Oι στρατιωτικές συγκρούσεις μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς εκτίναξαν την πολιτική αβεβαιότητα σε όλη τη Μέση Ανατολή με εμφανές αντίκρυσμα στις ανησυχίες για τις πετρελαϊκές προμήθειες εφεξής.
Τα διεθνή χρηματιστήρια εμφανίστηκαν σχετικά ψύχραιμα, με μια ήπια σχετικά πτώση τη Δευτέρα, η οποία χθες Τρίτη έδωσε την σκυτάλη σε μια εντυπωσιακή άνοδο χάρη στην αισιοδοξία ότι η Fed μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο στη Μέση Ανατολή θα επιλέξει να κρατήσει αμετάβλητα από εδώ και πέρα τα επιτόκια της.
Ταυτόχρονα ενισχύθηκε και το δολάριο όπως παραδοσιακά συμβαίνει σε περιπτώσεις γεωπολιτικής αναταραχής, ενίσχυθηκαν πέριξ του 1% εως 1,5% ο χρυσός και το ασήμι, ενώ το Βrent μετά την προχθεσινό άνοδο έως και 6%, χθες σταθεροποιήθηκε μεταξύ των 87 και 88 δολαρίων/βαρέλι παραμένοντας μαζί με τον χρυσό και το ασήμι σε στάση αναμονής.
Η σχετική ψυχραιμία της αγοράς εστιάζεται στο γεγονός ότι περιμένει να εντοπίσει σοβαρές ενδείξεις για το αν ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς θα μετεξελιχθεί σε μια περιφερειακή σύγκρουση στην οποία θα παρασυρθούν και άλλες χώρες, με αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντικός αντίκτυπος στην πετρελαϊκή παραγωγή καθώς και στη διανομή πετρελαίου.
Είναι προφανές ότι αν διαφανεί μια τέτοια εξέλιξη, οι αγορές θα «απασφαλίσουν», οπότε το ζητούμενο είναι να αποφευχθεί αυτό το σενάριο.
Όπως και να έχει, με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποκλείει την παραμικρή πιθανότητα αποκλιμάκωσης των εχθροπραξιών το επόμενο διάστημα, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή τις επόμενες ημέρες θα συνεχίσουν να αποτελούν τον σημαντικότερο παράγοντα αβεβαιότητας για τις παγκόσμιες αγορές , κατευθύνοντας την επενδυτική ψυχολογία.
Εν μέσω φόβων λοιπόν για χειρότερες μέρες στα διεθνή χρηματιστήρια, πολλοί επενδυτές αναρωτιούνται μήπως παρά την άνοδο των επιτοκίων –σχετική πρόσφατη ανάλυση μπορείτε να διαβάστε εδώ- πρέπει να αυξήσουν τις θέσεις τους στον χρυσό και το ασήμι προκειμένου να αντισταθμίσουν την γεωπολιτική αβεβαιότητα.
Το βασικό ερώτημα εδώ είναι αν αντέχει ο χρυσός ως μέσο αντιστάθμισης κατά τη διάρκεια ενός κραχ στα χρηματιστήρια.
Ένα δεύτερο ερώτημα είναι το εξής: Σε περίπτωση ενός επικείμενου έντονου πτωτικού κύματος στις αγορές ως αποτέλεσμα του ωστικού κύματος μιας γεωπολιτικής αναταραχής, είναι καλύτερο να κατέχουμε χρυσό ή ασήμι; Ποιο από τα δύο θα μας δώσει τις καλύτερες πιθανότητες να «ξεπεράσουμε» την καταιγίδα;
Ο γνωστός στους αναγνώστες της στήλης Jeff Clark, επιχειρεί να δώσει μια πρώτη απάντηση μέσα από τα ιστορικά δεδομένα τιμών από προηγούμενα κραχ του χρηματιστηρίου.
Ας δούμε λοιπόν σε τι συμπεράσματα μας οδηγεί η ιστορική του αναδρομή.
Απόδοση χρυσού και ασημιού κατά τη διάρκεια των κραχ
Για να απαντήσει στα ερωτήματα που τέθηκαν παραπάνω, ο Jeff Clark εξέτασε προηγούμενα χρηματιστηριακά κραχ και μέτρησε την απόδοση του χρυσού και του αργύρου κατά τη διάρκεια καθενός από αυτά, προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχουν ιστορικές τάσεις.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις οκτώ μεγαλύτερες πτώσεις του S&P 500 από το 1976 και πώς ανταποκρίθηκαν οι τιμές του χρυσού και του ασημιού σε καθεμία.
Το πράσινο χρώμα σημαίνει ότι η τιμή αυξήθηκε όταν ο S&P κατέρρευσε, το κόκκινο σημαίνει ότι έπεσε περισσότερο από τον S&P και το κίτρινο υποδηλώνει ότι έπεσε αλλά λιγότερο ή το ίδιο με το S&P.
Υπάρχουν κάποια λογικά συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε από τα παραπάνω ιστορικά δεδομένα.
1. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η τιμή του χρυσού αυξήθηκε κατά τη διάρκεια των μεγαλύτερων χρηματιστηριακών κραχ.
2. Οι επενδυτές δεν πρέπει να πανικοβάλλονται από τυχόν αρχική πτώση των τιμών του χρυσού.
Για παράδειγμα ο χρυσός έπεσε στο αρχικό σοκ της οικονομικής κρίσης του 2008 με αποτέλεσμα να έχει εντυπωθεί στη μνήμη των επενδυτών ότι ο χρυσός θα πέσει αν τα χρηματιστήρια καταγράψουν μεγάλες και απότομες απώλειες.
