Είναι γνωστό πως ο Ταγίπ Ερντογάν επενδύει στην προσωπική του σχέση με τον Ντόναλτ Τράμπ ενώ ακόμη και ο πρώην σύμβουλος ασφαλείας του Λευκού Οίκου, δηλώνει ότι η κόρη, αλλά κυρίως ο προεδρικός γαμπρός, Τζάρεντ Κούσνερ διαχειρίζονται οικογενειακά συμφέροντα τονίζει στο liberal.gr, o Άγγελος Συρίγος, Μάλιστα κάνει λόγο για ένα νέο πλαίσιο αμοιβαιότητας ως προς την διαχείριση των συμφερόντων τους των δύο χωρών.
Σύμφωνα με τον Βουλευτή της ΝΔ και καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο Τραμπ είναι πιθανόν να έχει προσωπική ατζέντα, η οποία δεν ταυτίζεται απολύτως με την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Άλλωστε οι αντιδράσεις από το αμερικανικό κατεστημένο είναι έντονες ως προς τις σχέσεις με την Τουρκία.
Σημειώνει πάντως πως «παρά την ένταση στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις με αφορμή την προμήθεια από την Άγκυρα των ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400 και τις απειλές της Ουάσιγκτον για κυρώσεις κατά της Τουρκίας και αποπομπή της από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 το κλίμα στη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν φαίνεται ότι ήταν θερμό».
Τέλος σημειώνει πως η Τουρκία παρά τα όσα είπε ο Ντόναλντ Τράμπ κάθε άλλο παρά εγκράτεια δείχνει μετά την Συρία και είναι ενδεικτικό όπως αναφέρει ότι «την ώρα μάλιστα της συνάντησης, μετά το Γιαβούζ, η Τουρκία έστειλε το γεωτρύπανο Fatih («Πορθητής») νότια της χερσονήσου της Καρπασίας. Ενώ νοτιοδυτικά της κυπριακής ΑΟΖ στέλνει το σεισμογραφικό Ορούτς Ρέις, σύμφωνα με δύο παράνομες Navtex που εξέδωσε η Άγκυρα».
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα
- Κύριε Συρίγο, τι προέκυψε τελικά από την συνάντηση Τραμπ Ερντογάν;
Ήταν φανερή η διάθεση του Ερντογάν να προσεταιρισθεί το ενδιαφέρον του Τραμπ και της αμερικανικής πλευράς. Δεδομένου ότι επέκρινε τις δηλώσεις που έκανε πρόσφατα για το ΝΑΤΟ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Ο Αμερικανός πρόεδρος από την πλευρά του, παρατήρησε ότι η Τουρκία είναι «πολύ απογοητευμένη» δίνοντας την ευκαιρία στον Ερντογάν να χαρακτηρίσει «απαράδεκτη» τη δήλωση του Μακρόν ότι το ΝΑΤΟ είναι «κλινικά νεκρό»… Μην ξεχνάτε βέβαια, ότι βρισκόμαστε σε μία κρίσιμη καμπή στο συριακό μέτωπο κι ενώ οι σχέσεις των δύο ΝΑΤΟϊκών συμμάχων βρίσκονται σε δοκιμασία.
- Προέκυψε τελικά κάποια συμφωνία για τους F-35;
Όχι, το άφησαν σε εκκρεμότητα. Ούτε και με τους S-400 βγήκε άκρη, δεδομένου πως και οι δύο επαναδιατύπωσαν τις επιθυμίες τους, χωρίς βεβαίως, ο Ερντογάν να δεσμευτεί για το οτιδήποτε που θα πάγωνε την χρήση ή την λειτουργία τους.
Eίναι γνωστό ότι η Ουάσινγκτον απομάκρυνε την Τουρκία με αφορμή την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400. Κι από την άλλη, ο Τούρκος πρόεδρος επιχείρησε να δείξει στις ΗΠΑ και στα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ ότι η Τουρκία είναι πάντα μία υπολογίσιμη δύναμη στην περιοχή.
Μέχρι τώρα, η Άγκυρα έχει αποφύγει την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων, αλλά οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει τις πωλήσεις αμερικανικών μαχητικών F-35 στην Τουρκία και εξαίρεσαν την Άγκυρα από το πολυεθνές πρόγραμμα παραγωγής του αεροσκάφους.
