Η φιλοδοξία της Τουρκικής Αεροπορικής Βιομηχανίας σήμερα είναι να κατασκευάσει το πρώτο εγχώριο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος, το οποίο θα μπορούσε επίσης να είναι το πρώτο μουσουλμανικό μαχητικό αεροσκάφος στον κόσμο, και έχει προσκαλέσει τα φιλικά έθνη Αζερμπαϊτζάν και Πακιστάν να συμμετάσχουν στην προσπάθεια. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία προσπαθεί σκληρά να υποστηρίξει τη διεκδικητική περιφερειακή της πολιτική με στρατιωτική δύναμη.
Πού είναι το πρόβλημα: Με έναν στόλο που αποτελείται κυρίως από γερασμένα F-16 και ένα κατά κεφαλήν εισόδημα μόλις 9.000 δολαρίων, η Τουρκία δεν μπορεί να παίξει το ρόλο της μεγάλης δύναμης.
Την ίδια ώρα, απηχώντας τη νεο-οθωμανική φιλοδοξία, ο συνταγματάρχης Ουμίτ Γιαλίμ ισχυρίστηκε πρόσφατα ότι η κυριαρχία των νησιών της Ελλάδας στο Βόρειο Αιγαίο ανήκει… στην Τουρκία.
Η Τουρκία δεν μπορεί να παίξει το ρόλο της μεγάλης δύναμης
Η Τουρκία, που κάποτε αποτελούσε το σταθερό φρουρό της νοτιοανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ έναντι της Σοβιετικής Ένωσης, εξακολουθεί να διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό της συμμαχίας. Αυτές τις μέρες, ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ έχει πρόβλημα με την εναέρια δύναμη πυρός του.
Οι Τούρκοι είναι περήφανοι που η Πολεμική τους Αεροπορία (TuAF) είναι η ένατη μεγαλύτερη στον κόσμο. Χωρίς να σημαίνει ότι είναι απαραίτητα η ένατη ισχυρότερη. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Κατάλογο Σύγχρονων Στρατιωτικών Αεροσκαφών, η TuAF δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των 15 κορυφαίων στρατιωτικών δυνάμεων του κόσμου που παρατίθενται. Η Τουρκία διαθέτει 110 επιθετικά ελικόπτερα και 205 μαχητικά/αναχαιτιστικά αεροσκάφη, σύμφωνα με το Global Firepower. Αλλά ο στόλος της με 1.065 στρατιωτικά αεροσκάφη δεν περιλαμβάνει κανένα ειδικό επιθετικό αεροσκάφος.
Παραδοσιακά, η TuAF εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την αμερικανική τεχνολογία, κυρίως από τα μαχητικά αεροσκάφη F-16. Στη δεκαετία του 1980, η Τουρκία έστησε μια μονάδα παραγωγής, την Turkish Aircraft Industries (TAI), για τη συναρμολόγηση των F-16 με άδεια από την αμερικανική Lockheed Martin.
Η TAI σήμερα έχει μια εντελώς διαφορετική φιλοδοξία: Να κατασκευάσει το πρώτο εγχώριο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος, το οποίο θα μπορούσε επίσης να είναι το πρώτο μουσουλμανικό μαχητικό αεροσκάφος στον κόσμο, και έχει καλέσει τα φιλικά έθνη Αζερμπαϊτζάν και Πακιστάν να συμμετάσχουν στην προσπάθεια. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία προσπαθεί σκληρά να στηρίξει τη διεκδικητική περιφερειακή της πολιτική με στρατιωτική ισχύ.
«Γνωρίζουμε πολύ καλά από τις πικρές εμπειρίες μας ότι δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή [Τουρκία] χωρίς ισχυρό στρατό», δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εβρισκόμενος σε τελετή στη Σχολή Πολέμου Στρατού. «Η αύξηση της αποτρεπτικότητας των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί αναγκαιότητα για τη χώρα μας παρά επιλογή», συμπλήρωσε.
Οι εφιάλτες του TuAF ξεκίνησαν όταν ο Ερντογάν κινήθηκε για να ενισχύσει τις στρατηγικές σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ερντογάν ενέκρινε την απερίσκεπτη απόκτηση του ρωσικού πυραυλικού συστήματος εδάφους-αέρος S-400, που είχε ως αποτέλεσμα την αποβολή της Τουρκίας από το υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, πολυεθνικό πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35. Η Τουρκία σχεδίαζε να αγοράσει περισσότερα από 100 F-35 και να ανανεώσει πλήρως τον στόλο της με τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο. Η αποβολή από το πρόγραμμα των F-35 ήταν η απάντηση της Ουάσιγκτον στην κίνηση S-400 του Ερντογάν.
Παρεμπιπτόντως, οι ρωσικοί πύραυλοι S-400 παραδόθηκαν στην Τουρκία, αλλά παραμένουν «ξεσυσκευασμένοι» σε κάποιο στρατιωτικό υπόστεγο, καθώς ο Ερντογάν φοβάται περαιτέρω κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Ποιες είναι οι επιλογές της Τουρκίας προτού ο στόλος της σταματήσει να λειτουργεί;
Η Ρωσία; Όχι πάλι. Ο Ερντογάν δεν μπορεί να διακινδυνεύσει να αντιμετωπίσει τη Δύση με μια ακόμη ρωσική περιπέτεια, ειδικά όταν εκλιπαρεί για χρήματα για να σταματήσει ή να επιβραδύνει την οικονομική πτώση της Τουρκίας.
Η Κίνα; Με τίποτα. Το Πεκίνο δεν θα μοιραστεί την τεχνολογία του με την Τουρκία.
Ο Ερντογάν υπερηφανεύεται ότι το πρώτο τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος, το Kaan, θα πετάξει πριν από το τέλος του έτους. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Είναι αλήθεια ότι το πρώτο Kaan προχωρά σε ένα υπόστεγο της TAI. Αλλά απέχει πολύ από το να πετάξει με πλήρεις δυνατότητες αποστολής. Και αυτό διότι η TAI διαθέτει απόθεμα μόνο οκτώ αμερικανικών κινητήρων τζετ, για την τροφοδοσία τεσσάρων Kaans. Τι γίνεται με τα υπόλοιπα; Εκατοντάδες μελλοντικά αεροσκάφη που θα κατασκευαστούν;
Ένα πρωτότυπο Kaan μπορεί να πετάξει για πολιτική προπαγάνδα ενόψει των κρίσιμων δημοτικών εκλογών τον προσεχή Μάρτιο. Σαν ένα χάρτινο αεροπλάνο χωρίς τα απαραίτητα συστήματα για πτήσεις πλήρους αποστολής.
Ο Ερντογάν έκανε μια λάθος στρατηγική επιλογή — προσπαθώντας να ευθυγραμμιστεί με τη Ρωσία και την Αμερική — και άφησε τους κορυφαίους στρατιωτικούς σχεδιαστές της Τουρκίας να σκέφτονται πώς να ελαχιστοποιήσουν τη στρατιωτική και επιχειρησιακή ζημιά. Ο Τούρκος πρόεδρος θα πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβει ότι δεν μπορεί να επωφεληθεί πλήρως από δύο συγκρουόμενους πολιτισμούς όποτε τον βολεύει.
