Του Ιωάννη Σ. Θεοδωράτου*
Το πραξικόπημα έφερε στην επιφάνεια τον ρόλο των ΗΠΑ έναντι του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος δεν είναι αρκούντως φιλικός ούτε υποστηρικτικός, όπως φάνηκε από την φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στις δηλώσεις τις πρώτες ώρες εκδηλώσεως του κινήματος.
Η 15η Ιουλίου 2016 οδηγεί επίσης σε κάποιους συνειρμούς με την 20η Ιουλίου 1944 όταν ομάδα απελπισμένων Γερμανών αξιωματικών προχώρησαν στην εκτέλεση του Σχεδίου «Βαλκυρίες» με στόχο την εξουδετέρωση του Αδόλφου Χίτλερ.
Οφείλω να ξεκινήσω και να στηρίξω την παρούσα ανάλυση επί τριών αρχικών εκτιμήσεων και παραδοχών:
α) Το πραξικόπημα δεν ήταν στημένο, καθώς ενεπλάκησαν μεγάλοι σχηματισμοί επιπέδου Στρατιάς, Σώματος Στρατού και Ταξιαρχίας της Διοικήσεως Χερσαίων Δυνάμεων (Turk Kara Kuvvetleri) όπως αποδεικνύει π.χ. η σύλληψη των διοικητών της Β' και Γ' Στρατιάς, κύριες μονάδες της Διοικήσεως Αεροπορικών Δυνάμεων (THK – Turk Hava Kuvvetleri) και της Στρατοχωροφυλακής (Jandarma Genel Komutanligi), ενώ μετείχαν και μονάδες και Βάσεις της Διοικήσεως Ναυτικών Δυνάμεων (TDK – Turk Deniz Kuvvetleri),
β) Το κίνημα σαφώς και δεν οργανώθηκε από ανώτερους αξιωματικούς επιπέδου συνταγματάρχη αλλά από ανώτατους αξιωματικούς επιπέδου στρατηγού, αντιστράτηγου και ταξιάρχου (σ.σ. με τους αντίστοιχους βαθμούς σε Αεροπορία και Ναυτικό),
γ) Η κίνηση κατά του Ερντογάν δεν οργανώθηκε μονομερώς από τους οπαδούς του εξόριστου ιμάμη στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, παλαιού συνοδοιπόρου του Τούρκου προέδρου και σημερινού διαφωνούντα Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά υπήρξε συνδυασμένη δράση ευρύτερων αντι-εντοργανικών δυνάμεων, στους κόλπους των οποίων συστρατεύτηκαν κεμαλιστές, φιλοδυτικοί, εθνικιστές και όλοι όσοι θεωρούν την διακυβέρνηση του ΑΚΡ ως επιζήμια για τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα.
Ωστόσο, η γρήγορη αποτυχία του πραξικοπήματος γέννησε εύλογα ερωτήματα, στα οποία θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε βασιζόμενοι στα μέχρι τώρα δημοσιοποιημένα στοιχεία από τουρκικές πρωτίστως πηγές, τις εξελίξεις που είχαν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, συν τη χρήση της κοινής λογικής.
Όπως αναφέρει προφητικώς ο έγκριτος τουρκολόγος Χρ. Μηνάγιας στο βιβλίο του «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο» από το 2012:
«… Ο τουρκο-ισλαμικός μηχανισμός του Ερντογάν χρειάζεται επιπλέον 4-5 έτη για να ελέγξει πλήρως τις Ένοπλες Δυνάμεις, ώστε αυτές να αποδεχθούν πλήρως μια νέα θεσμική ταυτότητα και μια νέα στρατιωτική φιλοσοφία… Τούρκοι αναλυτές θεωρούν ότι η στρατηγική αποκαθήλωση των στρατιωτικών θα επιτευχθεί εφόσον ψηφισθεί το νέο Σύνταγμα…
»Σε αντίθετη περίπτωση εάν οι γεωπολιτικές εξελίξεις πλήξουν τον μεγαλοϊδεατισμό των Τούρκων, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μιας αποκατάστασης του κύρους των στρατιωτικών και μιας εν μέρει παρεμβατικότητάς τους στην πολιτική… Ο Σαχίν Αλπάι ανέφερε ότι … Δεν μπορούμε να πούμε ότι από τούδε και στο εξής δεν θα γίνει πραξικόπημα, αλλά αυτό αποτελεί ένα ακραίο ενδεχόμενο».
