Πέρασαν δύο χρόνια από την καταστροφή του πλανήτη και την πείνα που θα επικρατούσε σε όλη την υφήλιο! Σήμερα, δύο χρόνια μετά, οι αγορές ανοίγουν τις σαμπάνιες και ιδιαίτερα η Wall Street, καθώς η άνοδος των δεικτών έχει ξεπεράσει το 60%, ενώ οι μετοχές της τεχνολογίας θυμίζουν περίοδο 99! Όπως είναι αναμενόμενο οι υποστηρικτές της κατάρρευσης του Οκτωβρίου του 2022 έγιναν οι καλύτεροι διαφημιστές της σημερινής εικόνας των αγορών. Με την ευκολία που υποβάθμιζαν τις μετοχές και τους δείκτες το 2022, τώρα τις αναβαθμίζουν και καίγονται ποιος θα δώσει υψηλότερο στόχο για τον S&P 500!
Οι περισσότεροι επενδυτικοί οίκοι που υποστήριζαν την καταστροφή και έδιναν στόχους για τις αμερικανικές μετοχές αρκετά χαμηλά (π.χ.Nvdia 280-320 δολάρια και S&P 500 στις 3500 μονάδες κ.ο.κ.), ανεβάζουν σήμερα τους στόχους σε ό,τι κινείται. Έτσι δίνουν νέο στόχο για τον S&P 500, από 6.000 μονάδες εώς 6.500. Όσο για μια τελευταία μοναχική «αρκούδα» που έβλεπε τις 4400 μονάδες για εφέτος, έπεσε από τα σύννεφα (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) και αναθεωρεί σε ανοδική την εκτίμησή της για υψηλότερα επίπεδα στους δείκτες της Wall Street(θεωρώ πάντως τη μόνη λογική φωνή ως προς την εκτίμηση της αλλά λάθος την αναθεώρηση για νέα υψηλά)
Σύμφωνα με τη factset, από τις 11.882 αξιολογήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για τις μετοχές που απαρτίζουν τον S&P 500, το 54,5% κάνουν λόγο για αγορά, το 40,2% διακράτηση και το πενιχρό 5,2% πώλησης. Το ποσοστό των αξιολογήσεων με σύσταση για αγορά είναι οριακά χαμηλότερο από τον μέσο όρο της πενταετίας του 54,6%. Ταυτόχρονα η διακράτηση είναι πάνω από τον μέσο όρο της 5ετίας του 39,4%, ενώ η σύσταση για πώληση είναι κάτω από τον μέσο όρο της 5ετίας του 6,0% H τιμή-στόχος με βάση τις τιμές-στόχους των επιμέρους εταιρειών για τον S&P 500 είναι 6.280 μονάδες, ήτοι 9,9% υψηλότερα από την τιμή κλεισίματος των 5.700 μονάδων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή-στόχος που είχε τεθεί με την ίδια μεθοδολογία στην αρχή του 2024 δεν ξεπερνούσε τις 5.153 μονάδες!
Και τώρα απομένει η επόμενη ημέρα! Ο Οκτώβριος του 2024! Εν μέσω αμερικανικών εκλογών και αβεβαιότητας για την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι νικητές(εάν και έχουμε τα προσχέδια). Εν μέσω δύο εστιών πολέμου! Εν μέσω μιας κλιματικής αλλαγής που εκτοξεύει τα κόστη σε ασφαλιστικές και κράτη από καταστροφικές ζημίες και απώλειες ζωών. Εν μέσω πλήρους κατάρρευσης της κινέζικης οικονομίας που οδηγείται σε μια παροχή απεριόριστης ρευστότητας προς την κοινωνία της και το χρηματοπιστωτικό και κατασκευαστικό τομέα της για να γλυτώσει από τα χειρότερα. Και τέλος εν μέσω «μεθυσμένων αγορών» που διψούν για περισσότερη σαμπάνια!
Ήδη η Ευρώπη βρίσκεται με το ένα πόδι στην ύφεση. Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία παίρνουν μέτρα για να μην υπερβούν τους στόχους των προϋπολογισμών τους. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται εν μέσω μια τεράστιας κρίσης, ενώ η Γαλλία ξέφυγε από τους στόχους των ελλειμμάτων, με την Ιταλία να εξετάζει θυσία 3,5 δις που θα επιβαρύνει τις ιταλικές τράπεζες και ασφαλιστικές για να ενισχύσει τον προϋπολογισμό της.
Οι υπόλοιπες χώρες του νότου από «γουρούνια» κατέληξαν σε στυλοβάτες του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, κάτι που θα αποδειχθεί παροδικό εφόσον συνεχιστεί η ύφεση στις χώρες του βορρά που θα παρασύρει και τις χώρες του νότου, καθώς όταν δεν έχεις δουλειά δε θα κάνεις τουρισμό! Και ως γνωστόν, ιδιαίτερα για τη χώρα μας, ο τουρισμός αποτελεί το «βαρύ πυροβολικό»! Στην αντίπερα όχθη περιμένουν τις αγορές να πέσουν μετά τις αμερικάνικες εκλογές, ενώ τα οικονομικά στοιχεία παρουσιάζουν μια καλύτερη εικόνα σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη. Τώρα πως θα γίνει και όλοι θα βγουν μετά τις εκλογές να πουλήσουν και γιατί όχι μια εβδομάδα ή δύο πριν, αυτό χρήζει άλλης διάστασης!
