Του Νίκου Μελέτη
Η επίθεση με drones εναντίον των εγκαταστάσεων της Aramco στη Σαουδική Αραβία, που έχει πλέον επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία αλλά και η ολοένα και πιο διευρυμένη χρήση οπλισμένων UAV's όχι μόνο από κράτη αλλά και από ομάδες και τρομοκρατικές οργανώσεις, αναδεικνύει το όπλο αυτό σε ένα από τα πιο επικίνδυνα μέσα εκτέλεσης αντισυμβατικών στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Και σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, που η συζήτηση εδώ και μια δεκαετία είναι εάν θα μπορέσει να προμηθευτεί δυο φρεγάτες από την Γαλλία ή αν -και υπό ποιους όρους- θα αναβαθμίσει τα F-16, η απειλή είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς η Τουρκία έχει κάνει άλματα στην τεχνολογία των UAV's. Χθες παρουσίασε το πρότυπο του νέου Akinci, ενώ ήδη το οπλισμένο Bayraktar φαίνεται να έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε κανονικό πολεμικό τερέν, στη Λιβύη.
Η Τουρκία, στην έκθεση TEKNOFEST (Istanbul Aerospace and Technology Festival) που άνοιξε χθες πύλες της στην Κωνσταντινούπολη, παρουσίασε το νεότερο απόκτημα της, το οπλισμένο drone Akinci, το οποίο κατασκευάζεται από την εταιρία Baykar Makina.
Με το ονομα «Ιπτάμενο Ψάρι» το Akinci με δυο κινητήρες μπορεί να μεταφέρει βάρος μέχρι 1,5 τόνο, πετά σε ύψος 40.000 ποδιών και μπορεί να μείνει στον αέρα για 24 ώρες, ενώ διευθύνεται μέσω τουρκικής κατασκευής δορυφόρων, ενώ είναι εξοπλισμένο με υπερσύγχρονα συστήματα ραντάρ, όλα κατασκευασμένα στην Τουρκία. Οι κατασκευαστές του προβλέπουν τον εξοπλισμό του ακόμη και με πυραύλους αέρος-αέρος, ώστε να μπορούν να επιχειρούν και σε αντίστοιχες αποστολές. Το Akinci θα κάνει την πρώτη πτήση του μέχρι το τέλος του χρόνου και θα ενταχθεί στο δυναμικό των Τουρκικών Δυνάμεων Aσφαλείας το 2020.
Στην Λιβύη είναι ήδη σε εξέλιξη ένας πόλεμος drones με πρωταγωνιστικό ρόλο της Τουρκίας που προσέφερε τα Bayraktar ΤΒ2 στην προσωρινή κυβέρνηση, ενώ ο στρατηγός Χαλίφα Χάφταρ, που ηγείται των ανταρτικών δυνάμεων με την στήριξη της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, έχει στην διάθεση του κινέζικα drones που του έχουν διαθέσει τα Εμιράτα. Τα τουρκικά Bayraktar έφθασαν στη Λιβύη, καθώς οι δυνάμεις του στρατηγού Χάφταρ είχαν πάρει το «πάνω χέρι» έχοντας το πλεονέκτημα που του προσέδιδαν τα κινέζικα Drones, Wing Loong.
Παρά το γεγονός ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης του LNA έχει ανακοινώσει την κατάρριψη ή καταστροφή τουλάχιστον τεσσάρων Bayraktar τα τουρκικά drones εκτιμάται ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο για την ανακατάληψη της στρατηγικής πόλης Gharyan στην Νότια Λιβύη από τις κυβερνητικές δυνάμεις,
Η Baykar έχει ήδη προμηθεύσει τον τουρκικό Στρατό με 75 Bayraktar TB2s και έχει ήδη κλείσει το πρώτο συμβόλαιο για να παραδώσει και 24 Akinci. Η εταιρία ανήκει στην οικογένεια του γαμπρού του Τ. Ερντογαν, Σελτσούκ Μπαυρακτάρ, που έχει παντρευτεί τη μικρότερη κόρη του Τούρκου Προέδρου.
Τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογία των drones έχει αναπτυχθεί, προσφέροντας μεγαλύτερη διάρκεια πτήσης, εύκολη χρήση, και μεγαλύτερη ευστοχία.
Οι εξελίξεις στην τεχνολογία αυτή, και η πρόσβαση που αποκτούν σε αυτή μη κρατικές δομές μετατρέπουν τα drones σε βασικό εργαλείο μη συμβατικών επιχειρήσεων. Τέλη Αυγούστου οι Ισραηλινοί σκότωσαν σε μια αεροπορική επιχείρηση δύο μέλη της Χεζμπολάχ που βρίσκονταν σε ιρανική βάση στη Συρία και προετοίμαζαν επίθεση με drone στο Ισραήλ, ενώ την ίδια ημέρα η Χεζμπολάχ κατήγγειλε το Ισραήλ ότι βομβάρδισε με drone το κτίριο που στεγάζονταν τα ΜΜΕ που ελέγχει.
Σύμφωνα με εξειδικευμένους ιστότοπους, πρόσβαση σε UAV's έχουν κι άλλες τρομοκρατικές ή αντάρτικες οργανώσεις και ομάδες, όπως το ISIS, η Χαμάς, η Boko Haram στη Νιγηρία και φυσικά οι Χούτι στην Υεμένη.
Η Χεζμπολάχ και οι Χο;yτι εξοπλίζονται από το Ιράν που εκπαιδεύει και στη χρήση των drones ώστε να μπορούν να εκτελούν εξελιγμένες και ακριβείς επιθέσεις και συγχρόνως να χρησιμοποιούν τα μη επανδρωμένα για συλλογή πληροφοριών και παρακολούθηση στόχων.
Η διεθνής κοινότητα έχει αντιληφθεί τους κινδύνους που ενέχει η ανεξέλεγκτη χρήση των drones και η πρόσβαση σε αυτή την τεχνολογία τρομοκρατικών ή άλλων ομάδων. Τον Οκτώβριο του 2018 τα Ηνωμένα Έθνη φιλοξένησαν συνέδριο με τίτλο «Η Διευρυμένη χρήση των οπλισμένων UAVs και η ανάγκη για Διεθνή Στάνταρτς» καλώντας τις χώρες να ενισχύσουν τους κανόνες ελέγχου των εξοπλισμών και να αντιμετωπίσουν τις απειλές που προέρχονται από τα Drones, πολλά από τα οποία πλέον προέρχονται από την Κίνα. Στη Διάσκεψη τονίσθηκε ακριβώς ο κίνδυνος από το γεγονός ότι μη κρατικοί παράγοντες έχουν την δυνατότητα να πραγματοποιούν κτύπημα από μεγάλες αποστάσεις με drones που μπορεί να μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών και να επιτίθενται στον στόχο με βάση προκαθορισμένες συντεταγμένες.
Και ο στόχος δεν περιορίζεται μόνο σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις αλλά μπορεί να είναι υποδομές, λιμάνια, σταθμοί πυρηνικής ενέργειας, υδραγωγεία, φράγματα, διυλιστήρια.
Η ανάδειξη των drones σε ένα νέο όπλο αντισυμβατικών επιχειρήσεων, που αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία σε περιβάλλοντα όπως αυτό του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, δημιουργεί νέες υποχρεώσεις στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί τόσο στην κατεύθυνση ενίσχυσης του οπλοστασίου της με drones, αλλά και με προμήθεια πυραυλικών συστημάτων εξουδετέρωσης των Οπλισμένων Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών.