Έντονες αντιδράσεις τόσο την Ελλάδα όσο και στη Βρετανία έχει προκαλέσει η στάση του Ρίσι Σούνακ, να ακυρώσει τη συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του, Κυριάκο Μητσοτάκη μετά τις δηλώσεις του τελευταίου στο BBC για το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Την ενόχλησή του εξέφρασε άμεσα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ «πολιτικά απρεπή» χαρακτηρίζουν την κίνηση Σούνακ κυβερνητικές πηγές.
Ενδεικτικό της δυσφορίας που προκάλεσε η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο BBC για τα Γλυπτά του Παρθενώνα ήταν το δημοσίευμα της The Standard, που προηγήθηκε της ακύρωσης, στο οποίο αναφερόταν ότι ο Ρίσι Σούνακ θα απορρίψει στη συνάντηση αυτή κάθε αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών.
Πηγές υπογραμμίζουν ότι η κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να επικοινωνεί και να παρουσιάζει τις απόψεις της, οι οποίες δεν είναι διαφορετικές από όσες έχει προβάλλει αλλεπάλληλα και αποτελούν πάγιες ελληνικές θέσεις. Σημειώνουν μάλιστα, με νόημα, ότι σε κάθε περίπτωση η διαπραγμάτευση για την επανένωση των γλυπτών γίνεται με το Βρετανικό Μουσείο και όχι τη βρετανική κυβέρνηση.
Να σημειωθεί ότι η ακύρωση του τετ-α-τετ Μητσοτάκη – Σούνακ, ήρθε την ώρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντιόταν με τον επικεφαλής του Βρετανικού Εργατικού κόμματος Κιρ Στάρμερ, ο οποίος μέχρις ώρας εμφανίζεται να έχει εξασφαλίσει ένα άνετο δημοσκοπικό προβάδισμα έναντι του Ρίσι Σούνακ, στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ φέρεται να έχει περισσότερο "φιλελληνική" θέση για το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.
"If I told you [to] cut the Mona Lisa in half... do you think your viewers would appreciate the beauty of the painting?"
— BBC Politics (@BBCPolitics) November 26, 2023
Greek PM Kyriakos Mitsotakis says returning the Elgin Marbles to Greece is about "reunification" not "ownership"
#BBCLauraK https://t.co/DYK0KHQRgx pic.twitter.com/hOJbK84VcR
Υπενθυμίζεται ότι σε πρόταση της βρετανικής κυβέρνησης - μετά την ακύρωση από τον Ρ. Σούνακ- να συναντηθεί με τον Βρετανό αναπληρωτή πρωθυπουργό, η ελληνική πλευρά απάντησε αρνητικά.
«Η στάσης της Βρετανικής κυβέρνησης δεν δείχνει σεβασμό όχι μόνο στον πρωθυπουργό αλλά σε όλη τη χώρα», δήλωσε το πρωί της Τρίτης ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ.
«Δεν είναι κάτι που συνηθίζεται. Ψάχνουμε να βρούμε προηγούμενο και δεν βρίσκουμε. Η συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό ακυρώθηκε από την πλευρά του Βρετανού πρωθυπουργού και εικάζουμε το προφανές, ότι ενοχλήθηκε για τις δηλώσεις με τις πάγιες θέσεις της χώρας για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα», είπε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Δήλωσε δε, ότι η ακύρωση της συνάντησης έγινε γνωστή, κατά τη διάρκεια συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη με τον αρχηγό αξιωματικής αντιπολίτευσης της Βρετανίας στον οποίο εξέφρασε τις πάγιες θέσεις της χώρας μας για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα.
«Προτιμότερο είναι η έκφραση μια διαφωνίας, ειδικά όταν έρχεται ένας πρωθυπουργός από μια άλλη χώρα με βαριά ατζέντα όπως είναι το Μεσανατολικό», είπε και πρόσθεσε ότι στη στάση αυτή απαντάει η δήλωση του κ. Μητσοτάκη ο οποίος εξέφρασε την ενόχλησή του και τόνισε ότι όποιος πιστεύει στις θέσεις του δε φοβάται να τις εκφράσει.
«Εμείς δεν θέλουμε να αναβαθμίσουμε το ζήτημα με μια χώρα που έχουμε καλές σχέσεις. Για τα γλυπτά, η διαπραγμάτευση είναι μεταξύ του ελληνικού κράτους και του βρετανικού μουσείου και αποτελεί μια διαδικασία που εξελίσσεται και σε καμία περίπτωση δε θέλουμε να θεωρηθεί γενικευμένη κρίση αλλά καταγράφεται ως ατομική αρνητική συμπεριφορά του Βρετανού πρωθυπουργού για την οποία εκφράζουμε την ενόχλησή μας» συμπληρώνοντας ότι η στάση Σούνακ «δεν εκφράζει το σύνολο μιας χώρας με την οποία έχουμε μια σχέση ετών».
