Ο δημόσιος διάλογος που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Κύπρο και στην Ελλάδα για την επικείμενη «άτυπη πενταμερή» για το Κυπριακό, αποκαλύπτει για μία ακόμα φορά δυστυχώς ότι ένα ποσοστό «δημοσιολογούντων» δεν αντιλαμβάνεται την ουσία του προβλήματος λόγω επιδερμικής γνώσης του εθνικού αυτού θέματος ενώ κάποιο άλλο συνεχίζει να έχει μάλλον συνειδητά ευφραντικές φαντασιώσεις στο όνομα ενός κίβδηλου «ρεαλισμού». Ας το κατανοήσουμε! Η ουσία της φύσης αυτού που αποκαλούμε Κυπριακό Πρόβλημα, αποτυπώνεται στις πέντε λέξεις του τίτλου… «το Τουρκικό πρόβλημα της Κύπρου» που τον δανείστηκα από ανάλυση του Πρώην Πρέσβη και πρώην Γενικού Διευθυντή του ΥΠΕΞ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τώρα μέλος της Διαπραγματευτικής Ομάδας του Κυπριακού, κ. Τάσου Τζιωνή, που είχε δημοσιευτεί στη επετειακή έκδοση των 60 χρόνων Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) στον Φιλελεύθερο της Λευκωσίας τον περασμένο Δεκέμβριο.
Η δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη περί ανάγκης «τερματισμού της τουρκικής κατοχής για να υπάρξει βιώσιμη λύση», μετά την συνάντηση με τον Πρόεδρο της ΚΔ Νίκο Αναστασιάδη (που δυστυχώς ενίοτε ξεχνάει την ιδιότητα του αυτή), την Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου, οποία μάλιστα εκνεύρισε τον Τούρκο Πρόεδρο, είναι κάτι παραπάνω από σαφής και θα πρέπει να τύχει της αρμόζουσας προσοχής τόσο στην Ελλάδα και στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Όσοι μιλούν ακόμα ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα μεταξύ «δύο κοινοτήτων» ξεχνούν ηθελημένα ή όχι ότι υπάρχει διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής επικράτειας ενός κράτους, μέλους του ΟΗΕ και αυτή που εισέβαλε και κατέχει έδαφος είναι η Τουρκία! Ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κυπριακή Δημοκρατίας δεν συνομιλεί με «ηγέτη των Τουρκοκυπρίων» αλλά με την ίδια την Άγκυρα. Υπάρχουν επίσης κάποιοι άλλοι που υποστηρίζουν την «όποια λύση τώρα» με το επιχείρημα, ας μαζέψουμε επιτέλους τις όποιες ζημιές μας τώρα, ας μειώσουμε όσο μπορούμε τα τετελεσμένα, ας επιστραφούν κάποια εδάφη και να τελειώνουμε, γιατί η κάθε προηγούμενη προτεινόμενη λύση είναι καλύτερη από αυτήν που υπάρχει τώρα στο «τραπέζι». Μεγάλο λάθος και θα εξηγηθεί στην συνέχεια αυτού του άρθρου-ανάλυσης.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η Υψηλή Στρατηγική της Τουρκίας, για το Κυπριακό, ανεξαρτήτως της διακυβέρνησης της από κεμαλιστές ή νέο-Οθωμανούς, χαρακτηρίζεται από αδιάλειπτη συνέπεια και πάει 65 χρόνια πίσω στις προτάσεις του Νιχάτ Ερίμ. Και επειδή κάποιοι θα αναρωτηθούν ποιος είναι αυτός, κρίνεται σκόπιμο να δώσουμε παρενθετικά κάποιες πληροφορίες για τον ίδιο και τις προτάσεις Στρατηγικής, των οποίων η υλοποίηση βρίσκεται πλέον στο τελευταίο στάδιο μετά τα όσα η Άγκυρα έχει σταδιακά πετύχει μέχρι σήμερα. Ο Νιχάτ Ερίμ (1912-1980) ήταν Τούρκος Καθηγητής Πανεπιστημίου και διακεκριμένος Συνταγματολόγος, Σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Τουρκίας Αντάν Μεντερές. Στο τέλος του 1956 και με τον αγώνα των Κυπρίων αδελφών μας για Αυτοδιάθεση και Ένωση να βρίσκεται στο αποκορύφωμα του, μετά από μακρά επίσκεψη στην Κύπρο υπέβαλε δύο απόρρητες εκθέσεις για την τουρκική στάση στο Κυπριακό με προτάσεις διαδοχικών στόχων για το πως θα μπορούσε κερδηθεί μακροπρόθεσμα όλη η Κύπρος η οποία κάποτε «ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία». Ο ίδιος μάλιστα ήταν επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπίας για την σύνταξη και επεξεργασία του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας!
