2019, οι δύο φορείς ταξίδεψαν το έργο του στο παράρτημα της γκαλερί στο Χονγκ Κονγκ, οργανώνοντας την πρώτη έκθεση Takis στην τεράστια αγορά της Ασίας.
Ο Takis βεβαίως δεν είναι πυροτέχνημα στη σύγχρονη τέχνη. Μπροστάρης της κινητικής γλυπτικής, συνδέθηκε με τη χρησιμοποίηση της ενέργειας, του φωτός, της βαρύτητας και του μαγνητισμού, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’50. Τα έργα του εκτίθενται σήμερα σε δεσπόζουσα θέση στις μόνιμες συλλογές των σπουδαιότερων μουσείων του κόσμου, όπως το Πομπιντού στο Παρίσι, το ΜΟΜΑ στη Νέα Υόρκης, η θρυλική συλλογή De Menil στο Χιούστον και η Tate Gallery του Λονδίνου. Ενώ, όμως, σε Ευρώπη και Αμερική είχαν οργανώσει προς τιμήν του μεγάλες αναδρομικές εκθέσεις, τα «σινιάλα» του Takis κατακτούν σήμερα και την Κίνα. Για την σπουδαία πρωτοβουλία του Ιδρύματος, αλλά και για τα επόμενα ψηφιακά του βήματα, μιλά στο Liberal Markets η διευθύντρια επικοινωνίας, Μένια Κούλη.
Μετά την αναδρομική στην Tate ακολούθησε η πολύ σημαντική συνεργασία του Ιδρύματος με την White Cube και την έκθεση στο Χονγκ Κονγκ. Πώς ανταποκρίθηκε το κοινό της Ασίας;
Παρότι η συνεργασία με τη White Cube και η έκθεση στο Χονγκ Κονγκ πραγματοποιήθηκε μέσα στην περίοδο της πανδημίας του covid-19, η ανταπόκριση που λάβαμε από αυτή την πρώτη επαφή του ασιατικού κοινού με το έργο του καλλιτέχνη είναι πολύ θετική. Το κοινό της Ασίας ήταν ιδιαιτέρως θερμό απέναντι στο έργο του Takis και μάλιστα ενδιαφέρον δεν έδειξαν μόνο φιλότεχνοι και συλλέκτες, αλλά και Μουσεία και άλλοι καλλιτεχνικοί και πολιτιστικοί φορείς, γεγονός ενδεικτικό της θερμής ανταπόκρισης.
Υπήρξε ενότητα έργων στην οποία έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση;
Στην έκθεση παρουσιάστηκε ένα σημαντικό σύνολο από την καλλιτεχνική πορεία του Takis που περιελάμβανε ιστορικά αλλά και πιο σύγχρονα έργα και ήταν συγκινητικό το ενδιαφέρον του κοινού για όλες τις ενότητες έργων που παρουσιάστηκαν. Όπως πάντα τα Σινιάλα, είτε με τα χαρακτηριστικά objets trouvés είτε Φωτεινά, αποτελούν μια κατηγορία έργων στα οποία οι συλλέκτες πάντα δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση, αλλά το κοινό έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και για πιο σύγχρονα έργα, όπως «Μαγνητικοί Τοίχοι – Τέταρτη Διάσταση» έργα τα οποία ο Takis λάτρευε. Το σίγουρο είναι ότι η απήχηση που είχε η έκθεση ανοίγει το δρόμο για νέες δράσεις ενώπιον του ασιατικού κοινού.
Ο Takis είναι από τα ελληνικά ονόματα που βρίσκονται ψηλά στο διεθνές χρηματιστήριο. Μετά τον θάνατό του, καταγράφονται αλλαγές στις δημοπρασίες;
Το βέβαιο είναι ότι μετά την ανακοίνωση της εκπροσώπησης του estate του Takis από την White Cube είναι ιδιαιτέρως αυξημένο το ενδιαφέρον του κοινού για τα έργα του Καλλιτέχνη και αυτό αποτυπώνεται ήδη και στις Δημοπρασίες. Παρατηρώντας και τις τελευταίες δημοπρατικές τάσεις, αλλά και την έντονη παρουσία του έργου του καλλιτέχνη μέσα από συνεργασίες που προγραμματίζονται με άλλους φορείς και την γκαλερί, αναμένουμε να υπάρξει προσεχώς ακόμα μεγαλύτερη αύξηση των τιμών, ιδίως μετά την ύφεση της πανδημίας. Παρατηρείται εν γένει αύξηση ενδιαφέροντος και τιμών στη διεθνή αγορά σύγχρονης τέχνης, η οποία θεωρώ πως θα συνεχιστεί σταδιακά και δυναμικά τα επόμενα χρόνια.
