Του Νίκου Μελέτη
Την στιγμή που η μοναδική προοπτική εξόδου από την θανάσιμη κρίση στην οποία έχει εισέλθει η ΠΓΔΜ είναι η διατύπωση μιας «οικουμενικής» ευρωπαϊκής ατζέντας η οποία θα προβλέπει και επίλυση του θέματος της ονομασίας, ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ προειδοποιεί ότι επιχειρείται «Κυπροποίηση» της ΠΓΔΜ και απόπειρα δημιουργίας στην θέση της ΠΓΔΜ, ενός τρίτου Αλβανικού κράτους στα Βαλκάνια.
Ο σκοπιανός πρόεδρος σε συνέντευξη του στην κροατική κρατική τηλεόραση (HTV) δήλωσε ότι «η “Αλβανική Πλατφόρμα” επιδιώκει την αλλαγή της συνταγματικής τάξης στην ΠΓΔΜ και την μετατροπή της από πολυεθνική κοινωνία και ενιαίο κράτος, σε διεθνοτικό, με τρόπο που θα παραπέμπει στην Κύπρο». Με την σημαντική διαφορά όμως όπως παρατήρησε ο ίδιος ο Ιβάνοφ ότι η «χώρα του δεν είναι νησί».
Στην Κύπρο η τουρκοκυπριακή μειονότητα του 18% με την υποστήριξη της Τουρκίας και τις «καλές υπηρεσίες» των Βρετανών, αναδείχθηκαν τελικά σε ισότιμο εταίρο με την ελληνοκυπριακή πλειοψηφία, με όσα ακολούθησαν το 1964 και το 1974, ενώ τώρα πλέον κάνεις δεν μιλά για ένα ενιαίο πολυεθνικό κράτος με μια μεγάλη και μια μικρότερη οντότητα και τρεις ακόμη μειονότητες, αλλά για μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, που φυσικά στην πράξη μετατρέπεται σε μια χαλαρή συνομοσπονδία. Οι αναλογίες με την ΠΓΔΜ υπάρχουν αλλά όπως και ο κ. Ιβάνοφ επεσήμανε η ΠΓΔΜ δεν είναι νησί και φυσικά τα κοινά σύνορα με το Κόσοβο και την Αλβανία που επιχειρεί να προωθήσει την ιδέα της Μεγάλης Αλβανίας συνιστούν μια θανάσιμη απειλή για την επιβίωση του κράτους αυτού.
Και στην ΠΓΔΜ, με την δύναμη των όπλων επιβλήθηκε ένα καθεστώς υποτυπώδους διζωνικότητας με την συγκέντρωση του αλβανικού πληθυσμού στις ανατολικές επαρχίες αλλά και σε συγκεκριμένους δήμους στην υπόλοιπη χώρα ενώ και οι ρυθμίσεις της συμφωνίας της Αχρίδας αναβάθμισαν σε συνιστώσα ουσιαστικά οντότητα του κράτους την Αλβανική μειονότητα.
Βεβαίως και οι Αλβανοί βρέθηκαν απέναντι σε μια τυχοδιωκτική και αδιέξοδη πολιτική που εξέφρασε ο Ν. Γκρουέφσκι και το VMRO-DPMNE, που επιχείρησε να στηρίξει την «μακεδονική» ταυτότητα εξαφανίζοντας τις «άλλες ταυτότητες» στο εσωτερικό της χώρας και εξαπέλυσε μια επιχείρηση χειραγώγησης και αφομοίωσης της αλβανικής μειονότητας.
Και η υπόθεση του ονόματος και της αδιάλλακτης θέσης που κράτησε όλα αυτά τα χρόνια ο Ν. Γκρουέφσκι οφείλεται ακριβώς στην εθνικιστική τύφλωση, που δεν άφηνε να διαφανεί ότι η πραγματική απειλή για την ΠΓΔΜ είναι ο αλβανικός παράγοντας και όχι η Ελλάδα.