Άρα, η απόπειρα πραξικοπήματος ελλόχευε από το 2002 (σ.σ. χρονιά σταθμός στην εκλογή του Ερντογάν και του ΑΚΡ στην εξουσία). Τα τελευταία χρόνια οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν σε μια περίοδο σταδιακής και προγραμματισμένης αφομοιώσεώς τους από το ισλαμιστικό νέο-οθωμανικό καθεστώς.
Όμως οι εξελίξεις στο γεωστρατηγικό περιβάλλον της χώρας δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα κέρδη και ο κίνδυνος μείζονος ήττας των εθνικών συμφερόντων (σ.σ. όπως θα αναλύσουμε αμέσως μετά) ιδιαιτέρως στην Συρία ήταν ορατός. Στο εσωτερικό και εν όψει του δημοψηφίσματος το προσεχές Φθινόπωρο, ήταν σαφές ότι ο Ερντογάν θα ενδυναμωνόταν σε σημείο από το οποίο δεν θα υπήρχε επιστροφή.
Άρα το χρονικό περιθώριο εκδηλώσεως του πραξικοπήματος τοποθετήθηκε εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016 με τελική προθεσμία εκδηλώσεώς του τον Ιούλιο, πριν από τις κρίσεις του Αυγούστου, όπου αρκετοί ενδεχομένως θα αποστρατεύονταν.
Ορισμένες βασικές παρατηρήσεις:
α) Οι κινηματίες γνώριζαν ότι η καταλληλότερη περίοδος εκδηλώσεως της αντιδράσεώς τους θα ήταν ένα «ανέμελο» Σαββατοκύριακο μεσούσης της θερινής τουριστικής περιόδου (σ.σ. Η φετινή περίοδος χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση της τουριστικής κινήσεως) και σε συνδυασμό με την απουσία του Ερντογάν για παραθερισμό,
β) η ταυτόχρονη και εσπευσμένη αποκατάσταση των σχέσεων με την Ρωσική Ομοσπονδία και το Ισραήλ, έδειξε ότι το καθεστώς Ερντογάν έσπευσε να κλείσει τα μέτωπα εν όψει εξελίξεων στο εσωτερικό,
γ) η πιθανότητα διαρροής της υπό σχεδίαση δράσεως λόγω της αυξημένης και αναγκαίας συμμετοχής εκατοντάδων ανώτατων και ανώτερων αξιωματικών και των τεσσάρων κλάδων (σ.σ. με τη ΜΙΤ πανταχού παρούσα με άγνωστο αριθμό στοχευμένων ευήκοων ώτων…) δημιούργησε από μόνη της τη δυναμική της κλεψύδρας. Δηλαδή από τη στιγμή που αποφασίστηκε, έπρεπε να πειστούν να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αξιωματικοί και άλλα στελέχη,
δ) Ένας βασικός οργανωτικός πυρήνας θα πρέπει να υπήρξε, μετά δε και από την αποκάλυψη της Balyoz, καθώς ο πλήρης εντοπισμός όλων των αντι-ερντογανικών αξιωματικών και η αποκάθαρση του στρατεύματος από αυτά, θα απαιτούσε αρκετά χρόνια,
ε) Οι πολιτικές ηγεσίες – όντας μεταλλαγμένες μετά από τις διαδοχικές εκλογικές ήττες από τους ισλαμιστές – θα σκέφτονταν σοβαρά να μην ταχθούν ανοικτά υπέρ του πραξικοπήματος, εκτός και αν ο Ερντογάν τίθετο εκτός μάχης σύντομα και με αποδείξεις,
στ) ο κίνδυνος μιας γενικευμένης χρήσης βίας που θα οδηγούσε σε μεγάλης κλίμακος εμφύλια σύρραξη, με την εμπλοκή του κουρδικού στοιχείου, εκτιμάται ότι βάρυνε τους αξιωματικούς εκείνους που συνηγορούσαν υπέρ της αναμονής και της μη εκδηλώσεως πραξικοπήματος.
