Ο κίνδυνος πετρελαϊκής κρίσης τρομάζει τις αγορές
shutterstock
shutterstock

Ο κίνδυνος πετρελαϊκής κρίσης τρομάζει τις αγορές

Εκεί που όλα έδειχναν ότι οι μειώσεις επιτοκίων από τη Fed και την ΕΚΤ θα ήταν ικανές να συντηρήσουν το χρηματιστηριακό ράλι στο υπόλοιπο του έτους, το πολεμικό κλίμα στη Μέση Ανατολή και ο φόβος μιας νέας πετρελαϊκής κρίσης απειλούν με ανατροπή σκηνικού. Μέχρι  να ξεκαθαρίσει το τοπίο στη γεωπολιτική σκακιέρα, οι επενδυτές εστιάζουν στα καλύτερα των προσδοκιών στοιχεία για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ, τα οποία ήταν αρκετά για να στείλουν τον Dow Jones σε νέα ιστορικά υψηλά και ολόκληρη τη Wall σε άνοδο. 

Σε μία δύσκολη εβδομάδα για τις αγορές, οι βασικοί δείκτες της Wall κατάφεραν να κλείσουν με κέρδη καθώς η αμερικανική οικονομία δημιούργησε περισσότερες θέσεις εργασίας απ’ ότι αναμενόταν και η ανεργία υποχώρησε στο 4,1%. Αυτό από τη μία κάνει τους αναλυτές να πιστεύουν ότι εντέλει η ύφεση θα αποφευχθεί και παράλληλα η Fed θα κινηθεί πιο επιφυλακτικά σε ό,τι αφορά τις μειώσεις των επιτοκίων. Το βασικό σενάριο σήμερα προβλέπει ότι αφενός η Fed θα πετύχει την ομαλή προσγείωση της οικονομίας των ΗΠΑ και αφετέρου δε θα προχωρήσει ξανά σε jumbo μείωση επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης.  

Την ίδια ώρα, αυξάνονται τα πονταρίσματα για άνοδο των τιμών του πετρελαίου στα 100 δολάρια. Δικαιολογημένα θα έλεγε κανείς, καθώς από τα 70 δολάρια/βαρέλι στις αρχές της εβδομάδας, το Brent έφτασε την Παρασκευή μία ανάσα από τα 80 δολάρια, αντανακλώντας το ρευστό σκηνικό στην αγορά πετρελαίου.  

Από τη μία, λοιπόν, έχουμε την «κανονική» πορεία των χρηματιστηρίων, η οποία μοιάζει ομαλή – αν και ζούμε σε μία εποχή ανατροπών – και από την άλλη υπάρχει ο φόβος ενός πολέμου Ιράν-Ισραήλ, που θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις παγκόσμιων διαστάσεων. Όχι μόνο γιατί θα μπορούσε να στείλει στα ύψη τις τιμές αλλά και γιατί υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εμπλοκής και άλλων μεγάλων δυνάμεων. 

Αν δεν υπήρχε ο κίνδυνος εκτίναξης των τιμών του «μαύρου χρυσού», θα λέγαμε ότι με βάση τόσο την παράδοση, όσο και το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία δείχνει να «αντέχει», οι αγορές θα ακολουθούσαν ανοδική πορεία στο προσεχές διάστημα. Όμως το σενάριο μιας νέας πετρελαϊκής κρίσης, στην περίπτωση που το Ισραήλ χτυπήσει κρίσιμες εγκαταστάσεις του Ιράν, αρχίζει να τρομάζει τους επενδυτές.Η κυρίαρχη πεποίθηση σήμερα στις αγορές είναι ότι στην περίπτωση που συνεχιστεί η κλιμάκωση του πολέμου μεταξύ Ισραήλ, Λιβάνου και Ιράν, τα χρηματιστήρια θα δεχτούν πολύ σύντομα ισχυρό πλήγμα.  

Η ιστορία, πάντως, δείχνει ότι το εντυπωσιακό ράλι της Wall Street και των παγκόσμιων χρηματιστηρίων έχει ακόμα δρόμο. Σύμφωνα με στοιχεία του Dow Jones, παραδοσιακά όταν ο S&P 500 κερδίζει τουλάχιστον 20% στους πρώτους εννέα μήνες του έτους, ενισχύεται σε ποσοστό άνω του 2% κατά τη διάρκεια του τριμήνου Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου.  

Με δεδομένο, λοιπόν, ότι ο κορυφαίος δείκτης της Wall σημείωσε άνοδο 20,8% την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, οι πιθανότητες είναι υπέρ της ανόδου προς νέα ιστορικά υψηλά. Αλλά με το πετρέλαιο να φτάνει κοντά στα 80 δολάρια το βαρέλι και τις σχέσεις Ιράν-Ισραήλ να έχουν περάσει σε πολεμικό κλίμα, όλα τα ενδεχόμενα είναι πιθανά.  

Τοποθεσία-κλειδί είναι το νησί Kharg που διαχειρίζεται το 90% των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν και το οποίο βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του Περσικού Κόλπου, σε απόσταση μικρότερη των 500 χιλιομέτρων από το Στενό του Ορμούζ. Αναλυτές εκτιμούν ότι το νησί Kharg αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του Ισραήλ, στην περίπτωση που εξαπολύσει επίθεση κατά του Ιράν, σε αντίποινα των πυραυλικών επιθέσεων της Τεχεράνης. Ξένα μέσα αναφέρουν ότι για πρώτη φορά από το 2018 που επιβλήθηκαν κυρώσεις, το Ιράν ενώ συνεχίζει να φορτώνει τάνκερ, δεν υπάρχουν άδεια πλοία αγκυροβολημένα στο νησί, σε μία ένδειξη ότι υπάρχει φόβος επίθεσης από το Ισραήλ.