Στην ερώτηση, εάν υπάρχει κάτι παραπάνω στη στάση αυτή και αφορά και άλλα ζητήματα «νομίζω ότι η αιτία είναι αυτό το ζήτημα αυτό» και κατέληξε ότι «η χώρα θα συνεχίσει να εκφράζει τις πάγιες θέσεις της».
Τι μεταδίδουν τα βρετανικά μέσα
Το Sky News αναφέρει σήμερα ότι η βρετανική κυβέρνηση συζήτησε το ενδεχόμενο να μπλοκάρει την άδεια εξαγωγής γλυπτών του Παρθενώνα, την οποία ορισμένοι πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο να σταλθούν πίσω. Το σχέδιο για προσωρινή παραχώρηση προωθεί ο Τζορτζ Όσμπορν, πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου και πρώην καγκελάριος των Τόρις. Ένας ανώτερος εκπρόσωπος των Τόρις είπε ότι ο κ. Όσμπορν επεξεργαζόταν μια «κακή συμφωνία» που καθιστά τη θέση του «ανεπίτρεπτη», προσθέτοντας ότι «πρέπει να φύγει».
Οι Financial Times, οι οποίοι αναφέρουν ότι ο «Σούνακ σνομπάρει τον κ. Μητσοτάκη» τόνισαν ότι ο Στάρμερ, ο οποίος εκπροσωπεί την εκλογική περιφέρεια όπου βρίσκεται το Βρετανικό Μουσείο, επρόκειτο να πει στον κ. Μητσοτάκη ότι οι Εργατικοί δεν θα αλλάξουν τον νόμο σχετικά με τα Γλυπτά σε συνάντηση τη Δευτέρα.
Για διπλωματική διαμάχη μεταξύ της βρετανικής και της ελληνικής κυβέρνησης για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, κάνει λόγο το BBC. “Η εμφάνιση του κ. Μητσοτάκη στην Κυριακή του BBC έχει εκνευρίσει τον κ. Σούνακ” σχολιάζει το BBC και αναφέρεται σε ανώτερη πηγή των Συντηρητικών η οποία υποστήριξε: «Ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση μετά από σχόλια σχετικά με Γλυπτά του Παρθενώνα πριν από αυτήν».
«Για τον κ. Σούνιακ, η διπλωματική διαμάχη με την Ελλάδα είναι ένας ανεπιθύμητος αντιπερισπασμός σε μια εποχή που αντιμετωπίζει μια στάσιμη οικονομία και ένα ρήγμα στο Συντηρητικό Κόμμα του σχετικά με τη μεταναστευτική πολιτική» σχολιάζουν οι New York Times.
Η ενόχληση Κυρ. Μητσοτάκη
«Εκφράζω την ενόχλησή μου» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αποδίδοντας ευθέως το διπλωματικό «φάουλ» του Βρετανού ομολόγου του στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα και στα όσα ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε στη συνέντευξη του στο BBC One το πρωί της Κυριακής.
«Οι θέσεις της Ελλάδος για το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι γνωστές. Ήλπιζα να έχω την ευκαιρία να τις συζητήσω και με τον Βρετανό ομόλογό μου, μαζί με τις μεγάλες προκλήσεις της διεθνούς συγκυρίας: Γάζα, Ουκρανία, Κλιματική κρίση, μετανάστευση» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης σε δήλωσή του, διαμηνύοντας ότι η ελληνική θέση επί του θέματος δεν πρόκειται να αλλάξει.
«Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων» είπε χαρακτηριστικά.
Εκφράζω την ενόχλησή μου για το γεγονός ότι ο Βρετανός Πρωθυπουργός ακύρωσε την προγραμματισμένη μας συνάντηση λίγες ώρες πριν αυτή πραγματοποιηθεί. Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και το δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων. pic.twitter.com/hc2aap9OUs
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) November 27, 2023
Δ. Τσιόδρας: Βρετανικό φάουλ - Επειδή διαφωνείς, δε σημαίνει ότι δεν κάνεις μια συνάντηση
Σφοδρές αντιδράσεις προκάλεσε η ακύρωση από την Downing Street της προγραμματισμένης συνάντησης τουΒρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έκρυψε την ενόχλησή του αποδίδοντας την ακύρωση σε δυσφορία του Βρετανού πρωθυπουργού για όσα ο ίδιος είχε πει στο BBC μία ημέρα πριν για τα γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία όπως τόνισε ανήκουν στη χώρα μας.
«Ήταν θυμωμένος»
«Ήταν θυμωμένος ο Κυρ. Μητσοτάκης. Η Ελλάδα είναι μια περήφανη χώρα, έχει μια μεγάλη ιστορία. Ο Κυριακός Μητσοτάκης εκπροσωπεί αυτήν τη χώρα, αυτόν τον λαό. Δεν μπορείς να του λες ότι «κοίταξε να δεις, δε θα γίνει αυτό και δες τον αναπληρωτή πρωθυπουργό». Εμείς θα συνεχίσουμε να θέτουμε το ζήτημα της επανένωσης των γλυπτών και της επιστροφής στην Αθήνα», είπε μιλώντας στο MEGA, ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τσιόδρας.