- Υπάρχει κρυφή προσωπική ατζέντα για τον Τραμπ, όταν επικοινωνεί με τον Ερντογάν; Διακρίνατε κάτι τέτοιο στην χθεσινή συνάντηση; Ισχύει μήπως αυτό που είπε αυτό που είπε ο Τζον Μπόλτον;
O Τζον Μπόλτον, ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, θεωρεί ότι η κόρη, αλλά κυρίως ο προεδρικός γαμπρός, Τζάρεντ Κούσνερ διαχειρίζονται οικογενειακά συμφέροντα. Όχι τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ…
Όλοι ξέρουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος επενδύει πλέον μόνο στην προσωπική του σχέση με τον απρόβλεπτο Ντόναλντ Τραμπ. Ενώ, το αμερικανικό Κογκρέσο διάκειται σαφώς αρνητικά προς τον Ερντογάν μετά την στρατιωτική εισβολή στη Συρία και την αγορά των S-400. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, έφερε τους Γερουσιαστές να «μαλώσουν» τον Τραμπ, ενώ ο ίδιος εκδήλωσε τα φιλικά του αισθήματα…
- Δεν σας τρομάζει αυτή η εντέχνως αλλοπρόσαλλη πολιτική ενός Αμερικανού προέδρου;
Πρώτα θα έπρεπε να τρομάζει τους Αμερικανούς πολίτες και μετά εμένα. Γιατί είναι φανερό ότι εδώ κάτι συμβαίνει πίσω από τις πλάτες τους. Και πίσω ίσως, από τις πλάτες του αμερικανικού πολιτικού συστήματος που δεν μπορεί πια να κατανοήσει τις συμπεριφορές του Προέδρου.
- Τελικώς ποια είναι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στη Συρία σε σχέση με την Τουρκία;
Δεν είναι καθόλου σαφής. Το μόνο σίγουρο είναι πως η πολιτική της Τουρκίας έχει γίνει αποδεκτή. Και από τον Πούτιν και από τον Τραμπ! Όσο για τους Αμερικανούς που σέρνονται πίσω από τις περίεργες διαθέσεις του Τραμπ, αρκούνται στο να εξασφαλίζουν πως η Τουρκία δεν θα γίνει ισλαμικό κράτος, όπως το Ιράν. Πρόκειται σίγουρα για κάτι πρωτοφανές στα χρονικά, ηγέτης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ να καταφέρνει να ισορροπεί τόσο απροκάλυπτα μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, εισπράττοντας εύσημα, φιλικές διαθέσεις και οπλικά συστήματα και από τους δύο. Σε ό, τι αφορά στην Συρία, μπορεί να μην πήρε όσα ήθελε αλλά ο Ερντογάν παγιώνει μία κατάσταση η οποία τον καθιστά σχεδόν κυρίαρχο στην περιοχή.
- Είναι όμως δυνατόν ο Τραμπ να ξεχάσει τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας;
Όχι βέβαια. Αυτό θα παραβίαζε τους αμερικανικούς νόμους. Δεν μπορεί να περάσει το εξάμηνο και να μην επιβάλει τις κυρώσεις. Ο νόμος λέει ότι αγορά των S-400 συνοδεύεται με κυρώσεις στη βάση του νόμου CAATSA. To πώς τώρα θα το διαχειριστεί είναι μια άλλη υπόθεση η οποία μας κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον…
- Είχαμε κάποια αντίδραση από την Τουρκία τις τελευταίες ώρες που να δείχνει μία εγκράτεια μετά την συνάντηση;
Κάθε άλλο. Την ώρα μάλιστα της συνάντησης, μετά το Γιαβούζ, η Τουρκία έστειλε το γεωτρύπανο Fatih («Πορθητής») νότια της χερσονήσου της Καρπασίας. Ενώ νοτιοδυτικά της κυπριακής ΑΟΖ στέλνει το σεισμογραφικό Ορούτς Ρέις, σύμφωνα με δύο παράνομες Navtex που εξέδωσε η Άγκυρα.
Βεβαίως, κανένα από τα σημεία των ερευνών δεν επηρεάζει τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας αλλά βγαίνει το συμπέρασμα ότι η Τουρκία με το Fatih επιδιώκει να δηλώσει «παρούσα» αφού γίνεται λόγος για γεωτρητικές έρευνες το 2020 στον κόλπο της Καρπασίας…
- Και τελικά, οι Αμερικανοί μπλόκαραν το ψήφισμα της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων;
Είναι μάλλον «προσφορά» του γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ. Και συνέβη λίγες ώρες μετά τη συνάντηση και τα δημόσια παράπονα του Τούρκου προέδρου για το ζήτημα αυτό. Το επιχείρημα του Γκράχαμ είναι ότι «οι γερουσιαστές δεν μπορούν να προσπαθούν να ξαναγράψουν την ιστορία!»