Απίστευτα είναι αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες, με τις αγορές, τον επιχειρηματικό κόσμο και τη διεθνή κοινή γνώμη να ζουν στιγμές απόλυτης… παράκρουσης. Μέχρι προχθές ο Ντόναλντ Τραμπ σόκαρε τους πάντες με τους υψηλούς δασμούς, αποκλείοντας μάλιστα το ενδεχόμενο ενός μορατόριουμ, αλλά χθες βράδυ όλα άλλαξαν, όταν ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι οι δασμοί «παγώνουν» για 90 ημέρες στο 10% και για σχεδόν όλες οι χώρες, εκτός της Κίνας, προκειμένου να γίνουν εμπορικές διαπραγματεύσεις.
Για τα κινεζικά προϊόντα οι δασμοί αυξάνονται στο 125% σε ένα μπρα ντε φερ μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου που θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. «Λόγω της έλλειψης σεβασμού που δείχνει η Κίνα στις παγκόσμιες αγορές, αυξάνω τους δασμούς που επιβάλλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Κίνα στο 125%, με άμεση ισχύ», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.
Σε ό,τι αφορά το «πάγωμα» των δασμών, ενώ ο Τραμπ «άντεξε» το ιστορικών διαστάσεων sell-off στα χρηματιστήρια, ήταν θέμα χρόνου να κάνει πίσω από τη στιγμή που η κρίση μεταδόθηκε στην αγορά ομολόγων, στέλνοντας την απόδοση του αμερικανικού 10ετούς στο 4,5%.
Είναι πραγματικά εκπληκτικό και πρωτοφανές, ότι από την «Μαύρη Πέμπτη» και «Μαύρη Παρασκευή» της περασμένης εβδομάδας, περάσαμε στην «Πράσινη Τετάρτη», με τον S&P 500 να ενισχύεται στις συναλλαγές της 9ης Απριλίου κατά 9,52% σημειώνοντας την τρίτη καλύτερη ημερήσια επίδοση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σύμφωνα με την FactSet.
Ακριβώς όμως επειδή ζούμε σε περίεργους καιρούς, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, θέλησε να «τρελάνει» ακόμα περισσότερο τον πλανήτη, λέγοντας ότι αυτή ήταν εξαρχής η στρατηγική του Τραμπ, να ανακοινώσει δηλαδή υψηλούς δασμούς και να τους πάρει μετά από λίγες ημέρες πίσω για να βρεθεί σε θέση ισχύος στις διαπραγματεύσεις.
Δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν ο Αμερικανός πρόεδρος επεκτείνει το «πάγωμα» των δασμών για τις χώρες που δεν έχουν προβεί σε αντίποινα, με αποτέλεσμα στο τέλος να ισχύσουν δασμοί περίπου 10% για όλους, εκτός βέβαια της Κίνας. Κάτι σαν μπλόφα δηλαδή που θα είναι πιο κοντά στις προεκλογικές εξαγγελίες του και παράλληλα θα έχει κάποια εμπορικά οφέλη για τις ΗΠΑ. Σύμφωνα, πάντως, με τον ίδιο τον Τραμπ, το «πάγωμα» των δασμών αποφασίστηκε μετά τις προσπάθειες 75 κρατών να διαπραγματευτούν με τις ΗΠΑ για μία κοινώς επωφελή εμπορική συμφωνία.
Από την απόλυτη άβυσσο και τις τρομακτικές απώλειες έως 14% σε τέσσερις ημέρες, οι δείκτες της Wall Street ενισχύθηκαν στις συναλλαγές της Τετάρτης έως και άνω του 12%, επιβεβαιώνοντας ότι διανύουμε μία από τις πιο αλλόκοτες σε επίπεδο νευρικότητας περιόδους των τελευταίων δεκαετιών. Έχουμε ξαναπεί πως το μόνο σίγουρο για το αύριο είναι ότι η μεταβλητότητα θα συνεχιστεί. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους:
Πρώτον, διότι πολύ απλά κανένα σενάριο δεν μοιάζει πλέον απίθανο και δεύτερον γιατί παρά το ράλι ανακούφισης στα χρηματιστήρια και παρά το μορατόριουμ στους δασμούς, ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας κλιμακώνεται επικίνδυνα και απειλεί να συντρίψει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομικών του κόσμου.
Το Πεκίνο αρχικά αντέδρασε στους ανταποδοτικούς δασμούς που ανακοίνωσε ο Τραμπ στις 2 Απριλίου και στη συνέχεια ο Αμερικανός πρόεδρος τους ανέβασε στο 104% για να έρθουν χθες τα νέα αντίποινα της Κίνας, αυξάνοντας τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα στο 84% και αμέσως μετά έγινε γνωστή η νέα απάντηση των ΗΠΑ που αυξάνουν τους δικούς τους δασμούς στο 125%. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ, η αμερικανική οικονομία εξήγαγε προϊόντα ύψους 143,5 δισ. δολαρίων στην Κίνα το 2024, ενώ εισήγαγε προϊόντα αξίας 438,9 δισ. δολαρίων.
Ποια θα είναι, λοιπόν, η κατάληξη του εμπορικού «μπρα ντε φερ»; Δύσκολα μπορεί κάποιος να ποντάρει ότι μία από τις υπερδυνάμεις θα κάνει πίσω, τουλάχιστον όχι σύντομα. Μία συνάντηση μεταξύ Τραμπ-Σι Τζινπίνγκ αποτελεί πολύ πιθανό ενδεχόμενο και δεν αποκλείεται στο τέλος να γίνουν κάποιες αμοιβαίες υποχωρήσεις, όχι όμως στο βαθμό που να επιστρέψουμε στους δασμούς που ίσχυαν πριν από δύο μήνες.
Η Capital Economics εκτιμά ότι οι μέσοι δασμοί των ΗΠΑ θα αυξηθούν κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες, στο σενάριο που θα ισχύσουν δασμοί 10% για όλους τους εμπορικούς εταίρους και 60% για την Κίνα, επιπλέον των δασμών 25% σε συγκεκριμένα προϊόντα. Μία τέτοια εξέλιξη θα έδινε ώθηση στον πληθωρισμό των ΗΠΑ στο 4% και θα περιόριζε τον ρυθμό ανάπτυξης του αμερικανικού ΑΕΠ στο 1%-1,5% κατά μέσο όρο στα επόμενα τέσσερα τρίμηνα.
