Το Σχέδιο για τη Γάζα είναι η τελευταία ευκαιρία για την ειρήνη;
Associated Press
Associated Press

Το Σχέδιο για τη Γάζα είναι η τελευταία ευκαιρία για την ειρήνη;

Σημείο καμπής για τον Πόλεμο στη Γάζα αποτελεί η αποδοχή προς διαπραγμάτευση του Σχεδίου κατάπαυσης του πυρός που παρουσίασε την Παρασκευή ο πρόεδρος Μπάιντεν, σχεδίου το οποίο είχε ισραηλινή σφραγίδα.

Ένα Σχέδιο το οποίο έχει γίνει δεκτό με ανάμικτες αντιδράσεις καθώς αφήνει πολλά κενά κυρίως στο σημαντικό κεφάλαιο του ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα μετά τον πόλεμο αλλά και για την τύχη της Χαμάς.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ενώ το σχέδιο είναι ισραηλινής πατρότητας που φέρεται να έχει λάβει την έγκριση του Νετανιάχου, ο ίδιος ο ισραηλινός πρωθυπουργός επανέλαβε ότι ο πόλεμος θα τελειώσει μόλις εξοντωθεί η Χαμάς ενώ οι δυο ακροδεξιοί σημαντικοί κυβερνητικοί εταίροι του Μπεν Γκβιρ και Σμότρις προειδοποίησαν ότι εάν γίνει αποδεκτό το σχέδιο τότε θα αποχωρήσουν και θα οδηγήσουν σε ανατροπή της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Αντιθέτως, την ίδια στιγμή η Χαμάς εμφανίζεται να είναι πρόθυμη να συζητήσει το Σχέδιο κερδίζοντας χρόνο και ελπίζοντας ότι η κατάπαυση του πυρός με την εγγύηση των ξένων δυνάμεων θα της δώσει την ευκαιρία να επιβιώσει στη Γάζα και πιθανότατα να ανασυνταχθεί μετά τις μεγάλες απώλειες που έχει υποστεί από τον πόλεμο.

Ο πρόεδρος Μπάιντεν ο οποίος αντιμετωπίζει σε 5 μήνες μια εξαιρετικά δύσκολη εκλογική μάχη, ελπίζει ότι με την επίτευξη μιας συμφωνίας για τη Γάζα θα μπορέσει να αποκρούσει τη σκληρή κριτική που δέχεται από την αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος αλλά και από τους νέους ψηφοφόρους του, για τη στήριξη που έχει προσφέρει στο Ισραήλ. Και συγχρόνως θα σταματήσει τις διαρροές από τους αφροαμερικανούς και μουσουλμάνους ψηφοφόρους που θέλουν να τιμωρήσουν τον Αμερικανό πρόεδρο επειδή δεν παρενέβη για να τερματισθεί νωρίτερα η αιματοχυσία στη Γάζα.

Και αυτή η προσπάθεια για κατάπαυση του πυρός φαίνεται να εμπλέκεται σε μια διελκυστίνδα με τη Χαμάς από τη μια πλευρά να προσπαθεί να επιβιώσει και από την άλλη τις ακροδεξιές και σκληροπυρηνικές δυνάμεις στο Ισραήλ να επιμένουν ότι ο πόλεμος θα τελειώσει μόνο όταν επιτευχθούν οι δυο στόχοι που τέθηκαν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, την εξόντωση της Χαμάς και την απελευθέρωση των ομήρων ενώ οι ακροδεξιοί εταίροι της κυβέρνησης ζητούν επιστροφή και των εποίκων στη Γάζα.

Όμως και για το ίδιο το Ισραήλ τα διλήμματα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Αυτή τη στιγμή δε γνωρίζει ακόμη πόσοι από τους 125 ομήρους είναι ζωντανοί και επίσης όλοι γνωρίζουν ότι δύσκολα η Χαμάς θα παραδώσει το τελευταίο μεγάλο όπλο που έχει στα χέρια της, τους ομήρους, που χρησιμοποιεί ως ασπίδα για την επιβίωση της ηγεσίας της. Επίσης, σχεδόν οκτώ μήνες μετά την έναρξη του Πολέμου ο στόχος της εξόντωσης της Χαμάς έχει αποδεχθεί εξαιρετικά δύσκολη αποστολή για το Ισραήλ, που παρά τις υπέρτερες δυνάμεις και μια από τις πιο αποτελεσματικές πολεμικές «μηχανές» στον κόσμο δεν έχει κατορθώσει να εξοντώσει τη Χαμάς, ενώ αντιθέτως έχει προκληθεί μια τεράστια ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα, η οποία εκτός από τα χιλιάδες θύματα μεταξύ των αμάχων, απλώς «παράγει» νέους μαχητές για την τρομοκρατική οργάνωση.

Το σχέδιο το οποίο παρουσίασε ο πρόεδρος Μπάιντεν την Παρασκευή προβλέπει στην πρώτη φάση που θα διαρκέσει έξι εβδομάδες την πλήρη κατάπαυση του πυρός, την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από όλες τις κατοικημένες περιοχές της Γάζας και την απελευθέρωση ενός αριθμού ομήρων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, ηλικιωμένων και τραυματιών, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων με αύξησή της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η δεύτερη φάση θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση όλων των εναπομεινάντων ζωντανών ομήρων, συμπεριλαμβανομένων των ανδρών στρατιωτών, και συγχρόνως την απόσυρση των Ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα. Εφόσον το Σχέδιο υλοποιείται κανονικά, η προσωρινή κατάπαυση του πυρός θα οδηγήσει σε πλήρη παύση των εχθροπραξιών.

