Είναι ένα από τα περίεργα των αγορών και παράλληλα ενδεχομένως το πιο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί τον τελευταίο καιρό στις παγκόσμιες αγορές. Ο λόγος για την ταυτόχρονη άνοδο του χρυσού, των μετοχών και των κρυπτονομισμάτων σε ιστορικά υψηλά.
Περίεργο και ενδιαφέρον ταυτόχρονα γιατί ο χρυσός θεωρείται το δημοφιλέστερο ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές, ενώ οι μετοχές είναι asset που εμπεριέχει αρκετό ρίσκο και τα crypto είναι μία νέα επενδυτική κατηγορία που μέχρι σήμερα εμφανίζει ακραία μεταβλητότητα. Πώς γίνεται, λοιπόν, τα ασφαλή καταφύγια να έχουν την ίδια ζήτηση με τα risky assets;
Την εβδομάδα που μας πέρασε ο S&P 500 αναρριχήθηκε στο ιστορικό υψηλό των 5.157 μονάδων και ενδοσυνεδριακά στις 5.189 μονάδες, ενώ ο Nasdaq έγραψε το δικό του ρεκόρ την 1η Μαρτίου στις 16.274 μονάδες και ενδοσυνεδριακά στις 8 Μαρτίου και στις 16.449 μονάδες.
Σε ιστορικά υψηλά βρίσκονται επίσης ο παγκόσμιος δείκτης MSCI, οι πανευρωπαϊκοί δείκτες και ο ιαπωνικός Nikkei. Την ίδια ώρα, τα futures του χρυσού ανήλθαν στα 2.198 δολάρια/ουγκιά το βράδυ της Παρασκευής και το bitcoin ξεπέρασε μέσα στην εβδομάδα το επίπεδο των 69.000 δολαρίων, γράφοντας νέο υψηλό και συμπαρασύροντας ολόκληρη την αγορά των crypto σε μία ξέφρενη άνοδο που θυμίζει το 2021.
Όπως τόνισε σε συνέντευξή του στο Liberal, ο Θάνος Βαμβακίδης της Bank of America Merrill Lynch, η παράλληλη άνοδος assets που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια, όπως ο χρυσός, και assets που θεωρούνται υψηλού ρίσκου, όπως οι μετοχές αλλά και assets… ακραίου ρίσκου όπως το bitcoin, υποδηλώνει ότι οι αγορές πιστεύουν πως οι κεντρικές τράπεζες ενδέχεται να εγκαταλείψουν τον στόχο μείωσης του πληθωρισμού στο 2%, στην περίπτωση που οι οικονομικές συνθήκες επιδεινωθούν σημαντικά. Θα αναγκαστούν να το κάνουν για να αποτρέψουν την απότομη προσγείωση της οικονομίας πριν ακόμη αυτή ξεκινήσει, μία κίνηση που θα καταστήσει πιο ελκυστικές τις εναλλακτικές επιλογές των κορυφαίων νομισμάτων.
Με άλλα λόγια, οι αγορές περιμένουν και πάλι να βρέξει χρήμα από τον ουρανό, αυτή τη φορά όχι μέσω προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης, τα γνωστά QE, αλλά μέσω της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, μίας διαδικασίας που καθιστά το χρήμα πιο φθηνό.
Βέβαια, στο σύνολό τους οι αναλυτές αποκλείουν την πιθανότητα να μειωθούν τα επιτόκια κοντά στο μηδέν, όπως συνέβη την περασμένη δεκαετία. Όμως και πάλι, μετά από δύο χρόνια ακριβού χρήματος, οι αγορές αναμένουν τη νομισματική χαλάρωση ως μάννα εξ ουρανού αν και στην παρούσα φάση όλα δείχνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη αρκεί για να συντηρηθεί το ράλι.
Το θέμα είναι μέχρι πότε οι αγορές θα βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη. Η απάντηση είναι ότι σήμερα οι αγορές έχουν ως δεδομένη τη μείωση των επιτοκίων. Αυτό που δε γνωρίζουν με ακρίβεια, είναι πόσο χαμηλά θα φτάσουν και πόσο γρήγορα θα γίνουν. Η μανία για την τεχνητή νοημοσύνη εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη ζήτηση για μετοχές. Η γενικότερη ευφορία και η προοπτική μείωσης του κόστους του χρήματος, κάνει τους επενδυτές πιο ανεχτικούς στους κινδύνους και σε συνδυασμό με ορισμένες θετικές εξελίξεις, όπως η είσοδος του bitcoin στη Wall Street μέσω των spot bitcoin ETFs, συντηρούν το ράλι στα crypto.
Τέλος, οι επικείμενες μειώσεις των επιτοκίων ευνοούν και την τιμή του χρυσού, ενώ οι εστίες γεωπολιτικών εντάσεων, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και η αβεβαιότητα ενόψει των σημαντικών εκλογικών αναμετρήσεων φέτος, με αποκορύφωμα τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο, δίνουν περαιτέρω ώθηση.
Σε αυτό το σημείο να πούμε ότι πίσω από την άνοδο του χρυσού σε νέα ιστορικά υψηλά κρύβεται και το αυξημένο ενδιαφέρον των κεντρικών τραπεζών για το πολύτιμο μέταλλο. Ο χρυσός αποτελεί σημαντικό στοιχείο των αποθεμάτων των κεντρικών τραπεζών λόγω της ασφάλειας, της ρευστότητας και των χαρακτηριστικών απόδοσης, τρία βασικά στοιχεία που αναζητούν οι κεντρικές τράπεζες για τις επενδύσεις τους.
Γι’ αυτό το λόγο οι κεντρικές τράπεζες έχουν στα θησαυροφυλάκιά τους περίπου το ένα πέμπτο όλου του χρυσού που έχει εξορυχθεί στην ιστορία. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, οι αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες το 2023 διαμορφώθηκαν πολύ κοντά στο ιστορικό υψηλό που καταγράφηκε το 2022. Τον Ιανουάριο του 2023 οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα αποθέματά τους σε χρυσό κατά 39 τόνους, με την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας να είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής.