Το μεγάλο sell - off στα γερμανικά – και όχι μόνο – κρατικά ομόλογα και η άνοδος του ευρώ είναι οι σημαντικότερες εξελίξεις στις αγορές με φόντο τη μεγάλη στροφή της Γερμανίας σε θέματα δημοσιονομικής πολιτικής και την πρόθεση των Ευρωπαίων να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες και να χρηματοδοτήσουν μεγάλα έργα υποδομών. Η άνοδος της απόδοσης του 10ετούς γερμανικού ομολόγου έως το 2,929% και η ενίσχυση του ευρώ έως τα 1,0854 δολάρια, στις συναλλαγές της Πέμπτης, αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό τις προσδοκίες των επενδυτών αφενός για την επιστροφή της Γερμανίας και γενικότερα της Ευρώπης σε πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική μετά από πάρα πολλά χρόνια και αφετέρου για την παύση των μειώσεων των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Θα πρέπει, ωστόσο, να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα. Πρώτον, οι μαζικές ρευστοποιήσεις ομολόγων που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες ώρες σε καμία περίπτωση δεν είναι «επικίνδυνες», ήτοι δεν υποδηλώνουν τις ανησυχίες των επενδυτών αναφορικά με τη βιωσιμότητα του γερμανικού χρέους ή τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ευρώπη. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει μέχρι να αποσαφηνιστεί το μέγεθος της χαλάρωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και οι επιπτώσεις για τις υπερχρεωμένες χώρες.
Δεύτερον, μπορεί η Κριστίν Λαγκάρντ να άλλαξε… τόνο σε ό,τι αφορά το outlook της νομισματικής πολιτικής, ωστόσο δεν αποκλείεται να σημειωθούν άλλες δύο μειώσεις επιτοκίων φέτος, με τον κύκλο της νομισματικής χαλάρωσης να κλείνει όταν το επιτόκιο αναφοράς θα φτάσει στο 2%. Η επικεφαλής της ΕΚΤ τόνισε ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αλλάζουν σημαντικά τις συνθήκες και επομένως οι επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να αξιολογηθούν εκ νέου. Με άλλα λόγια, είναι τόσο μεγάλη η αβεβαιότητα παγκοσμίως και τόσες πολλές οι αντίρροπες δυνάμεις που δεν μπορεί να γίνει καμία ασφαλής πρόβλεψη.
Στην αγορά ομολόγων, η ιστορική συμφωνία των κομμάτων που θα σχηματίζουν κυβέρνηση συνασπισμού στη Γερμανία για τη χαλάρωση του φρένου χρέους και την υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων πυροδοτεί ένα sell-off που θυμίζει την εποχή της γερμανικής επανένωσης. Οι προθέσεις του Φρίντριχ Μερτς δείχνουν ότι οδηγούμαστε σε μία συνθήκη κατά την οποία η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης θα δανειστεί περισσότερο από τις αγορές και παράλληλα θα δεχθεί ώθηση η οικονομική δραστηριότητα και ο πληθωρισμός. Ειδικά για τον πληθωρισμό, αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεσοπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες στην Ευρωζώνη έχουν ενισχυθεί, πλησιάζοντας τις αντίστοιχες των ΗΠΑ.
Δεδομένης της πολύ καλής δημοσιονομικής θέσης της Γερμανίας, η αύξηση του ελλείμματος που θα συνδυαστεί με αυξημένο κόστος δανεισμού, δεν αποτελεί απειλή για τη βιωσιμότητα του χρέους της. Μην ξεχνάμε ότι τα γερμανικά ομόλογα εμφανίζουν παραδοσιακά πολύ χαμηλές αποδόσεις καθώς θεωρούνται ασφαλή επενδυτικά καταφύγια, ενώ ακόμα και μετά το sell-off, η απόδοση του 10ετούς (διαμορφώθηκε στο 2,85% χθες) είναι χαμηλή σε σύγκριση με ομόλογα των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης και των ΗΠΑ, ενώ παραμένει κάτω από το 3% που σχεδόν άγγιξε τον Σεπτέμβριο του 2023.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα είναι δικαιολογημένη η παύση της νομισματικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ στην πορεία, καθώς η οικονομία θα ωφεληθεί από τις επενδύσεις και αυξάνεται ο κίνδυνος αναθέρμανσης του πληθωρισμού. Γι’ αυτό και απομακρύνεται το σενάριο μείωσης των επιτοκίων στο 1,5%, κάτι που θα συνέβαινε στην περίπτωση περαιτέρω εξασθένησης της οικονομικής δραστηριότητας.
Όσον αφορά το ευρώ, η άνοδος των τελευταίων ωρών δεν ανησυχεί ιδιαίτερα καθώς έχει απλώς επαναφέρει το νόμισμα της Ευρωζώνης στο επίπεδο που βρισκόταν την ημέρα της εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις αρχές Νοεμβρίου. Για την ακρίβεια, το ευρώ ενισχύθηκε έως τα 1,0938 δολάρια στις 6 Νοεμβρίου, ενώ χθες έφτασε έως τα 1,0854 δολάρια.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι πριν τις πρόσφατες εξελίξεις και την ιστορική απόφαση που ανακοίνωσε ο Μερτς, οι αναλυτές προέβλεπαν ότι η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου θα διαμορφωνόταν στο τέλος του 2025 στο 2% και το ευρώ θα παρέμενε πολύ κοντά στην πλήρη ισοτιμία με το δολάριο. Άξιο λόγου είναι και το ράλι του γερμανικού δείκτη DAX, το οποίο οδηγούν κυρίως οι κλάδοι της βιομηχανίας, των τραπεζών και των materials. Το ράλι δεν είναι καινούριο αλλά συνεχίζεται παρά τη διόρθωση που βιώνουν τα διεθνή χρηματιστήρια εξαιτίας της βελτίωσης των προοπτικών για την ανάπτυξη. Όλα αυτά, βέβαια, μπορούν να αλλάξουν και το κλίμα να επιδεινωθεί ανά πάσα στιγμή, καθώς η στρατηγική του Τραμπ προμηνύει νέες μεγάλες αναταράξεις…