Η τρίτη φάση θα περιλαμβάνει ένα μεγάλο πρόγραμμα ανοικοδόμησης της Γάζας.

Ανακοινώνοντας το Σχέδιο αυτό ο πρόεδρος Μπάιντεν υποστήριξε ότι η Χαμάς δε θα έχει πια δυνατότητα να πραγματοποιήσει επιθέσεις όπως αυτή της 7ης Οκτωβρίου και θα ανοίξει ο δρόμος για ένα καλύτερο μέλλον για τους Παλαιστινίους ενώ απευθυνόμενο και προς το Ισραήλ πρόβαλε ως δέλεαρ ότι έτσι θα επιστραφούν οι όμηροι στις οικογένειες τους, το Ισραήλ θα αποφύγει τη διεθνή απομόνωση και συγχρόνως θα μπορέσει να γίνει το επόμενο σημαντικό βήμα για την ενσωμάτωση του στην αρχιτεκτονική της περιοχής με την αποκατάστασή των σχέσεων του με τη Σ.Αραβία.

Το Ισραήλ όπως έχει αποδειχθεί στη διάρκεια των οκτώ μηνών του πολέμου έχει εγκλωβισθεί σε ένα τραγικό αδιέξοδο καθώς το όλο εγχείρημα στη Γάζα δεν περιλάμβανε ένα σχέδιο για την επόμενη ημέρα. Ακόμη υπάρχουν αντιφατικά μηνύματα από το Τελ Αβίβ, που άλλοι υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ δε θα επιδιώξει κατοχή στη Γάζα, άλλοι ότι είναι αναγκαία η διατήρηση της ευθύνης του Ισραήλ για την ασφάλεια της Λωρίδας, ενώ δεν είναι σαφές αν το Ισραήλ θα αποδέχονταν την ανάληψη διακυβέρνησης της Λωρίδας από την Παλαιστινιακή Αρχή. Και φυσικά για τον κυβερνητικό συνασπισμό του Μ.Νετανιάχου είναι ξεκάθαρος στόχος η πλήρης εξόντωση της Χαμάς κάτι που όμως δε φαίνεται στον ορίζοντα. Επίσης, το Σχέδιο αφορά τη Γάζα, ενώ μένει ανοικτό το άλλο μεγάλο ανοικτό μέτωπο του βορρά με τη Χεζμπολάχ.

Στο σχέδιο που παρουσίασε ο Τ.Μπάιντεν και παρά το γεγονός ότι έχει ισραηλινή πατρότητα υπάρχει όπως προαναφέραμε το σοβαρό κενό, της επόμενης ημέρας του Πολέμου στη Γάζα και από ποιον θα διοικηθεί η Λωρίδα και ποιος θα αναλάβει τον αφοπλισμό της Χαμάς και των ενόπλων ομάδων, ώστε να υπάρχει ασφάλεια για το Ισραήλ και επίσης τι θα απογίνουν οι επιχειρησιακοί ηγέτες της Χαμάς που κρύβονται ακόμη στη Γάζα.

Πάντως, το Ισραήλ βρίσκεται και πάλι σε εξαιρετικά δύσκολη θέση γιατί ενώ η Χαμάς ανέξοδα δηλώνει ότι είναι πρόθυμη να συζητήσει με τον όρο της άμεσης εκεχειρίας και αποχώρηση των ισραηλινών από τη Γάζα, στο Ισραήλ φαίνεται η ίδια η κυβέρνηση που πρότεινε το Σχέδιο να αντιδικεί στο εσωτερικό της, με κίνδυνο κατάρρευσης μάλιστα της κυβέρνησης Νετανιάχου. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός γνωρίζει ότι σε κανέναν άλλο κυβερνητικό συνασπισμό με τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης ώστε να μείνουν εκτός τα ακροδεξιά κόμματα, δεν θα γίνει αποδεκτός ο ίδιος ως νέος πρωθυπουργός. Και αυτό βαραίνει ακόμη περισσότερο τις δύσκολες επιλογές που έχει μπροστά του.

Καθώς σε στρατιωτικό επίπεδο πάντως ο πόλεμος για την απελευθέρωση των ομήρων και την εξόντωση της Χαμάς έχει αποτελματωθεί, και στο εσωτερικό του Ισραήλ μεγαλώνει το ρήγμα, είναι σαφές ότι οι επιλογές για το Ισραήλ ολο και περιορίζονται και η ανάγκη για άρση του αδιεξόδου είναι ζωτικής σημασίας και για το ίδιο.

Ο κίνδυνος περαιτέρω διεθνούς απομόνωσης ακόμη και από παραδοσιακούς φίλους του Ισραήλ, οι καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία του, η εξάντληση μιας κοινής γνώμης αλλά και των ίδιων των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας είναι προκλήσεις που δεν μπορεί πια να τις αγνοεί ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μ.Νετανιάχου. Και παρά το γεγονός ότι το Σχέδιο κατάπαυσης του πυρός θα χρειαστεί σκληρή διαπραγμάτευση ώστε να δώσει κι άλλες απαντήσεις σε κρίσιμα ζητήματα, ίσως αυτή είναι μια από τις τελευταίες ευκαιρίες και για το Ισραήλ για μια αξιοπρεπή και έντιμη παύση ενός καταστροφικού πολέμου.

Διαβάστε Περισσότερα