Η σημερινή μέρα κυριαρχείται χρηματιστηριακά από την απόφαση της FED για τα αμερικανικά επιτόκια. Το άνοιγμα της ψαλίδας των επιτοκίων στις δύο πλευρές του Ατλαντικού έχει δυναμώσει την ισοτιμία του δολαρίου έναντι του ευρώ και άλλων ευρωπαϊκών οικονομικών δίνοντας πλεονέκτημα στους Ευρωπαίους εισαγωγείς αγαθών στην αμερικανική οικονομία.
Ωστόσο, το βασικό ζητούμενο για τις αγορές δεν είναι τόσο οι εξαγωγικές επιδόσεις αλλά αν τα πρόσφατα μάκρο στοιχεία είναι ικανά να εκκινήσουν την υπόθεση μείωσης των αμερικανικών επιτοκίων στην επόμενη ή μεθεπόμενη συνεδρίαση ακολουθώντας τις πρόσφατες κινήσεις της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Μ. Βρετανίας.
Μάλιστα, οι αγορές δεν εστιάζουν τόσο στην καθεαυτή απόφαση αλλά αξιοποιούν τις πληροφορίες που προέρχονται από τις κεντρικές τράπεζες σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Η έκφραση της πολιτικής των κινήσεων της FED έχει τρεις βασικές επιδραστικές κατηγορίες:
- Συμβατικές ανακοινώσεις (Conventional announcements): Οι τυπικές ανακοινώσεις για ισχύον παρεμβατικό επιτόκιο.
- Προοπτική (forward Guidance): Τι προβλέπει η FED για τα επιτόκια στο μέλλον.
- Ποσοτική Χαλάρωση (Large Scale Asset Purchases –LSAP): Ποιο είναι το τακτικό μέγεθος αγορών ομολόγων από την δευτερογενή αγορά.
- Πληροφορίες και δηλώσεις αξιωματούχων (Central Bank Information CBI): Συνεντεύξεις, πρακτικά και δημόσιες ομιλίες στελεχών των κεντρικών τραπεζών.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μια σχετική μελέτη των επιπτώσεων στα ερεθίσματα των παραπάνω κατηγοριών την οποία εκπόνησαν τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ.κ. Γιώργος Γεωργιάδης και Marek Jarocinski. Τα δύο στελέχη της ΕΚΤ εξέτασαν πως αντιδρούν κάθε φορά οι αγορές μετοχών, ομολόγων και τα νομίσματα και κατέταξαν τις παρατηρήσεις τους σε ένα διάγραμμα με ποσοστιαία κλίμακα.
Αυτό που μπορεί να προκαλεί έκπληξη είναι ότι τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής προκαλούν την ίδια αν όχι μεγαλύτερη αντίδραση στις αγορές από τις συμβατικές αυξήσεις και μειώσεις επιτοκίων. Στην πραγματικότητα, στις αγορές ομολόγων, τα αντισυμβατικά μέτρα προκαλούν μεγαλύτερη αντίδραση από τα συμβατικά. Μόνο στις αγορές μετοχών η μείωση ή αύξηση των επιτοκίων είναι φαινομενικά πιο επιδραστική από την προοπτική ή τις αγορές ή τις πωλήσεις ομολόγων μεγάλης κλίμακας.
Σε απλά ελληνικά φαίνεται ότι οι αγορές ομολόγων αντιδρούν πιο έντονα στις ανακοινώσεις της προοπτικής και το μέγεθος της ποσοτικής χαλάρωσης από ότι στις προγραμματισμένες ανακοινώσεις του ύψους του παρεμβατικού επιτοκίου της FED. Φαίνεται ακόμα ότι οι επιδράσεις μεταφέρονται άμεσα σε όλο το εύρος των αξιογράφων που διαπραγματεύονται στις αγορές καθώς έχουν ευθεία επίδραση στη διάθεση ανάληψης ρίσκου μεταβάλλοντας το σχετικό ασφάλιστρο κινδύνου.
Οι κινήσεις αυτές ενεργοποιούν διαφορετικά επίπεδα ισορροπίας στις αγορές ομολόγων (κυρίως των ανεπτυγμένων χωρών) δίνοντας μεσοπρόθεσμα κάποιο premium απόδοσης ανάλογα με την απόφαση. Τέλος προκύπτει ότι η ένταση των διακυμάνσεων είναι πιο έντονη στις ΗΠΑ από ότι σε άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες στην συντριπτική πλειοψηφία των αξιογράφων.
Μέσες ημερήσιες μεταβολές στις κινήσεις ή τις δηλώσεις της FED
Προοπτική (Forward Guidance – FG), Ποσοτική Χαλάρωση (Large Scale Asset Purchases –LSAP), Πληροφορίες και δηλώσεις αξιωματούχων (Central Bank Information CBI) – AEs: Advanced Economies
Επομένως για τη σημερινή συνεδρίαση της Fed, οι αγορές θα εστιάσουν κυρίως στη μελλοντική καθοδήγηση και σε τυχόν αλλαγές στο συνεχιζόμενο πρόγραμμα ποσοτικής σύσφιξης. Εάν η Fed παραμείνει πιο επιθετική από την ΕΚΤ, το άμεσο αποτέλεσμα θα γίνει αισθητό μέσω εκροών από χαρτοφυλάκια ομολόγων και μετοχών που διαρκούν αρκετούς μήνες, όχι μόνο μερικές εβδομάδες.