Προς εξαφάνιση οι αρνητικές αποδόσεις στα ομόλογα
Shutterstock
Shutterstock

Προς εξαφάνιση οι αρνητικές αποδόσεις στα ομόλογα

Το βουνό των ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις στη ζώνη του ευρώ έχει σχεδόν εξαφανιστεί καθώς οι αποδόσεις βρίσκονται πλέον σε ανοδική τροχιά και οι κεντρικές τράπεζες ανεβάζουν τα επιτόκια για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό.

Το δεκαετές πείραμα της Ευρώπης με τα αρνητικά επιτόκια τελείωσε τον προηγούμενο μήνα όταν η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας αύξησε το παρεμβατικό της επιτόκιο, επιστρέφοντάς το σε θετικό επίπεδο.

Γύρω στα 260 δισ. ευρώ κρατικών ομολόγων στην ευρωζώνη είχαν αρνητική απόδοση στο τέλος Σεπτεμβρίου, σημαντική μείωση από τα 542 δισ. ευρώ στο τέλος Αυγούστου. Όλα τα ομόλογα με αρνητική απόδοση ακόμη έχουν ρήτρα πληθωρισμού. 

Τα ομόλογα με αρνητική απόδοση αντιστοιχούν μόνο στο 3,2% της συνολικής αξίας των 8 τρισ. ευρώ των ομολόγων της ευρωζώνης σε σύγκριση με σχεδόν 7% τον Αύγουστο, σύμφωνα με την πλατφόρμα συναλλαγών Tradeweb. Το ποσοστό του Σεπτεμβρίου ήταν το χαμηλότερο από το 2016. 

Στη Γερμανία, τα ομόλογα της οποίας θεωρούνται χρεόγραφα αναφοράς στη ζώνη του ευρώ, η απόδοση των διετών αυξήθηκε κατά 58 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο και πάνω από δύο ποσοστιαίες μονάδες συνολικά φέτος. 

Η μείωση των ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις δεν αποτελεί έκπληξη, σύμφωνα με την ING, καθώς οι κεντρικές τράπεζες, με εξαίρεση αυτήν της Ιαπωνίας, έχουν εγκαταλείψει την πολιτική των αρνητικών ή μηδενικών επιτοκίων. Υπάρχει επίσης το παγκόσμιο ξεπούλημα στις αγορές, που ωθεί τις αποδόσεις υψηλότερα, στο οποίο έχουν συμβάλλει και οι κεντρικές τράπεζες που θέλουν να συρρικνώσουν το μέγεθος των ομολογιακών τους χαρτοφυλακίων.

Η εξέλιξη είναι λογική με τον πληθωρισμό να έχει αναρριχηθεί σε διψήφια νούμερα. 

Το βουνό χρέους με αρνητικές αποδόσεις της Ευρώπης είχε φτάσει τα τρία τέταρτα του συνολικού κρατικού χρέους στο τέλος του 2020 καθώς οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 έπληξαν τις οικονομίες και διατήρησαν τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ.

Οι αγορές σήμερα τιμολογούν νέα μεγάλη αύξηση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αργότερα τον Οκτώβριο μετά την αύξηση των 75 μονάδων βάσης τον προηγούμενο μήνα καθώς ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έγραψε 10% τον Σεπτέμβριο, νέο υψηλό επίπεδο-ρεκόρ. 

Οι τιμές καταναλωτή στις 19 χώρες του ευρώ επιταχύνθηκαν από το 9,1% του Αυγούστου και υπερέβησαν τις προσδοκίες της αγοράς που περίμενε τον πληθωρισμό στο 9,7%. Μερικά από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης υποφέρουν από τον ταχύτερο πληθωρισμό εδώ και 70 χρόνια.

Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να οδηγείται κυρίως από το κόστος ενέργειας και τροφίμων αλλά διευρύνεται με όλες σχεδόν τις κατηγορίες, από τις υπηρεσίες μέχρι τα βιομηχανικά αγαθά, να καταγράφουν οδυνηρές αυξήσεις που σίγουρα δεν κάνουν την ΕΚΤ να νοιώθει άνετα καθώς ο στόχος της είναι πληθωρισμός στο 2%.

Η εξέλιξη καθιστά σχεδόν βέβαιη άλλη μια αύξηση επιτοκίων 75 μονάδων βάσης στη συνεδρίασης της ΕΚΤ στις 27 Οκτωβρίου μετά από συνολική άνοδο 125 μονάδων βάσης σε δύο συνεδριάσεις μέχρι στιγμής φέτος, που είναι ο ταχύτερος ρυθμός νομισματικής σύσφιξης στην ιστορία της ΕΚΤ. 

Οι αγορές βλέπουν το καταθετικό επιτόκιο της ΕΚΤ που σήμερα βρίσκεται στο 0,75% να ανεβαίνει στο 2,0% μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς και μετά στο 3,0% γύρω στην άνοιξη του 2023 πριν σταθεροποιηθεί.

Με τον πληθωρισμό σε διψήφια νούμερα και με την ανησυχητική άνοδο του δομικού πληθωρισμού, η ΕΚΤ δεν έχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσει τος επιτοκιακές αυξήσεις παρά τις δυσμενείς προοπτικές της οικονομίας, σύμφωνα με την S&P Global Market Intelligence. Η ΕΚΤ δεν μπορεί να απογοητεύσει.

Ένα βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το ότι η κορύφωση του πληθωρισμού, που πολλές φορές έχει προβλέψει η ΕΚΤ, μπορεί να είναι ακόμη μήνες μακριά.