Οι κινηματίες όμως αντιμετώπιζαν ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα, καθώς μετά από 14 χρόνια παραμονής του ΑΚΡ στην εξουσία, αρκετοί αξιωματικοί εκτιμάται ότι δεν ήταν σίγουροι εάν και κατά πόσον μια βίαιη ενέργεια θα εκδίωκε τον Ερντογάν από την εξουσία. Πιθανότατα ο αντίλογος τον οποίον αντέτασσαν θα ήταν εύλογος και θα στηριζόταν στο επιχείρημα της επεμβάσεως μόνον μετά από μια σοβαρή αποτυχία της κυβερνήσεως που θα δημιουργούσε βλάβη στα εθνικά συμφέροντα της χώρας.
Όμως μια τέτοια εξέλιξη θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και τέτοια πολυτέλεια δεν υπήρχε. Συνεπώς εάν λάβουμε υπόψη τα ανωτέρω οι κινηματίες πιέζονταν από τον χρόνο (λόγω κρίσεων και Φθινοπώρου) και δεν θα είχαν – όπως αποδείχθηκε – την εξ' αρχής υποστήριξη του συνόλου του Στρατεύματος.
Η ταχεία στοχοποίηση και εξουδετέρωση του Ερντογάν, λογικώς θα ήταν ο βασικός και πρώτιστος ΑΝΣΚ των κινηματιών. Στη συνέχεια ή και εκ παραλλήλως η έδρα της ΜΙΤ θα έπρεπε να καταληφθεί και να προχωρήσει ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων.
Σε μια τέτοια εξέλιξη ο ρόλος των ΗΠΑ θα ήταν καθοριστικός, ενώ η περεταίρω εξουδετέρωση και άλλων κεφαλών του ΑΚΡ θα έδινε στο πραξικόπημα μια άλλη δυνατότητα διαπραγματεύσεως με τους πολιτικούς και θα ενέτασσε με ταχύ ρυθμό στις τάξεις του ακόμη και τους πλέον διστακτικούς αξιωματικούς.
Τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν διέψευσαν τις αρχικές εκτιμήσεις και προβλέψεις καθώς όλα κρίθηκαν από:
α) Την ταχεία και αρίστως σχεδιασμένη διαφυγή Ερντογάν, παρά την προσβολή του ξενοδοχείου όπου διέμενε από επιθετικό ελικόπτερο, εν είδει χειρουργικού πλήγματος,
β) τη σθεναρή άμυνα των Ερντογανικών στην έδρα της ΜΙΤ(σ.σ. Η οποία από χρόνια μαζί με την Αστυνομία – αμφότεροι στυλοβάτες του καθεστώτος – δια νόμου είχαν εφοδιαστεί με βαρέα όπλα με προφανή σκοπό την απόκτηση επιχειρησιακής δυνατότητας ικανής να αντιμετωπίσει ένα ενδεχόμενο πραξικόπημα του Στρατεύματος,
γ) την αδυναμία ελέγχου των ΜΜΕ και ιδίως των κοινωνικών δικτύων, τα οποία έπρεπε πρώτα από όλα και με προτεραιότητα να διακοπούν (σ.σ. Ίσως ο ρόλος της τεχνικής υποδομής που βρίσκεται εντός των κτιρίων της ΜΙΤ να αποτέλεσε και το κλειδί στον έλεγχο των κοινωνικών δικτύων, αυτό βεβαίως πρέπει να αποδειχθεί),
δ) την έγκαιρη προειδοποίηση την οποία είχε το επιτελείο Ερντογάν, ο οποίος φέρεται να έχει ενημερωθεί πολύ πριν την απόπειρα εναντίον του,
ε) την από χρόνια ύπαρξη εναλλακτικών σχεδίων διαφυγής και διασώσεως του Ερντογάν από την έμπιστη ΜΙΤ και την άριστη οργάνωση της προσωπικής του ασφάλειας,
στ) την αντεπίθεση που διέταξε ο Ερντογάν όταν ζήτησε από τα εκατομμύρια των υποστηρικτών του να αντιπαρατεθούν στους κινηματίες,
ζ) την εκ των υστέρων διαπίστωση ότι η κατάληψη του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων και η ομηρία του Αρχηγού δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς μεσολάβησαν άλλοι παράγοντες και παράμετροι καθορισμού της επιτυχίας ή της αποτυχίας και
η) από την επιβεβαίωση της ουδετερότητας την οποία τήρησαν κομβικές στρατιωτικές διοικήσεις (π.χ. Διοικητής της Α' Στρατιάς) έως ότου επιβεβαιωθεί ότι ο Ερντογάν είναι ελεύθερος και έχει τα ηνία.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι μέχρι να γίνει γνωστός ο τελικός αριθμός και η ιδιότητα των προσχωρησάντων στο κίνημα θα περάσουν ημέρες. Στο μεταξύ, ενδιαφέρον αλλά και αποκαλυπτικό της καταστάσεως, είναι το φαινόμενο της διπλής καλύψεως την οποία φαίνεται ότι έδωσαν ανώτατοι αξιωματικοί, όπως π.χ. ο διοικητής του 3ου ΣΣ της Α' Στρατιάς, ο οποίος ενώ υποστήριζε την κυβέρνηση τελικώς συγκαταλέγεται μεταξύ των συλληφθέντων…
Η κομβική στιγμή για το πραξικόπημα μετά τη διάσωση Ερντογάν ήταν η απόφαση του διοικητού της Α' Στρατιάς να στηρίξει την κυβέρνηση. Σημειώνεται, ότι ο Ερντογάν κατά το διάστημα όπου βρισκόταν στο αεροσκάφος και ανέμενε το πράσινο φως να προσγειωθεί σε «καθαρό» αεροδρόμιο, επικοινώνησε προσωπικώς με όλους τους ανώτατους αξιωματικούς που μπορούσε να επηρεάσει.