Ο Ιβάνοφ στην ίδια συνέντευξη δήλωσε ότι ο στόχος της «Πλατφόρμας των Τιράνων» είναιι η εξομοίωση της αλβανικής γλώσσας με την «μακεδονική» και η αλλαγή του συντάγματος που βάσει της Συμφωνίας της Αχρίδας προβλέπει ότι οι εθνικές κοινότητες στην χώρα διεκδικούν τα δικαιώματα τους στην βάση της εκπροσώπησης του 20% του πληθυσμού..
Ο κ. Ιβάνοφ που καθυστερημένα βεβαίως θυμάται την δημοκρατία και την ύπαρξη και άλλων εθνικών κοινοτήτων, επισημαίνει ότι εάν γίνει αποδεκτή η απαίτηση των Αλβανών για την γλώσσα τότε οι τουρκόφωνοι, οι Ρομά, η σερβική κοινότητα και η ρουμανόφωνη κοινότητα, ουσιαστικά εντάσσονται στην Αλβανική μειονότητα, αλλοιώνοντας έτσι την ταυτότητά της χώρας.
Ο κ. Ιβάνοφ ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο «ομοσπονδοποίησης» το οποίο απέρριψε λέγοντας χαρακτηριστικά: «με την προώθηση μια διεθνικής και διγλωσσικής χώρας θα έχουμε δυο τμήματα στην “Μακεδονία” που θα είναι εθνικά, θρησκευτικά και γλωσσικά διαχωρισμένα. Μεγαλύτεροι διαχωρισμοί θα ακολουθήσουν. Ο στόχος της Πλατφόρμας δεν είναι η ενωμένη “Μακεδονία” αλλά η δημιουργία μιας μεταβατικής φάσης για την “Μακεδονία” που θα οδηγήσει σε ένα τρίτο Αλβανικό κράτος»…
Το όνομα της ΠΓΔΜ, η απειλή της Μεγάλης Αλβανίας και η Ελλάδα
Η κατάσταση που διαμορφώνεται στα Σκόπια συνιστά μια σοβαρή κρίση ασφάλειας για όλη την περιοχή και θέτει σοβαρά διλήμματα και για την Αθήνα. Η ενίσχυση του ρολού της αλβανικής κοινότητας και η αμφισβήτηση της εθνικής ομοιογενούς «μακεδονικής» ταυτότητας που θέλει να επιβάλλει ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός με εκφραστή τον Ν. Γκρουέφσκι και τον Γκ. Ιβάνοφ, θεωρητικά εξυπηρετεί την επιδίωξη της Ελλάδας για εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της ονομασίας.
Όμως εάν η ενίσχυση του αλβανικού παράγοντα και η αμφισβήτηση της ενότητας του κράτους της ΠΓΔΜ, οδηγήσει σταδιακά στην διαμόρφωση ενός ισχυρού αλβανικού πόλου είτε αυτονόμου είτε απολύτως ελεγχόμενου από τα Τίρανα, θα πρόκειται για μια εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη καθώς θα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για ήταν συγκρότηση της Μεγάλης Αλβανίας, η οποία διατηρώντας τις γνωστές αλυτρωτικές θέσεις έναντι της Ελλάδας, θα καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των βορείων συνόρων της χώρας μας, ανατρέποντας και τις ευαίσθητες ισορροπίες που διαμορφώθηκαν στα Βαλκάνια μετά την διάλυση της Ενιαίας Γιουγκοσλαβίας και κυρίως μετά τον πόλεμο του Κοσόβου.
Η διέξοδος στην σημερινή κρίση θα μπορούσε να δοθεί από μια υπό ευρωπαϊκή εγγύηση δρομολόγηση συμβιβασμού των δυο μεγάλων οντοτήτων στην ΠΓΔΜ στην βάση της ευρωπαϊκής προοπτικής, με εγγύηση της ενότητας του κράτους και με την αναζήτηση νέου ονόματος που δεν θα εξαφανίζει την αλβανική ταυτότητα και θα ικανοποιεί τις μίνιμουμ απαιτήσεις της Ελλάδας, ώστε η ευρωατλαντική πορεία της χώρας να εγγυηθεί τα δικαιώματα της αλβανικής μειονότητας και να διασφαλίσει την ΠΓΔΜ από εξωτερικές επιβουλές.