Μέχρι το 1960, έτος ίδρυσης της Κυπριακή Δημοκρατίας, όπως αναφέρει σε σχετικό του άρθρο ο Πολιτικός Επιστήμων Κωνσταντίνος Χολέβας, είχε επιτευχθεί ο πρώτος και ο δεύτερος στόχος που αφορούσε στην παρεμπόδιση της απόδοσης της Κύπρου στην Ελλάδα αλλά και που αφορούσε την απόκτηση από την Τουρκία νομίμων δικαιωμάτων στην Κύπρο με την απόλυτη στήριξη των Βρετανών.
Με την καλοσχεδιασμένη τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963 και όσα ακολούθησαν μέχρι το καλοκαίρι του 1964 άρχισε να υλοποιείται ο τρίτος στόχος που ήταν η συγκέντρωση των διασκορπισμένων σε όλη την Κύπρο Τουρκοκυπρίων σε θύλακες, ώστε να αποτελέσουν συμπαγείς, ομοιογενείς, μάζες. Ο πλήρης και οριστικός γεωγραφικός διαχωρισμός επιτεύχθηκε με την εισβολή, την κατοχή και τον εξαναγκασμό εκ μέρους της Τουρκίας μετακίνησης όλων των Τ/Κ στις κατεχόμενες περιοχές. Ο τέταρτος στόχος ήταν η αντιστάθμιση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ε/Κ (82-18%) Σήμερα από τους 300.000 περίπου κατοίκους των κατεχομένων από την Τουρκία εδαφών εκτιμάται ότι πλέον μόνο 100.000 είναι Τ/Κ και εδώ θα ρωτήσω για ποια «τουρκοκυπριακή κοινότητα» ομιλούν ακόμα κάποιοι. Παράλληλα επιτεύχθηκε και ο πέμπτος στόχος που ήταν ο στρατιωτικός έλεγχος της περιοχής. Τα τουρκικά κατοχικά στρατεύματα στην Κύπρο αριθμούν 38.000 και διαθέτουν σύγχρονα μέσα και οπλισμό. Τι μένει λοιπόν; O ανεκπλήρωτος ο έκτος στόχος τους που αφορά στον πλήρη πολιτικό έλεγχο της Κύπρου.
Εδώ λοιπόν βρισκόμαστε τώρα. Στο τελευταίο ανεκπλήρωτο ακόμα στρατηγικό στόχο της Τουρκίας που αποσκοπεί σε πλήρη πολιτικό έλεγχο της Μεγαλονήσου. Το τελευταίο εξάμηνο και ιδιαίτερα μετά την εκλογή του κ. Ερσίν Τατάρ από την λεγόμενη πλέον «τουρκοκυπριακή κοινότητα» καθόσον μετά την συστηματική αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα της από την Τουρκία, μέσω του εποικισμού της κατεχόμενης Κύπρου με Τούρκους πολίτες, οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν πλέον μειονότητα στην κατεχόμενη περιοχή, όπως αναφέρει και ο πρώην Πρέσβης κ. Τάσος Τζιωνής στην προαναφερθείσα ανάλυση του, άρχισε ο ωμός εκβιασμός της ελληνικής πλευράς (ελλαδικής και ε/κ) με την πρόταση αποδοχής «δύο κυρίαρχων κρατών» αφήνοντας να πλανάται και η απειλή της προσάρτησης.
Κάποιοι στην Λευκωσία και στην Αθήνα πέφτουν στην τουρκική παγίδα, αναθεματίζουν και «σκίζουν τα ρούχα τους για το κακό που μας βρήκε» υποστηρίζοντας αφελώς ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να… κρατήσουμε τουλάχιστον το νησί… ενωμένο! Όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει σε πρόσφατη συνέντευξη του στο Liberal ο Καθηγητής και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών στις Κυβερνήσεις Καραμανλή (2004-2009) κ. Γιάννης Βαληνάκης «η Τουρκία υπολογίζει στο αυτόματο ανάθεμα των Ε/Κ προς τη διχοτόμηση για να «αποδεχθεί» τη συνομοσπονδία που θα προτείνει ο ΟΗΕ ως δήθεν συμβιβαστική μέση λύση. Και να έχει έτσι τον πλήρη έλεγχο στον βορρά, τη συνδιοίκηση - φιλλανδοποίηση των ελεύθερων εδαφών και να αρπάξει όλο τον υποθαλάσσιο πλούτο στα νότια του νησιού».
Η Τουρκία ποτέ δεν επεδίωξε την δημιουργία δύο κρατών γιατί απλούστατα δεν την συμφέρει. Επιδιώκει αναγνώριση του ψευδοκράτους μέσω εξαναγκασμού σε «λύση συνομοσπονδίας». Στην προσπάθεια της αυτή, η Άγκυρα έχει σύμμαχο το… Λονδίνο, όπως δείχνει και η δήλωση του Βρετανού Υπουργού Εξωτερικών περί… ανάγκης «ευελιξίας» και «ετοιμότητας συμβιβασμών» στην βάση μιας συνομοσπονδιακής μορφής λύσης την οποία ευσχήμως ονομάζει «αποκεντρωμένη ομοσπονδία». Με αυτόν τον τρόπο διαιωνίζεται το αποικιοκρατικό καθεστώς των «κυρίαρχων» Βρετανικών Βάσεων στην Μεγαλόνησο. Η «συνομοσπονδιακή λύση» που μεθοδεύει η Τουρκία με συμπαραστάτη το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκτός του πλαίσιο λύσης που έχει καθοριστεί από τα ψηφίσματα του ΣΑ/ΟΗΕ για το Κυπριακό και αντιτίθεται στο Διεθνές Δίκαιο. Είναι αδιανόητο η ελληνική πλευρά να συζητήσει κάτι τέτοιο όταν, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ, έχουν κατηγορηματικά τοποθετηθεί εναντίον οποιασδήποτε μορφής «δύο κρατών» και επιμένουν στην Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.
