Σε παγκόσμια βάση εάν συγκρίνουμε τα δύο πρότυπα ανάκαμψης, δηλαδή της κρίσης του 2008–2009 και της πανδημίας του COVID, με μέτρο την βιομηχανική παραγωγή (χωρίς τις κατασκευές) θα διαπιστώσουμε ότι τώρα προσεγγίζουμε το προ κρίσης επίπεδο, δηλαδή έντεκα μήνες μετά από την έκρηξη της κρίσης, ενώ το 2008 αυτό το επιτύχαμε 24 μήνες μετά!
Έτσι η παγκόσμια οικονομία, αφού η πανδημία κατέστρεψε 255 εκατ. θέσεις εργασίας, φαίνεται να παίρνει θέση για μία συγκροτημένη και οργανωμένη ανάκαμψη που αναμένεται να προσεγγίσει το 4,7% το 2021, με την Κίνα να αναμένεται να φθάσει το +8,1%, τις ΗΠΑ το +4,5%, την Ευρωζώνη το +4% και την Ελλάδα γύρω στο +3,5%. Οι προβλέψεις αυτές είναι ισχυρές και ταυτοχρόνως περιορίζουν τις ακραίες αρνητικές πιθανότητες (tail probabilities) να κυμαίνονται πλέον στο μηδέν. Σε αυτό το σενάριο θα δίναμε 60% πιθανότητα να συμβεί, ενώ πλέον δίνουμε άλλο ένα 20% σε ένα καλύτερα σενάριο, ενώ ένα αρνητικό σενάριο θα έπαιρνε το υπόλοιπο 20%.
Οι προοπτικές αυτές ενισχύονται από τρεις παράγοντες: Ο πρώτος αφορά την οικονομική πολιτική (δημοσιονομική και νομισματική χαλάρωση). Ο δεύτερος είναι τεχνολογικός. Αφορά τα τεστ και τα εμβόλια. Η συστηματική χρήση των τεστ θα ανοίξει τους χώρους εργασίας ενώ η αύξηση των εμβολιασμών θα αυξήσει το επίπεδο ανοσίας στην κοινότητα. Δυστυχώς ο ρυθμός εμβολιασμών είναι αρκετά αργός. Σε αυτό ευθύνεται και η επιχειρησιακή πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα σε παγκόσμια βάση φθάνει το 5,3% του πληθυσμού, στην Ελλάδα το 13%, στο Ισραήλ το 108%, στο Ηνωμένο Βασίλειο το 42%, στις ΗΠΑ το 35% κ.τ.λ.
Η Ελλάδα (μαζί με τις άλλες μεσογειακές χώρες) έχει βεβαίως την ιδιομορφία να εξαρτάται σημαντικά από τον τουρισμό. Για να φθάσουμε το +3,5% το 2021 θα πρέπει να προσεγγίσουμε το 70% (πολύ υψηλό) των εισπράξεων του 2019. Ευτυχώς ορισμένοι μεγάλοι πελάτες μας (Ηνωμένο Βασίλειο) εμφανίζουν υψηλά ποσοστά εμβολιασμού. Ευτυχώς, επίσης, υιοθετήθηκε το Πιστοποιητικό ως μέσο διευκόλυνσης της διασυνοριακής κινητικότητας. Εάν προσέξουμε και την στρατηγική των εμβολιασμών με προτεραιότητα στους ανθρωπογενείς τομείς έχουμε ελπίδες ακόμα και για κάτι καλύτερο.
* Ο Παναγιώτης Πετράκης είναι καθηγητής Οικονομικών στο ΕΚΠΑ.
