Σε ένα έτος κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα εξαλειφθούν δύο μεγάλοι κίνδυνοι -η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού θα φτάσει στο τέλος της και παράλληλα θα αρχίσουν οι κεντρικές τράπεζες να μειώνουν τα επιτόκια- η μεγαλύτερη αβεβαιότητα ακούει στο όνομα Ντόναλντ Τραμπ.
Στον καθιερωμένο οδηγό του για τη νέα χρονιά, ο Economist αναφέρει ότι μία δεύτερη θητεία Τραμπ θα είναι πολύ χειρότερη από την πρώτη και ότι η τύχη του κόσμου εξαρτάται από τις ψήφους μερικών δεκάδων χιλιάδων Αμερικανών στις πολιτείες-κλειδιά.
Για τις αγορές ο Τραμπ δεν είναι πλέον κάτι καινούριο. Γνωρίζουν περίπου τι πρέπει να περιμένουν αν και ο απρόβλεπτος Ρεπουμπλικάνος πάντα έχει κάτι νέο για να ταράξει τα νερά.
Για παράδειγμα, αν το Πεκίνο πιστέψει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται πχ σε σύγχυση γιατί ο Τραμπ θα έχει κηρύξει πόλεμο σε όποιον τον έχει οδηγήσει προηγουμένως στο εδώλιο του κατηγορουμένου, θα μπορούσε να κάνει μία κίνηση στην Ταϊβάν η οποία θα είχε ολέθριες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία και σταθερότητα. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να συμβεί με τη Ρωσία και τον Πούτιν, με τις επιπτώσεις να αγγίζουν αρχικά τα εμπορεύματα.
Να πούμε σε αυτό το σημείο ότι η επανεκλογή Τραμπ δεν είναι σενάριο φαντασίας. Ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ είναι το μεγάλο φαβορί να κερδίσει το χρίσμα του ρεπουμπλικανικού κόμματος καθώς προηγείται με διαφορά στις δημοσκοπήσεις. Την ίδια ώρα, φαίνεται τελευταία ότι προηγείται και έναντι του Τζο Μπάιντεν, έχοντας προβάδισμα σε πολιτείες-κλειδιά.
Και μπορεί οι εκλογές να είναι προγραμματισμένες για τις 5 Νοεμβρίου 2024, ωστόσο οι αγορές είναι πολύ πιθανό να έχουν ξεκάθαρη εικόνα πολύ νωρίτερα. Στις 15 Ιανουαρίου ξεκινά ο προκριματικός γύρος και στις 12 Μαρτίου αναμένεται να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, καθώς θα έχουν ξεκαθαρίσει οι τελικοί υποψήφιοι.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι σε αντίθεση με τα όσα ίσχυαν διεθνώς τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, όταν η παγκοσμιοποίηση ήταν αναμφίβολα η κυρίαρχη τάση, σήμερα ζούμε στην εποχή της αβεβαιότητας και των αντίρροπων δυνάμεων. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν διαρραγεί και αποτελούν το επίκεντρο της ρήξης που χαρακτηρίζει την παγκόσμια οικονομία και το εμπόριο.
Οι αναλυτές είναι πεπεισμένοι ότι το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου 2024 δεν θα ανατρέψει το σκηνικό σε ό,τι αφορά τη ρήξη μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Θα διαμορφώσει, ωστόσο, την τελική μορφή που θα έχουν οι εμπορικοί και όχι μόνο δεσμοί των δύο υπερδυνάμεων αλλά και την ταχύτητα της αποπαγκοσμιοποίησης.
Στα χρόνια του Μπάιντεν, ΗΠΑ και Κίνα έχουν απομακρυνθεί ακόμη περισσότερο σε πεδία όπως η μεταφορά τεχνογνωσίας, οι ροές κεφαλαίων και βέβαια οι ημιαγωγοί που αποτελούν το ιερό δισκοπότηρο για τις πιο εξελιγμένες εφαρμογές και μηχανές τεχνητής νοημοσύνης και γενικότερα για τις νέες τεχνολογίες. Στο σενάριο που ο Τραμπ επιστρέψει θριαμβευτής στον Λευκό Οίκο, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πόσο μακριά θα φτάσει τη ρήξη με την Κίνα.
Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος να χαλάσουν και οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη. Σε αυτό το ενδεχόμενο τα πράγματα γίνονται πολύ πιο δύσκολα σε μία εποχή που είναι δεδομένο ότι η Κίνα θα ρίξει γέφυρες με την Ευρώπη για να εκμεταλλευτεί το ρήγμα μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.
Επίσης, αν ο Τραμπ υλοποιήσει τις απειλές του και κινηθεί εναντίον όσων των κατηγορούν, μεταξύ των οποίων και των δικαστών και εισαγγελέων που του έχουν απαγγείλει 91 κατηγορίες και τους οποίους συνδέει με τον Μπάιντεν, τα πράγματα ενδέχεται να πάρουν πολύ άσχημη τροπή.
Χρηματιστηριακά, στα χρόνια του Τραμπ ο S&P 500 ενισχύθηκε σε ποσοστό 55% (από εκλογές σε εκλογές) ενώ στη θητεία του Μπάιντεν ο κορυφαίος δείκτης σημειώνει κέρδη 36% και έχει ακόμη μπροστά του σχεδόν ένα χρόνο.
Πάντως, σύμφωνα με την JPMorgan, ενώ γίνεται πολύ θόρυβος για τις εκλογές του 2024, οι εκλογές ιστορικά δεν έχουν μεγάλη επίδραση στο μονοπάτι που θα ακολουθήσουν τελικά τόσο η οικονομία όσο και οι αγορές γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν απολαύσει πολλές δεκαετίες ανάπτυξης και χρηματιστηριακής ανόδου.
Από το 1980 και μετά, οι μετοχές σημειώνουν κατά μέσο όρο ράλι στο έτος μετά τις εκλογές. Επομένως, ενώ η μεταβλητότητα μπορεί να ενισχύεται πλησιάζοντας προς την εκλογική αναμέτρηση, οι μετοχές κινούνται στη συνέχεια ανοδικά καθώς η αβεβαιότητα εξασθενεί, είτε είναι ο Τραμπ, είτε οποιοσδήποτε άλλος πρόεδρος. Αυτό που έχει σημασία για την JPMorgan, είναι η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η οικονομία. Το βασικό στοιχείο του 2024 είναι το τέλος των αυξήσεων στα επιτόκια και η πτώση των αποδόσεων στα ομόλογα.