Το καλοκαίρι συμπληρώνονται δύο χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού. Σε αυτά τα πρώτα βήματα του Κέντρου χωρίς τον ιδρυτή του, είχαμε την πρωτόγνωρη συνθήκη της πανδημίας. Αναθεωρήσατε τα πλάνα σας; Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει το Ίδρυμα;
Ήταν πολύ μεγάλη η απώλεια του Takis για όλους τους ανθρώπους του Ιδρύματος αλλά και εν γένει του χώρου της τέχνης, παραμένει ωστόσο πολύ έντονη η «παρουσία» του Takis στο Ίδρυμά του, στο αγαπημένο του δημιούργημα, το οποίο λειτουργεί ήδη από το 1986. Λίγους μήνες μετά το θάνατο του Takis ήρθαμε αντιμέτωποι και με την παράξενη αυτή συνθήκη της πανδημίας που άλλαξε τις ζωές μας και επηρέασε σημαντικά τον ευρύτερο χώρο της τέχνης, όπως και πολλούς άλλους κλάδους. Σκοπός μας ήταν και παραμένει πάντα η ανάδειξη διεθνώς του καλλιτεχνικού και επιστημονικού έργου του Takis καθώς και η προώθηση και εξύψωση του ονόματός του όπως αξίζει σε έναν τόσο μεγάλο καλλιτέχνη. Έτσι ανταποκρινόμενοι και εμείς στην πρόκληση της εποχής, έχουμε επικεντρωθεί στις ψηφιακές καλλιτεχνικές δράσεις, στη συνέχιση της ψηφιοποίησης του αρχείου του Ιδρύματος και επικαιροποίησή του, καθώς και στη δημιουργία σειράς ψηφιακών εκπαιδευτικών προγραμμάτων με επίκεντρο πάντα το έργο του Takis. Εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα με την επιμέλεια του Ιδρύματος συντηρήσεις και πιστοποιήσεις έργων του Takis σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες και κατευθύνσεις που άφησε ο Takis ως παρακαταθήκη.
Ο Takis έδινε την εντύπωση ενός «χορτασμένου» ανθρώπου. Με την πολυτέλεια της απόστασης πώς τον θυμάστε στο τελείωμα της ζωής του;
Ο Takis μέχρι και το τέλος της ζωής του, όπως και καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής, διατήρησε υψηλά την ποιότητα της ζωής του. Τα τελευταία χρόνια περιόρισε τα ταξίδια και επέστρεψε στο Ίδρυμά του στο οποίο και έζησε μέχρι το τέλος του, όπου και δεχόταν τακτικά επισκέψεις φίλων και συνεργατών. Ο Takis παρέμεινε μέχρι τέλους πολύ δραστήριος, ενημερωνόταν καθημερινά και με αμείωτο ενδιαφέρον για την τέχνη και τη διεθνή εικαστική σκηνή και διατηρούσε ενεργό ενδιαφέρον για το Ίδρυμα και τις δράσεις του, την εικαστική του πορεία και το ενδιαφέρον του κοινού. Διάβαζε συνεχώς βιβλία, έβλεπε ταινίες και μελετούσε καθημερινά τους New York Times στους οποίους διατηρούσε συνδρομή. Επίσης είχε πολύ ενεργή συμμετοχή στην οργάνωση της μεγάλης έκθεσης που πραγματοποιήθηκε έναν μήνα πριν το θάνατό του προς τιμήν του στην Tate Modern του Λονδίνου το curating της οποίας και παρακολουθούσε μέσω video calls.
Όταν με το καλό γυρίσουμε στην κανονικότητα, το Ίδρυμα πώς σκέφτεται την επόμενη ημέρα;
Δεδομένου ότι ο χαρακτήρας του Ιδρύματος είναι κοινωφελής, όλες οι δράσεις που διοργανώνονται ήδη, αλλά και προγραμματίζονται με την επάνοδο στην κανονικότητα έχουν ως μοναδικό σκοπό την υποστήριξη του Ιδρύματος και του έργου του και την περαιτέρω ανάδειξη και εξύψωση του ονόματος του Takis διεθνώς. Τόσο η εκπροσώπηση του Takis estate από τη White Cube όσο και οι προγραμματιζόμενες συμμετοχές σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και τα εκπαιδευτικά προγράμματα που ήδη διοργανώνονται για μικρούς και μεγάλους και θα συνεχιστούν μόλις μας επιτραπεί.
Το ίδρυμα είναι αρμόδιο για την πιστοποίηση αυθεντικότητας των έργων του Takis. Επίσης, υπάρχει εργαστήριο και ομάδα συντηρητών, όπου μπορούν να επιδιορθώσουν έργα του καλλιτέχνη. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι σύντομα πρόκειται να λειτουργήσει art shop καθώς και e-shop για πωλήσεις χρηστικών αντικειμένων εμπνευσμένων από το έργο του Takis. Για περισσότερες πληροφορίες και ανακοινώσεις μπορείτε να επισκεφτείτε το site και τα social media του Ιδρύματος.
