Η τελευταία τριετία αν και χαρακτηρίστηκε από ρεκόρ κερδοφορίας ήταν μια δύσκολη περίοδος για τις πολλές επιχειρήσεις. Οι αντιξοότητες που οφείλονται σε έκτακτους παράγοντες πολλές φορές δημιουργούσαν ένα εξαιρετικά δυσμενές μείγμα καταλυτών, πολλές φορές οι αρνητικοί παράμετροι που καθορίζουν το κόστος λειτουργίας μιας επιχείρησης έτρεχαν σε παράλληλο χρόνο.
Αρχικά είδαμε τις πρώτες ύλες και το κόστος της ενέργειας να εκτοξεύονται, ο πληθωρισμός οδήγησε σε υψηλότερα μισθολόγια, οι τιμές των ενοικίων αναπροσαρμόστηκαν υψηλότερα και εν τέλει η οικονομία μπήκε σε περιβάλλον υψηλών επιτοκίων το οποίο είχε επίδραση στο κόστος δανεισμού. Φαίνεται όμως ότι η στιγμή που τα επιτόκια θα ξεκινήσουν να αποκλιμακώνονται βρίσκεται κοντά και αυτή θα είναι μια κίνηση που ωφελεί συγκεκριμένους κλάδους και εταιρίες.
Οι προφανείς ωφελημένοι είναι οι κλάδοι που έχουν υψηλό βαθμό ευαισθησίας στις χρηματοοικονομικές επιβαρύνσεις και το καθαρό τους κέρδος είναι μια απλή διαφορά μεταξύ προκαθορισμένης απόδοσης και κόστος τραπεζικού δανεισμού. Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, το Real Estate και οι εταιρίες Leasing. Και στους τρεις κλάδους το έσοδο είναι καθορισμένο, ενώ ένα σημαντικό μέρος του δανεισμού είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο, επομένως η ωφέλεια αποτυπώνεται άμεσα στην τελική γραμμή και εξαρτάται από το ύψος του δανεισμού.
Μια άλλη κατηγορία εταιρειών που ωφελείται έχει να κάνει με τη δομή του ισολογισμού. Οι εταιρίες που έχουν λειτουργική μόχλευση έχουν θεωρητικά πλεονέκτημα σε μια περίοδο αντιστροφής των επιτοκίων. Το λειτουργικό περιθώριο αυτών των εταιριών πρακτικά αντικατοπτρίζει τη μεταβολή των λειτουργικών κερδών όταν μεταβάλλονται τα έσοδα.
Μια απλή φόρμουλα υπολογισμού της λειτουργικής μόχλευσης αφορά την άθροιση του κόστους πωληθέντων και των διοικητικών εξόδων δια το σύνολο ενεργητικού. Επί της ουσίας ο δείκτης αυτός μας δείχνει το κόστος λειτουργίας της επιχείρησης δια το σύνολο των κεφαλαίων που συμμετέχουν στην παραγωγή.
Η υψηλή λειτουργική μόχλευση αυξάνει το καθαρό αποτέλεσμα δυσανάλογα από την αύξηση του κύκλου εργασιών. Το φαινόμενο αυτό εντείνεται σε περιόδους μείωσης επιτοκίων όπου οι εταιρίες έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτούν τα κεφάλαια κίνησης με μικρότερο κόστος, ενώ μειώνεται όταν τα κεφάλαια ακριβαίνουν. Εισηγμένες εταιρίες στο ΧΑ με υψηλή λειτουργική μόχλευση είναι η Coca Cola, Ελβαλχαλκόρ, Cenergy, ο Φουρλής, η Σαράντης, η Lavipharm κλπ.
Υπάρχει και σχετική μελέτη η οποία δείχνει την υποδοχή των επιχειρηματικών επιδόσεων εισηγμένων εταιριών από τις αγορές. Σε περιόδους μείωσης επιτοκίων είναι προφανής η υπεροχή των οργανικά μοχλευμένων εταιριών έναντι όσων έχουν χαμηλή οργανική μόχλευση. Μπορεί να ακούγεται αναμενόμενο αλλά η απεικόνιση του δίνει πολύ πιο χρήσιμα συμπεράσματα. Και ίσως να αποτελεί και ένα μικρό οδηγό για τη διαφαινόμενη περίοδο μείωσης επιτοκίων.