Ο διοικητής της Α' Στρατιάς, του ισχυρότερου σχηματισμού του Στρατεύματος, εκτιμάται ότι δεν «παζάρεψε», ούτε και κάποιος άλλος ανώτατος αξιωματικός, καθώς ο Ερντογάν ως απόλυτος γνώστης της τακτικής εργαλειοποιήσεως της λαϊκής ισχύος και απόλυτος κυρίαρχος της επόμενης ημέρας θα πρέπει να αναμένεται ότι δεν θα τηρήσει λόγω ενισχυμένης θέσεως καμία τέτοιου είδους ετεροβαρή συμφωνία.
Μια γεωπολιτική ερμηνεία του πραξικοπήματος
Ίσως εάν επικρατούσε το κίνημα να ομιλούσαμε για την τουρκικής έκδοση της «Αραβικής Ανοίξεως»; Τι χρώμα φερ' ειπείν θα μπορούσε να δοθεί στην τουρκική «επανάσταση», εάν είχε καταρρεύσει το ισλαμιστικό καθεστώς Ερντογάν;
Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία δεν βρίσκονταν στο καλύτερο μεταξύ τους επίπεδο, καθώς η αναθεωρητική νέο-οθωμανική πολιτική των Ερντογάν-Νταβούτογλου επέτεινε προβλήματα και δημιούργησε εμπόδια στην αγγλοσαξονική γεωστρατηγική.
Η δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι στην αρχή της κρίσεως περί εξέγερσης στην Τουρκία, αναμφίβολα φέρνει στον νου μνήμες χρησιμοποιήσεως παρόμοιας φρασεολογίας κατά την περίοδο της πυροδοτήσεως της αλυσίδος γεγονότων που οδήγησαν στην «Αραβική Ανοιξη».
Βεβαίως, ο Κέρι, όταν αργότερα δήλωνε ότι στηρίζει την κυβέρνηση και τη δημοκρατία στην Τουρκία, πιθανόν να σκεφτόταν ότι οι ΗΠΑ είχαν αναγνωρίσει λίγα χρόνια πριν το καθεστώς που προέκυψε από την ανατροπή της επίσης ισλαμιστικής κυβερνήσεως του Μόρσι στην Αίγυπτο από τον στρατηγό – και σημερινό πρόεδρο – Αλ Σίσι…
Επίσης, φαντάζει περίεργη η δημόσια εξομολόγηση ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες δεν γνώριζαν τίποτε για το πραξικόπημα στο οποίο ενεπλάκησαν χιλιάδες στελέχη των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Όμως οι Τούρκοι ισλαμιστές, οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν την ταύτιση των αγγλοσαξονικών γεωστρατηγικών συμφερόντων με τα δικά τους, βρήκαν την ευκαιρία να κατηγορήσουν την Ουάσιγκτον ευθέως ως μη φιλική προς την Τουρκία δύναμη. Ο πρόεδρος Ερντογάν απευθύνθηκε με αποφασιστικότητα σήμερα στις ΗΠΑ λέγοντας:
«Αν είμαστε στρατηγικοί σύμμαχοι σας λέω να εγκρίνετε το αίτημά μας για την παράδοση αυτού που βρίσκεται στην Πενσυλβάνια (σ.σ. απαξιωτική αναφορά στον Γκιουλέν). Εσείς όποιον τρομοκράτη μας ζητήσατε σας τον παραδώσαμε. Τώρα και εσείς παραδώστε σε μας αυτό το άτομο, το οποίο βρίσκεται στον κατάλογο των τρομοκρατών».
