Τη δύσκολη ισορροπία με τις χώρες του Κόλπου αναζητά η Τουρκία καθώς Σ. Αραβία και ΗΑΕ, αλλά και η Αίγυπτος παρακολουθούν με καχυποψία την ενεργό εμπλοκή της Άγκυρας και της Ντόχα στις εξελίξεις στη Συρία και υπό τον φόβο δημιουργίας ενός νέου πολιτικού σουνιτικού άξονα με δεσμούς με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Η Σ. Αραβία και κυρίως τα ΗΑΕ υποστήριξαν διαφορετικές ομάδες της συριακής αντιπολίτευσης, αλλά όταν η προσπάθεια ανατροπής του Άσαντ φάνταζε δύσκολη, άλλαξαν τακτική και άνοιξαν διπλωματικούς διαύλους μαζί του προσπαθώντας να τον αποσπάσουν από την επιρροή του Ιράν. Δεν είναι τυχαίο ότι με πρωτοβουλία των ΗΑΕ που είχε τη στήριξη και της Σ. Αραβίας και της Αιγύπτου, ο πρώην πρόεδρος της Συρίας εκλήθη έπειτα από δεκαετή αποκλεισμό πέρυσι στη Σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου.
Τώρα, οι δύο μεγάλες Αραβικές χώρες είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές και ανήσυχες για το ενδεχόμενο εγκαθίδρυσης ενός ριζοσπαστικού σουνιτικού καθεστώτος με περιφερειακές φιλοδοξίες, το οποίο θα έχει τη στήριξη και θα είναι υπό τον έλεγχο της Τουρκίας και του Κατάρ, αναβιώνοντας έτσι έναν ανταγωνισμό που είχε οδηγήσει στη ρήξη των δύο στρατοπέδων τα προηγούμενα χρόνια.
Στον Κόλπο, παρά την ανακούφιση που προσφέρει η διακοπή των δεσμών και της επιρροής της Τεχεράνης στη Δαμασκό, παρακολουθούν με ανησυχία την αναβίωση των λαϊκών σουνιτικών δυνάμεων που θυμίζει τις εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης το 2011 και η ενεργός παρουσία της Τουρκίας και του Κατάρ που έσπευσαν μάλιστα να ανοίξουν πρεσβείες στη Δαμασκό επιτείνει αυτή την ανησυχία. Το Κατάρ, παρά τη συμφιλίωση με τα ΗΑΕ και τη Σ. Αραβία (που άνοιξε τον δρόμο και στην αποκατάσταση των σχέσεων της Τουρκίας με τις δύο αραβικές χώρες), ποτέ δεν άνοιξε διαύλους με τον Άσαντ και συνέχιζε να υποστηρίζει αντάρτικες οργανώσεις μεταξύ αυτών και το HTS και ήταν η μόνη χώρα του Κόλπου που φιλοξένησε πρεσβεία της Συριακής Αντιπολίτευσης. Η Ντόχα πλέον έχει όπως και η Άγκυρα ισχυρό ρόλο στις εξελίξεις στη Συρία και στη διαμόρφωση του νέου καθεστώτος.
Ο Ανουάρ Γκαργκάς, ανώτερος προεδρικός σύμβουλος των ΗΑΕ, σε συνέδριο στο Αμπού Ντάμπι την προηγούμενη εβδομάδα παραδέχθηκε ότι από τη Δαμασκό «ακούγεται μια λογική, ορθολογική γλώσσα», επισημαίνοντας όμως ότι «η φύση των νέων δυνάμεων, η σύνδεση με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η σύνδεση με την Αλ Κάιντα, είναι δείγματα αρκετά ανησυχητικά».
«Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι από τη μία πλευρά και να βοηθήσουμε τους Σύριους... αλλά την ίδια στιγμή δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι η περιοχή έχει δει επεισόδια όπως αυτό στο παρελθόν, οπότε πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή», πρόσθεσε ο Α. Γκαργκάς. Η καχυποψία αυτή ξεκινά από το γεγονός ότι στα δύο βασίλεια του Κόλπου αλλά και στην Αίγυπτο, οι οργανώσεις του πολιτικού Ισλάμ είτε πρόκειται για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα είτε για το HTS, αντιμετωπίζονται ως απειλή και για τα καθεστώτα των χωρών αυτών αλλά και για τον Αραβικό Εθνικισμό.