Το ερώτημα που τίθεται μετά τη διετή ανοδική πορεία, είναι γιατί δεν πέφτουν οι αγορές; Απλά γιατί δεν μπορούν να τις αφήσουν να πέσουν! Έτσι οι Αμερικάνοι επενδυτές θέλουν να πέσουν οι αγορές μετά τις εκλογές τους, οι Γερμανοί, με τόσα αρνητικά αν κατέρρεε και το χρηματιστήριο, η ακροδεξιά θα έκανε πάρτι (Η αλήθεια είναι ότι οι Γερμανοί πολίτες δεν το έχουν στο αίμα τους με την ενασχόληση κερδοσκοπικά, αλλά ο υπόλοιπος πλανήτης το παραέχει)!
Οι κινέζοι έχουν χάσει την μπάλα με τα +50% και -20% σε μια κλειστή εσωτερική αγορά θεάματος! Ενώ οι κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, σε ρόλο θιασώτη, υπολείπονται των περιστάσεων, καθώς οι εξελίξεις τρέχουν πιο γρήγορα από τους γερασμένους τραπεζίτες(όχι μόνο σε ηλικία) και προσπαθούν να τονώνουν την πλασματική ευφορία των αριθμών! Τα σημάδια της ύφεσης ονομάζονται «ομαλή προσγείωση» (από τους κεντρικούς τραπεζίτες), όπως ομαλή ήταν και η άνοδος του πληθωρισμού όταν δεν την έβλεπαν! Ας ελπίσουμε αυτή τη φορά να πέσουν μέσα!
Η αισιοδοξία λοιπόν που πηγάζει από το διετές ράλι των αγορών άλλαξε τις ζωές των κατοίκων του πλανήτη μας. Τα υψηλά των αγορών δίνουν την αίσθηση μιας ευημερίας που μόνο ευημερία δεν είναι! Ακόμα και οι ισχυρές οικονομίες προσπαθούν να κρατήσουν τους πολίτες τους, ενισχύοντας τους με επιδόματα διαβίωσης, καθώς το παγκόσμιο χρέος εκτινάχθηκε άνω των 100 τρις! Όσο για το ιδιωτικό εκεί ο λογαριασμός έχει ξεφύγει!
Οι λαοί έμαθαν να ζουν πέρα από τις δυνατότητες τους, που σε μεγάλο βαθμό συνέβαλε η παγκοσμιοποίηση και τα φθηνά εργατικά χέρια της Ασίας. Η επιστροφή στην παλαιά εποχή με δασμούς και επαναπατρισμό θα οδηγήσει σε βίαιη προσγείωση! Η απώλεια της πλασματικής ευημερίας θα οδηγήσει σε εξεγέρσεις και ανόδους στην εξουσία «ταχυδακτυλουργών και μάγων» που θα δώσουν λύσεις, ενώ δεν υπάρχουν! Ήδη το ζούμε! Οι πολιτικοί θα αναγκαστούν να υπερβούν τους όρους και τα σύμφωνα σταθερότητας μπροστά στις κοινωνικές αναταραχές και οι κοινωνίες θα βρεθούν αντιμέτωπες με τεράστια οικονομικά προβλήματα.
Η απεριόριστη παροχή ρευστότητας θα αποτελέσει «το όπλο» στα χέρια των κεντρικών τραπεζών, που θα εκτοξεύσει τον πληθωρισμό εκ νέου, καθώς δεν υπάρχουν παραγωγικά χέρια για να διατηρηθεί το παλαιό μοντέλο της παγκόσμιας ανάπτυξης και θα υπάρχουν ελλείψεις τροφίμων και πρώτων υλών! Η μετανάστευση των λαών είτε λόγω κλιματικής αλλαγής, είτε των πολέμων θα αλλάξει ριζικά τον πλανήτη. Ήδη οι δυτικές κοινωνίες κλείνουν τα σύνορα τους και πλέον αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα και της έλλειψης εργατικού δυναμικού στον πρωτογενή τομέα, που θα εκτοξεύει συνεχώς τις τιμές των απαραίτητων προς επιβίωση αγαθών.
Κοινωνίες οι οποίες το ΑΕΠ τους προέρχεται κατά 60-70% από υπηρεσίες(οι περισσότερες με αποκορύφωμα τις ΗΠΑ) είναι καταδικασμένες. Ίσως, θα μου πείτε και να το αποζητούν στα πλαίσια της δημιουργικής καταστροφής, όπου θα γίνει μια επανεκκίνηση με ένα μηδενισμό της αξίας του παγκοσμίου χρέους μέσω πληθωρισμού(το καλό σενάριο, το δεύτερο είναι ο Γ ’Παγκόσμιος).
Οι αγορές βέβαια μεθυσμένες από τη χθεσινή σαμπάνια που άνοιξε η Wall Street, με τα νέα υψηλά της θα συνεχίζουν τον μονότονο δρόμο τους, έως ότου αποφασίσουν ότι ήρθε η ώρα οι πρώτοι να αποχωρήσουν από το πάρτι! Η ίδια εικόνα επικρατούσε και πριν την πτώση του 2018 και του 2007. Μπορεί η πτώση του 2008 να στηρίχθηκε σε μια κατάρρευση, αλλά του Δεκεμβρίου 2018 δεν υπήρξε κανένα νέο, ήταν ακριβώς η ίδια εικόνα και προήλθε από το πουθενά. Απλά ένα πρωί αποφάσισαν να πέσουν! Πριν λίγες ημέρες ο συγγραφέας του «Μαύρου Κύκνου», Nassim Taleb, δήλωσε ότι δεν απέχουμε πολύ από έναν "μαύρο κύκνο", γιατί απλά τα οικονομικά νέα δεν είναι ικανά να οδηγήσουν σε διόρθωση τις υπερβολές! Εγώ θα τονίσω ότι δεν χρειάζεται απαραίτητα "ο μαύρος κύκνος", απλά ένα πρωί θα περάσει η επήρεια της μέθης!