Ωστόσο, ενώ ο S&P συνέχισε να υποχωρεί, ο χρυσός ανέκαμψε και έκλεισε τη χρονιά με άνοδο 5,5%. Όπως παρατηρούμε στον παραπάνω πίνακα δε, αν ανοίξουμε το κάδρο θα δούμε ότι κατά τη διάρκεια του συνολικού 18μηνου selloff στο χρηματιστήριο, ο χρυσός αυξήθηκε κατά 25,5% ενώ η μητέρα των αγορών σημείωσε απώλειες 56,8%.
Το μάθημα εδώ είναι ότι, ακόμη και αν ο χρυσός αρχικά υποχωρήσει κατά τη διάρκεια μιας κατάρρευσης της χρηματιστηριακής αγοράς, η ιστορία λέει ότι μπορεί να είναι μια εξαιρετική ευκαιρία αγοράς.
3. Το μόνο σημαντικό sell off του χρυσού -46% στις αρχές της δεκαετίας του 1980- σημειώθηκε αμέσως μετά τη μεγαλύτερη ανοδική του πορεία στη σύγχρονη ιστορία.
(σ.σ:Ο χρυσός αυξήθηκε περισσότερο από 2.300% από το χαμηλό του το 1970 στο υψηλότερο σημείο του το 1980. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι έπεσε μαζί με την ευρύτερη χρηματιστηριακή αγορά).
4. Το ασήμι δεν τα πήγε τόσο καλά κατά τη διάρκεια των κραχ του χρηματιστηρίου.
Στην πραγματικότητα, αυξήθηκε μόνο σε ένα από τα sell offs του S&P κατά την διάρκεια της διετίας 1976-1978- και ήταν σταθερό κατά την περίοδο 2007-2009.
Υπενθυμίζουμε ότι η συμπεριφορά αυτή οφείλεται στην υψηλή βιομηχανική χρήση του αργύρου -περίπου το 56% της συνολικής προσφοράς- και στο ότι οι χρηματιστηριακές πτώσεις συνδέονται συνήθως με μια επιδεινούμενη οικονομία.
Ωστόσο, από τον πίνακα παρατηρούμε ότι το ασήμι έπεσε λιγότερο από τον S&P σε όλα τα κραχ, εκτός από εκείνα του 1980-1982 και του 2011, ενώ η μεγαλύτερη άνοδος του αργύρου έλαβε χώρα εν μέσω της μεγαλύτερης ανοδικής του αγοράς στην ιστορία.
Με άλλα λόγια, η ιστορία μας υποδεικνύει ότι το ασήμι θα μπορούσε να πάει καλά σε μια χρηματιστηριακή κατάρρευση εάν βρίσκεται ήδη σε μια ανοδική αγορά. Διαφορετικά, θα μπορούσε να δυσκολευτεί.
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι οι πιθανότητες ο χρυσός να μην υποχωρήσει κατά τη διάρκεια μιας χρηματιστηριακής κατάρρευσης και αντίθετα να αυξηθεί είναι υψηλές. Η πορεία του ασημιού από την άλλη μπορεί να εξαρτάται από το αν είναι ήδη σε ανοδική αγορά ή όχι.
Τι γίνεται αν υπάρχει αβεβαιότητα και νευρικότητα αλλά το χρηματιστήριο δεν καταρρεύσει;
Τι γίνεται αν η αγορά είναι απλώς σταθερή για μεγάλο χρονικό διάστημα;
Και εδώ μας δίνει την απάντηση ο Jeff Clark.
Βλέπετε, ίσως πιστεύουμε ότι είναι απίθανο να παραμείνει σταθερή η αγορά για μεγάλο χρονικό διάστημα, δεδομένου του αριθμού των εγγενών κινδύνων στα οικονομικά, χρηματοπιστωτικά και νομισματικά μας συστήματα σήμερα.
Αλλά κοιτάξτε τη δεκαετία του 1970 . Είχαμε τρεις υφέσεις, ένα εμπάργκο πετρελαίου, επιτόκια που έφτασαν εως 20% και τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν.
Πώς απέδωσε ο S&P και πώς ο χρυσός;
Ο χρυσός σημείωσε άνοδο 2328% ενώ ο S&P 500 ήταν σταθερός όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.
Ο S&P ουσιαστικά έμεινε στάσιμος κατά τη διάρκεια ολόκληρης της δεκαετίας της δεκαετίας του 1970. Μετά από 10 χρόνια σημείωσε άνοδο κατά 14,3%.
Ο χρυσός, από την άλλη, σημείωσε απίστευτη απόδοση. Αυξήθηκε από τα 35 δολάρια/ουγγιά το 1970 στο ανώτατο όριο των 850 δολαρίων τον Ιανουάριο του 1980!
Εν ολίγοις, το μεγαλύτερο ράλι του χρυσού στη σύγχρονη ιστορία εμφανίστηκε ενώ το χρηματιστήριο ήταν ουσιαστικά σταθερό, ίσως γιατί οι καταλύτες για τον χρυσό εκείνη την εποχή αφορούσαν περισσότερο οικονομικά και πληθωριστικά ζητήματα.
Εκ των πραγμάτων αναρωτιέται κανείς κατά πόσον υπάρχουν ή αναμένεται να υπάρξουν ορατές αναλογίες με τη σημερινή εποχή.
Όπως και να έχει, η ιστορία μας υποδεικνύει ότι η καλύτερη άμυνα τόσο έναντι της προοπτικής μιας χρηματιστηριακής κατάρρευσης, όσο και των διαβρωτικών επιπτώσεων του πληθωρισμού είναι ο χρυσός.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