Τη σκυτάλη έλαβε και ο υπουργός Εργασίας ο οποίος μιλώντας στο Haberturk κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα, το οποίο – σύμφωνα με τους ισλαμιστές της Αγκύρας – φέρεται να έχει οργανώσει ο Γκιουλέν και κατά συνέπεια η μη παράδοσή του συνιστά απόδειξη της αμερικανικής εμπλοκής!
Οι δηλώσεις αυτές συνιστούν ακόμη μια περίτεχνη τακτική διαπραγματεύσεως του Ερντογάν με τις ΗΠΑ, κρύβοντας πίσω από αυτήν το πραγματικό αίτιο της γεωπολιτικής διαστάσεως μεταξύ μιας χώρας βασικού μέρους της Rimland (σ.σ. γεωγραφικός δακτύλιος ανασχέσεως της ρωσικής επιρροής και ισχύος), η οποία συνεργάζεται με την Μόσχα στα ενεργειακά και όχι μόνον, με την επικρατούσα υπερδύναμη.
Η δήλωση του Ρώσου υπουργού επί των εξωτερικών Λαβρόφ, η οποία αναγνωρίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως σημαντικής περιφερειακής δυνάμεως, δεν διέλαθε της αμερικανικής προσοχής. Η ταυτόχρονη εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας με Μόσχα και Τελ Αβίβ εκτιμάται ότι έχει σημαντικό αντίκτυπο (σ.σ. και υπόβαθρο) στην προσπάθεια για τον σχεδιασμό των νέων αγωγών φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ.
Η Τουρκία χρησιμοποιεί το ρωσικό φόβητρο, προβάλλοντας την γεωγραφική της θέση. Απομένει να δούμε πως θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ στη νέα τουρκική πρόκληση και αν θα ενδώσουν στις τουρκικές απαιτήσεις, με αφορμή την υπόθεση Γκιουλέν.
Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι ο εν πολλοίς γεωστρατηγικώς αυτονομημένος Ερντογάν έχει παραβιάσει αρκετές κόκκινες γραμμές και θα έπρεπε να του δοθεί ένα «μάθημα». Η κάκιστη σχέση που συνεχίζει να διατηρεί με το Ισραήλ και οι μεγαλοϊδεατικοί του οραματισμοί θα μπορούσαν να πριονισθούν αποφασιστικά από μια «εξέγερση» του στρατεύματος.
Εκτίμησή μου είναι, ότι το κίνημα, κατευθυνόμενο ή μη, συνέβαλε προς αυτήν την κατεύθυνση και το επόμενο βήμα – εάν δεν συνετισθεί ο σουλτάνος – θα πρέπει να αναζητηθεί στην αναζωπύρωση του κουρδικού ζητήματος με επίκεντρο τις εξελίξεις στην Βόρειο Συρία.
Εκεί πράγματι θα πρέπει σύντομα να αναμένονται εξελίξεις καθώς οι Κούρδοι της Συρίας εκμεταλλευόμενοι την συγκυρία να επιχειρήσουν με την αμερικανική αρωγή να συνδέσουν και τα τρία καντόνια, καθιστώντας δυνατή την συγκρότηση μιας νέας (δεύτερης) κρατικής οντότητος στην Μέση Ανατολή.
Απομένει η τουρκική αντίδραση και το πώς θα γίνει ανεκτή χωρίς απάντηση μια ενδεχόμενη κουρδική προέλαση προς Αφρίν, η οποία είχε αντιμετωπισθεί δυναμικώς λίγους μήνες πριν από την Άγκυρα. Βεβαίως στην όλη εξίσωση τοποθετείται και η μεταβλητή Κύπρος, η οποία αποτελεί αντικείμενο ιδιαιτέρας αναλύσεως.
