Toυ Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη
Η Ελλάδα δεν έχει εδώ και πολύ καιρό καλή επαφή με τις αγορές. Καθώς μετά τη χρεοκοπία του 2010 και ιδίως μετά την επιβολή των capital controls είναι αποκομμένη από το γίγνεσθαι της παγκόσμιας οικονομίας, τις διεθνείς χρηματαγορές τις παρακολουθεί πια μόνο μια μικρή μειοψηφία πολιτών, που έχει ανοιχτούς διαύλους με τις ξένες χώρες.
Έτσι, μόνο αυτοί οι λίγοι μπορούν να έχουν μια ματιά στις δυσκολίες που ξεφυτρώνουν καθημερινά και στην αναδιανομή ανάπτυξης και ισχύος που συντελείται σε πλανητικό επίπεδο. Μόνο λίγοι μπορούν να μυρίσουν το μπαρούτι που μυρίζει στον αέρα από τις ομοβροντίες των μαχών των εμπορικών πολέμων, που έχουν ξεσπάσει με πρωτοβουλία των ΗΠΑ του Τραμπ με κύριο στόχο την Κίνα.
Η Κίνα ήταν για μεγάλο μέρος των τελευταίων 20 χρόνων η ατμομηχανή που κίνησε την παγκόσμια ανάπτυξη. Αν και ο κόσμος μας έχει γίνει πια πιο πολυπαραγοντικός, είναι φανερό πως ένας εμπορικός πόλεμος μακράς διαρκείας μπορεί να εκτροχιάσει την παγκόσμια ανάπτυξη και να αποτελέσει τη θρυαλλίδα μιας ακόμη χρηματοπιστωτικής κρίσης, ίσως πιο έντονης από εκείνην του 2008.
Επίσης, αποτελεί κοινή εμπειρία του τρόπου διάρθρωσης της παγκόσμιας οικονομίας η κυκλικότητα των εποχών ανάπτυξης και ύφεσης. Όταν μερικοί προειδοποιούν ότι έπειτα από 10 χρόνια έντονης ανάπτυξης μετά την κρίση του 2008 είναι ώρα να προετοιμαστούμε για μια νέα εποχή ύφεσης και κρίσης, μάλλον έχουν κάποιο δίκιο με το μέρος τους. Γιατί αυτό είναι το μέσο διάστημα στην κυκλικότητα κατά το παρελθόν.
Αρκεί να υπάρξει ο «μαύρος κύκνος», η αφορμή και ο καταλύτης για την εξέλιξη…
Η δική μας ειδησεογραφία δεν έχει τέτοια θέματα. Η ανησυχία άλλωστε δεν πουλάει ποτέ πολύ. Η χώρα αισθάνεται «θωρακισμένη» με τον εαυτό της, με τις λιτανείες των επετείων της, προσκολλημένη πάντα στο παρελθόν και αγκιστρωμένη στη διατήρηση των όποιων παλαιών προνομίων. Επιδόματα, φόροι, συντάξεις, εγκλήματα, διορισμοί, φόβοι για ξένους, φόβοι για μετανάστες, πόλωση και διχασμός, αυτά είναι το ψωμοτύρι μας.
Ίσως δικαιολογημένα. Γιατί να ανησυχείς για κάτι που πια δεν γνωρίζεις καθόλου;
Και άλλωστε η αβεβαιότητα που δημιουργεί το εξωτερικό περιβάλλον, με έμφαση στη γειτονιά μας, όπου συνδυάζονται ακόμη η ευρωπαϊκή κρίση ταυτότητας, η ιταλική δημοσιονομική κρίση και η τουρκική πολλαπλή κρίση, η αβεβαιότητα αυτή δεν είναι αναγκαστικά κάτι κακό - σχετικά μιλώντας πάντα.
Η αβεβαιότητα είναι κακή αν συγκριθεί με τη βεβαιότητα και τη σταθερότητα στην πίστη και την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Αν συγκριθεί με τη βεβαιότητα για χειρότερες μέρες, η αβεβαιότητα είναι απείρως προτιμότερη.
Ας μείνουμε ευχαριστημένοι. Με την αβεβαιότητα και την άγνοια…
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 7 Δεκεμβρίου