«Νομίζω ότι πρόκειται για ένα βρετανικό φάουλ. Ο πρωθυπουργός θέτει το ζήτημα της επιστροφής των γλυπτών σε κάθε ευκαιρία, το έχει θέσει στο παρελθόν, το έθεσε και την Κυριακή στη συνέντευξη που έδωσε στο BBC και είχε πει ότι τα γλυπτά πρέπει να επιστρέψουν στην Αθήνα. Είναι πάγια ελληνική θέση την οποία εξέφρασε με πάρα πολύ μεγάλη σαφήνεια».
«Πάγια ελληνική θέση»
Ο ίδιος συμπλήρωσε πως:
«Επειδή δεν επρόκειτο για επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού, δεν υπήρχε μια ατζέντα. Προφανώς γίνεται κουβέντα ανάμεσα στα διπλωματικά γραφεία σχετικά με τα θέματα τα οποία θα τεθούν. Εμείς ήμασταν καθαροί ότι θα τεθεί και το ζήτημα των γλυπτών. Είναι κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια το θέτουμε μετ’ επιτάσεως, βλέπετε ότι έχει κερδίσει momentum γιατί, ενώ ήταν ένα θέμα το οποίο είχε πάει λίγο στην άκρη, έχει έρθει δυναμικά στο προσκήνιο, η βρετανική κοινή γνώμη έχει αρχίσει και μεταστρέφεται. Προφανώς αυτό ενόχλησε τον κ. Σούνακ».
Σύμφωνα με τον διευθυντή του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού:
«Ενημερώθηκε η ελληνική αντιπροσωπεία ότι λόγω αλλαγής του προγράμματος του κ. Σούνακ δεν μπορεί να γίνει η συνάντηση. Δεν υπάρχει αμφισβήτηση επ’ αυτού ότι ο λόγος ήταν οι αναφορές του πρωθυπουργού και η έκφραση της πάγιας ελληνικής θέσης για τα γλυπτά. Εμείς θα θέταμε το ζήτημα των γλυπτών, ήταν σαφές. (…) Επειδή έχεις μια διαφορετική θέση, δε σημαίνει ότι δεν κάνεις μια συνάντηση. Κάνεις τη συνάντηση, ανταλλάσσεις επιχειρήματα. Από εκεί και πέρα το τι θα γίνει με την επιστροφή των γλυπτών δεν είναι θέμα μόνο της σημερινής κυβέρνησης της Βρετανίας».
Για τις πάγιες ελληνικές θέσεις σχετικά με τα γλυπτά του Παρθενώνα και την επιστροφή τους στην Αθήνα, αλλά και την προσπάθεια που γίνεται από την ελληνική κυβέρνηση, ο κ. Τσιόδρας τόνισε:
«Έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια εδώ και αρκετό καιρό. Είναι μια εθνική προσπάθεια η οποία χρειάζεται μεγάλη σοβαρότητα, πράγμα το οποίο γίνεται. Συνεχίζονται οι συζητήσεις με το Βρετανικό μουσείο για την επανένωση των μαρμάρων στην Αθήνα. Δε νομίζω ότι σταματάει η προσπάθεια εδώ. Υπάρχουν πάρα πολλοί στη Βρετανία πλέον που λένε ότι τα μάρμαρα πρέπει να επιστέψουν στην Αθήνα. Δεν ήταν το ίδιο πριν από κάποια χρόνια. Όλη η προσπάθεια που έχει γίνει τα προηγούμενα 4 χρόνια, σιγά σιγά κερδίζει έδαφος στη Βρετανία».
Τ. Χατζηβασιλείου: Διπλωματική απρέπεια η ακύρωση συνάντησης με τον Κυρ. Μητσοτάκη από τον Σούνακ
Ως διπλωματική απρέπεια των Βρετανών χαρακτήρισε ο Τάσος Χατζηβασιλείου, διεθνολόγος και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας την ακύρωση της συνάντησης και μάλιστα την τελευταία στιγμή του Ρίσι Σούνακ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο κ. Χατζηβασιλείου συνοδεύει τον πρωθυπουργού στο Λονδίνο.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, εκτίμησε, ότι αυτό που ενόχλησε τον Βρετανό πρωθυπουργό ήταν το παράδειγμα με τη Μόνα Λίζα που ανέφερε ο Έλληνας πρωθυπουργός, τονίζοντας ωστόσο το αίτημα της ελληνικής πλευράς είναι πάγιο και αφορά την επανένωση μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς «δεν τίθεται θέμα χρησικτησίας ή ιδιοκτησίας», ειπε
Πρόσθεσε ότι οι Βρετανοί γνώριζαν το πρόγραμμα του Έλληνα πρωθυπουργού εξηγώντας ότι η ακύρωση της συνάντησης έγινε ως διαρροή καθώς ο Σούνακ δεν θα αποδεχόταν τα αιτήματα του Κ. Μητσοτάκη.