Μαύρο βιβλίο σελ. 87
Οι ισλαμιστικές λεγεώνες στέφουν τον Ερντογάν Σουλτάνο
Η εκκαθάριση της καταστάσεως και η αναμενόμενη – εν όψει των ετησίων τακτικών κρίσεων του Αυγούστου – μαζική αποστρατεία μη φιλικών (και υπόπτων) αναφορικώς με την πίστη τους προς το καθεστώς αξιωματικών των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, θα οδηγήσει στην αποκάλυψη της νέας πολύ πιο «θεοσεβούμενης» και υπάκουης ηγεσίας, αρεστής στον Ταγίπ Ερντογάν.
Με ενδιαφέρον θα αναμένουμε να μελετήσουμε την εικόνα που θα παρουσιαστεί από το ισλαμιστικό καθεστώς στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση την ημέρα της Νίκης στις 30 Αυγούστου, παρουσία του μεγάλου νικητού, Τούρκου προέδρου.
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην ταχεία αντίδραση και επιτυχημένη δράση – απόρροια οργανώσεως – των «ισλαμιστικών λεγεώνων» που χρησιμοποιήθηκαν με εξαιρετική απόδοση ως εργαλείο επιβολής της ισλαμιστικής θελήσεως του Ερντογάν στην Τουρκία. Η αυτοθυσία και αυταπάρνηση την οποίαν επέδειξαν – όπως και η τυφλή βία που άσκησαν σε επίπεδο μεσαιωνικής βαρβαρότητας – απέναντι σε οπλισμένους στρατιώτες, φωνάζοντας θρησκευτικού τύπου συνθήματα, οφείλει να μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή και σοβαρότητα.
Χάρη σε αυτές τις μάζες οι οποίες κινητοποιήθηκαν από τους ιμάμηδες και τους χότζες των τζαμιών, τους μουχτάρηδες (σ.σ. είδος πολιτικο-θρησκευτικού συνδέσμου του κόμματος ΑΚΡ με την λαϊκή βάση), οι οποίοι ανήκουν στους οικονομικώς και κοινωνικώς ευνοημένους του Ερντογάν (σ.σ. ο οποίος εγκαίρως διέγνωσε την ανάγκη συγκροτήσεως και οργανώσεως ισλαμιστικών λεγεώνων, μετά δε και από τις τελευταίες εκλογές).
Αυτές οι δυνάμεις που έκαναν δυναμικώς την εμφάνισή τους και κατίσχυσαν των στρατιωτικών σε όλες σχεδόν τις αναμετρήσεις, αποτελούν τα σύγχρονα ισλαμιστικά SA (Sturm Abteilung) του Ερντογάν.
Οι λεγεώνες αυτές θα βρίσκονται πλέον ως εργαλείο ασκήσεως εσωτερικής πολιτικής στη διάθεση του νέο-σουλτάνου, ο οποίος αναμένεται να σκληρύνει ακόμη περισσότερο την αλαζονική στάση του και να πραγματοποιήσει πλέον με ελάχιστη αντίσταση το όνειρο του. Εκεί ακριβώς όμως ανιχνεύεται η πραγματική του αδυναμία.
Ο Ερντογάν δεν μπορεί – ως εκλεκτός της Θείας Πρόνοιας και επίλεκτος του Αλλάχ, εντολοδόχος σωτήρας – να κάνει πίσω. Ο ίδιος απέδωσε την σωτηρία του στην παρέμβαση του Θεού (σ.σ. όπως άλλωστε συμφωνεί και η σύζυγός του Εμινέ) και υπό αυτήν την έννοια και φιλοσοφικοθρησκευτική θέση, δεν υπάρχουν όρια ή εμπόδια για την ολοκλήρωση του θεόπνευστου έργου του. Εμείς θα πρέπει να αναμείνουμε να δούμε εάν στην περίπτωσή του θα ισχύσει το: «Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι».
Στην κεραυνόπληκτη Αθήνα και στους παροικούντες των υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής Αμύνης, όπως και στο Μέγαρο Μαξίμου, ελπίζουμε να έχουν κατανοήσει – επιτέλους – ότι την επόμενη φορά που θα καταγραφούν υπερπτήσεις στο Αιγαίο, μαζί με άλλες προκλητικές κινήσεις κατά της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, η ευθύνη να αποδοθεί καθαρώς στην νέο-οθωμανική ηγεσία της Τουρκίας.
* Ο κ. Θεοδωράτος είναι Δημοσιογράφος και αμυντικός αναλυτής
