Τουρκία: Ο αχαλίνωτος πληθωρισμός και τα μηνύματα της κεντρικής τράπεζας
Shutterstock
Shutterstock

Τουρκία: Ο αχαλίνωτος πληθωρισμός και τα μηνύματα της κεντρικής τράπεζας

Η Ελβετία μπορεί να έκανε την έκπληξη την Πέμπτη, αρχίζοντας τον χορό των επιτοκιακών μειώσεων, αλλά κίνηση που ζάλισε τις αγορές έκανε και η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας. Ανέβασε τα επιτόκιά της 500 μονάδες βάσης στο 50%!

Ο λόγος δεν ήταν άλλος από τις αρνητικές προοπτικές για την εξέλιξη του πληθωρισμού στη γείτονα χώρα. Η κεντρική τράπεζα δεν δίστασε να δεσμευτεί ότι θα σφίξει τη νομισματική πολιτική περισσότερο αν διακρίνει σημαντική επιδείνωση στο μέτωπο του πληθωρισμού.

Η επιθετική κίνηση ήρθε 10 ημέρες πριν από τις δημοτικές εκλογές. Σύμφωνα με τους αναλυτές ήταν ένα σήμα ότι θα διατηρήσει την ανεξαρτησία της παρά τις όποιες πολιτικές πιέσεις και ότι είναι αποφασισμένη να δαμάσει τον πληθωρισμό.

Στην αγορά συναλλάγματος η τουρκική λίρα αντέδρασε ανοδικά με την ισοτιμία της να ενισχύεται μέχρι 1,5% στις 31,91 ανά δολάριο, αντιστρέφοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων εβδομάδων. Ανοδικά κινήθηκαν τα δολαριακά ομόλογα της Τουρκίας και οι τραπεζικές μετοχές στο χρηματιστήριο.

Οι αγορές δεν το περίμεναν. Πίστευαν ότι οι αξιωματούχοι δεν ήθελαν να ταράξουν τα ύδατα πριν από τις εκλογές στις 31 Μαρτίου. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η λίρα ενισχύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τις 7 Μαρτίου. 

Παρομοίως, τα δολαριακά ομόλογα της Τουρκίας κέρδισαν έδαφος με το ομόλογο λήξης 2038 να σημειώνει τα μεγαλύτερα κέρδη, 2,4 σεντ στα 96,1 που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου. 

Τα κρατικά ομόλογα σε τουρκικό νόμισμα συμμετείχαν επίσης στο ράλι με την απόδοση του 10ετούς να πέφτει στο 24,52%. 

Ο δείκτης τραπεζικών μετοχών κέρδισε γύρω στο 4%, σημειώνοντας μεγαλύτερη άνοδο από την ευρύτερη αγορά που κέρδισε πάνω από 2%.

Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει αυξήσει το παρεμβατικό επιτόκιο «repo» μίας εβδομάδας κατά 4.150 μονάδες βάσης από τον Ιούνιο του 2023 όταν βρισκόταν στο 8,5%. Σε αυτό συνέβαλε η επικράτηση του προέδρου Erdogan στις εκλογές του Μαΐου και η μεταστροφή σε πιο ορθόδοξη οικονομική πολιτική που ακολούθησε.

Η κεντρική τράπεζα προσάρμοσε επίσης άλλα επιτόκια με αυτά για overnight δανεισμό και χρηματοδότηση 300 μονάδες βάσης κάτω και πάνω από το επιτόκιο repo αντίστοιχα.

H κίνηση της κεντρικής τράπεζας ήταν ένα πολύ δυνατό σήμα ότι ο διοικητής Φατίχ Καραχάν που αντικατέστησε πρόσφατα την Χαφιζέ Ερκάν είναι αποφασισμένος να φέρει τον υψηλό πληθωρισμό υπό έλεγχο.

Ο πληθωρισμός στην Τουρκία επιταχύνθηκε στο 67% τον προηγούμενο μήνα. Παρόλο που αναμένεται να υποχωρήσει κάπως μέχρι τα μέσα της χρονιάς, η «τσουλήθρα» της λίρας σε συνδυασμό με τη μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων είχαν δημιουργήσει κάποιες προσδοκίες για αύξηση επιτοκίων. Όχι όμως πριν από τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών στις 31 Μαρτίου. 

Το κόμμα ΑΚ του Erdogan θέλει να κερδίσει στις πόλεις κλειδιά όπως την Κωνσταντινούπολη.

Σφιχτή δημοσιονομική πολιτική αναμένεται μετά τις εκλογές στην Τουρκία, κάτι που σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους δανεισμού θα εντείνει το οικονομικό άλγος για τον τουρκικό πληθυσμό που πλήττεται από την κρίση ακρίβειας.

Το μήνυμα είναι ότι ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμτσεκ και η κεντρική τράπεζα έχουν τη δυνατότητα για πιο επιθετικές κινήσεις, άσχετα με τις εκλογές, εκτιμούν οι αναλυτές.

Πρόσφατη σφυγμομέτρηση θεσμικών επενδυτών έδειξε ότι ο ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού προβλέπεται στο 44,2% προς το τέλος του 2024, πάνω από τις προβολές της κεντρικής τράπεζας που τον βλέπει στο 36%.