Ο Τ. Ερντογάν καταβάλλει διαρκώς προσπάθειες για να καθησυχάσει τις ανησυχίες αυτές και με αφορμή την επίσκεψή του στο Κάϊρο για τη Διάσκεψη των D-8, συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι προκειμένου να του μεταφέρει αυτά τα μηνύματα. Διότι είναι σαφές ότι χωρίς την πολιτική στήριξη των ΗΑΕ, της Σ. Αραβίας και της Αιγύπτου και τη γενναία οικονομική συνδρομή των δύο πρώτων, δε θα είναι εύκολα τα πράγματα για τη νέα ηγεσία της Συρίας.
Όμως, η Τουρκία και ο τρόπος με τον οποίο επιχειρεί να επεκτείνει την επιρροή της στον Αραβικό Κόσμο αλλά και στο Κέρας της Αφρικής, δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη καχυποψία.
Η Τουρκία έχει ήδη παρουσία στο Σουδάν, στη Σομαλία, στην Αιθιοπία και σε μια σειρά ακόμη χώρες της Κεντρικής Αφρικής. Η τελευταία διαμεσολάβηση του Τ. Ερντογάν μεταξύ της Αιθιοπίας και της Σομαλίας του προσφέρει σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα καθώς η πρωτοβουλία του χαιρετίστηκε από τη Δύση και συγχρόνως του προσφέρει την ευκαιρία να διασφαλίσει την τουρκική παρουσία στη Σομαλία, τη χώρα που ελέγχει την είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας.
Η Αιθιοπία η οποία είναι πλέον περίκλειστη χώρα μετά το διαζύγιο με την Ερυθραία αναζητούσε έξοδο προς τη θάλασσα και είχε έρθει σε συμφωνία με τη Σομαλιλάνδη, τη βόρεια περιοχή της Σομαλίας η οποία επιχειρεί να αποσπασθεί και να αποτελέσει ανεξάρτητο κράτος. Έτσι, Αιθιοπία και Σομαλία βρίσκονταν στα πρόθυρα σύγκρουσης την οποία απέτρεψε με τη συμφωνία της Άγκυρας ο Τ. Ερντογάν. Η Αιθιοπία όμως έχει εξαιρετικά άσχημες σχέσεις με την Αίγυπτο λόγω του φράγματος του Νείλου και έτσι το Κάιρο έσπευσε να στηρίξει τη Σομαλία, ενώ η Σομαλιλάνδη είχε τη σημαντική στήριξη των ΗΑΕ που έτσι εξασφάλιζαν έλεγχο σε μια κρίσιμη θαλάσσια διαδρομή στο Κέρας της Αφρικής.
Τα ΗΑΕ έχουν από το 2017 τη στρατιωτική βάση Berbera Port στη Σομαλιλάνδη, η οποία στην προσπάθειά της να επιτύχει στοιχειώδη διεθνή αναγνώριση βρίσκεται σε επαφές, σύμφωνα με δημοσιεύματα και των ισραηλινών ΜΜΕ που δεν έχουν διαψευσθεί, με το Ισραήλ προκειμένου να εγκατασταθεί ισραηλινή στρατιωτική παρουσία στο έδαφός της με στόχο και την αντιμετώπιση των Χούθι.
Για την Αίγυπτο, η ενίσχυση του ρόλου και της επιρροής της Τουρκίας σε Λιβύη, Συρία, Αιθιοπία-Σομαλία, αλλά και μεταξύ των Παλαιστινίων στη Γάζα, αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερο προβληματισμό και ανησυχία η οποία δεν μπορεί να ξεπερασθεί με τα ανοίγματα που έχει επιχειρήσει ο Τ. Ερντογάν προς τον πρόεδρο Αλ Σίσι, τον οποίο μέχρι και πριν από ένα χρόνο αποκαλούσε «δικτάτορα». Τώρα μεγάλος παίκτης στην περιοχή αυτή αναδεικνύεται η Τουρκία και αυτό προκαλεί αντιδράσεις και καχυποψία των Αράβων, στην αφετηρία ενός νέου ανταγωνισμού για τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών ισχύος στην περιοχή.