Η «πανίσχυρη» Τουρκία, για την οποία λέμε ότι «έχει στην Άγκυρα το κλειδί της λύσης», επιδιώκει την νομιμοποίηση των τετελεσμένων με συμφωνία των Μερών στις Συνθήκες του 1960 και όχι με αναγνώριση από την διεθνή κοινότητα μετά από 40-50 χρόνια. Και μπορεί να έχουν οι Τούρκοι το ένα κλειδί της λύσης του Κυπριακού αλλά το άλλο κλειδί το βασικό το έχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Μπορεί οι Τούρκοι όπου σταθούν και όπου βρεθούν να υποστηρίζουν ότι είναι… εκλιπούσα, αλλά ξέρουν πολύ καλά ότι δεν είναι. Είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος – μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ. Αν δεν υπογράψει η ίδια την αυτοκατάργηση της δεν μπορεί να την καταργήσει οποιαδήποτε μονομερής τουρκική ενέργεια και για αυτό με το «κόλπο» της «κυρίαρχης ισότητας» επιδιώκουν την αυτοκατάργηση της. Σε μία μορφή ομοσπονδιακής λύσης θα μπορούσε να υπάρξει μία μετεξέλιξη της ΚΔ αλλά όχι μία παρθενογένεση και για αυτό είναι απαραίτητο όπως επισημαίνει ο κ. Τζιωνής να εκπροσωπηθεί η ΚΔ σε οποιαδήποτε διάσκεψη που θα συμφωνήσει τη διευθέτηση του προβλήματος.
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η Τουρκία και οι εντολοδόχοι της στην κατεχόμενη Κύπρο δημιουργούν εκφοβιστικό κλίμα για δύο κράτη και απειλή οριστικής διχοτόμησης, ενισχυμένη και από τους αφελείς «ναταβρουμενάκηδες» στη Λευκωσία και στην Αθήνα προκειμένου και με τις ευλογίες μας να φθάσουμε στην «λύση της συνομοσπονδίας» που με αυτή κατοχυρώνει αυτά που θεωρεί στρατηγικά της συμφέροντα. Έτσι θα ασκεί πλήρη έλεγχο σε αυτό που θα ονομαστεί «Τουρκοκυπριακό Κράτος» και όμηρο και φινλανδοποιημένο το Ελληνοκυπριακό, «βάζοντας στο χέρι» έτσι όλους τους ενεργειακούς πόρους ολόκληρης της Κύπρου. Παράλληλα θα αποκτήσει πλέον τον στρατηγικό έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί απλά και μόνο με την διχοτόμηση και την μονομερή ανακήρυξη Τ/Κ κράτους ή ακόμα και την προσάρτηση μία παράνομη πράξη (όχι ότι φοβάται τις παρανομίες) που ουδέποτε θα αναγνωριστεί…
Κρυφή τουρκική ελπίδα της Άγκυρας είναι ότι μέσα από μία συνομοσπονδιακή λύση το «τουρκοκυπριακό κράτος» μπορεί να αποκτήσει και αυτό την ιδιότητα μέλους της ΕΕ και να αποκτήσει πολιτική επιρροή στην ΕΕ από την … «πίσω πόρτα» με ότι αυτό σημαίνει.
Κλείνοντας θα επαναλάβω κάτι που επεσήμανα σε πρόσφατο άρθρο μου στο Liberal. Αναμφίλεκτα οι Κύπριοι αδελφοί μας έχουν τον πρώτο λόγο. Η Ελλάδα όμως ως Εγγυήτρια Δύναμη αλλά και λόγω στρατηγικών και πανεθνικών συμφερόντων θα πρέπει να παίξει τον δικό της ρόλο, τον ρόλο που επιβάλλει η Ιστορία, οι Διεθνείς Συμβάσεις και η υφιστάμενη γεωπολιτική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή και να παραμείνει ενεργή και δίπλα στην Κύπρο. Αν και το Κυπριακό είναι ένα διεθνές πρόβλημα, κυβέρνηση, πολιτικός κόσμος και λαός θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη ότι μία δυσμενής για τα ελληνικά συμφέροντα λύση στην Κύπρο, είτε το θέλουμε, είτε όχι, επηρεάζει δυσμενώς όλο το φάσμα των λεγομένων ελληνοτουρκικών προβλημάτων που δημιουργούνται από την αναθεωρητική πολιτική της γειτονικής μας χώρας.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής