Η Τουρκία ηθελημένα καθυστέρησε την απάντησή της προς την ελληνική πλευρά, τόσο γιατί ήθελε μεταξύ του 61ου και του 62ου γύρου να κάνει επίδειξη σημαίας και ισχύος, όσο και επειδή προτιμά ένα διαφορετικό πλαίσιο συζήτησης έναντι των διερευνητικών, με συνέπεια να δείχνει την ενόχλησή της.
Έκανε επίδειξη σημαίας με τους πλόες του Τσεσμέ, που ναι μεν έγιναν σε διεθνή χωρικά ύδατα, αλλά με την έκδοση παράνομης NAVTEX, ενώ η επίδειξη ισχύος έγινε με τη στρατιωτική άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα», η οποία ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή. Ως εξ’ αυτού ήταν αναμενόμενο ότι η απάντηση της Άγκυρας θα ερχόταν μετά την ολοκλήρωση της άσκησης, αλλά αυτό που δείχνει τις προθέσεις της είναι το γεγονός ότι ήδη από τον προηγούμενο γύρο και μετά έχει βαφτίσει τις διερευνητικές ως συμβουλευτικές συνομιλίες.
Γιατί το κάνει αυτό; Επειδή θέλει να διευρύνει το πλαίσιο της συζήτησης και να οδηγήσει την Ελλάδα σε ένα διάλογο ο οποίος θα γίνει αφού πρώτα έχουμε αποδεχθεί το διευρυμένο πλαίσιο, το οποίο θα περιλαμβάνει από την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και τις γκρίζες ζώνες, μέχρι ακόμα ενδεχομένως ακόμα και ζητήματα μειονότητας στη Θράκη.
Γνωρίζουμε ότι η Άγκυρα επιθυμεί ένα πιο ελεύθερο διάλογο, ώστε να πατήσει πάνω σ’ αυτόν και να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, που θα είναι μια διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης. Η επιδίωξη της τουρκικής πλευράς, δηλαδή, είναι μια συζήτηση η οποία θα είναι ανοιχτή ώστε να προσθέσει τις δικές της απαιτήσεις. Κάτι που προφανώς δεν μπορεί να το κάνει στις διερευνητικές, γιατί το πλαίσιο είναι προκαθορισμένο και, μάλιστα, με ευρωπαϊκή απόφαση, κάτι που την ενοχλεί.
Το ότι προσέρχεται στον 62ο γύρο, προφανώς κι εντάσσεται στην ανάγκη να βελτιώσει την εικόνα της προς τη Δύση, ειδικότερα δε προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έτσι ώστε να δώσει ένα επιχείρημα σε όσες χώρες έτσι κι αλλιώς ήταν αρνητικές στην επιβολή κυρώσεων ή σε οποιαδήποτε σκληρή και αποφασιστική απάντηση από πλευράς της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Ιταλία ή η Ισπανία, ότι έχει αποκλιμακώσει την ένταση, έχει αποσύρει το Oruc Reis, πλωτά γεωτρύπανα και σεισμικά σκάφη από την κυπριακή ΑΟΖ, ενώ διαβουλεύεται με την Ελλάδα.
Στη λογική ορισμένων εκ των εταίρων μας δεν έχει νόημα στη Σύνοδο Κορυφής να συζητηθεί η περίπτωση επιβολής κυρώσεων ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο στρέφεται σε βάρος της Τουρκίας, συνεπώς να υπάρχει μόνο η θετική ατζέντα.
Αυτό είναι κάτι που η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να το δεχτεί. Θα πρέπει να υπάρχουν μέτρα σε βάρος της Τουρκίας πάνω στο τραπέζι, αν θέλετε και ως φόβητρο αλλά και ως φρένο απέναντι σε μία χώρα που έχει δείξει ότι όταν δεν αισθάνεται κάποιου είδους συνέπεια για τις επιλογές της προχωρά απτόητη.
Και εκτός από αυτά τα μέτρα θα πρέπει σ’ αυτή τη θετική ατζέντα που διαμορφώνουν οι Γερμανοί και διάφοροι άλλοι στην ΕΕ, να υπάρχει ως κύρια προϋπόθεση προόδου η συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο. Δηλαδή, επ’ουδενί να μην αποσυνδεθεί η θετική ατζέντα των ευρωτουρκικών σχέσεων από τα ελληνoτουρκικά και από τη συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.
* Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι Εκτελεστικός Διευθυντής ΙΔΙΣ & αναλυτής διεθνών θεμάτων του Ant1.
