Η πλήρης ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας δεν πρόκειται να γίνει αισθητή πριν από το επόμενο φθινόπωρο, όταν ωστόσο αυτή ξεκινήσει, τα ποσοστά θα είναι διψήφια, προβλέπει μιλώντας στο liberal ο γνωστός γάλλος οικονομολόγος Σαρλ Γουίπλοζ. Οι άνθρωποι θα αρχίσουν να ξοδεύουν όσα αποταμίευσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ οι εταιρείες θα επενδύουν ολοένα και πιο δυναμικά για να καλύψουν τη ζήτηση.
Αλλά η νέα χρονιά φέρνει μαζί της και 5 μεγάλους κινδύνους, σύμφωνα με τον τακτικό σύμβουλο της Κομισιόν, του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας: Ανισότητες που διευρύνονται όλο και περισσότερο, με κίνδυνο να οδηγήσουν σε κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές, το ενδεχόμενο οι κυβερνήσεις να αποσύρουν πρόωρα τα πακέτα στήριξης των οικονομιών, η εκτίναξη σε αρκετές χώρες του δημόσιου χρέους, η δυστοκία των ευρωπαίων να αντικαταστήσουν με μια νέα συμφωνία το αποτυχημένο Σύμφωνο Σταθερότητας και ο φόβος το πολυδιαφημισμένο Ταμείο Ανάκαμψης να μην επιτελέσει το σκοπό του, παρά να εμπλακεί στα γρανάζια γραφειοκρατικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων, με την διαχείριση των κεφαλαίων να συνοδεύεται από δόσεις διαφθοράς.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Όλες οι ελπίδες για μια ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας την νέα χρονιά βασίζονται στον έγκαιρο εμβολιασμό μεγάλου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού. Πότε βλέπετε να αποτυπώνεται αυτό στην οικονομία;
Η κατάσταση θα βελτιωθεί κατά πολύ, όταν επιτευχθεί ανοσία, είτε μέσω των μαζικών εμβολιασμών, είτε μέσω της έκθεσης στον ιό. Στην περίπτωση των ανεπτυγμένων οικονομιών αυτό θα συμβεί γύρω στο φθινόπωρο, αλλά για τις υπόλοιπες χώρες αυτό μπορεί να αργήσει αρκετά.
- Βλέπετε επομένως μια ισχυρή ανάκαμψη μέσα στο 2021 ή όχι;
Μόλις εξαφανιστεί ο φόβος και αρθούν οι περιορισμοί που εμποδίζουν την κατανάλωση και δυσχεραίνουν την εργασία, εκτιμώ ότι θα δούμε μια πολύ έντονη ανάκαμψη, πιθανώς με διψήφια ποσοστά. Αλλά δεν βλέπω τον τρόπο με τον οποίο θα ορίσουμε μια ημερομηνία για το πότε αυτό θα συμβεί. Οι άνθρωποι θα αρχίσουν να ξοδεύουν όσα αποταμίευσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι εταιρείες θα ξεκινήσουν να επενδύουν δυναμικά για να καλύψουν τη ζήτηση, ωστόσο η πλήρης ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας ίσως πάρει καιρό.
- Ποιες είναι οι 5 μεγαλύτερες προκλήσεις που φέρνει το 2021 για την παγκόσμια οικονομία; Τι σας ανησυχεί περισσότερο;
Είναι κατά σειρά τα παρακάτω:
1. Ο κίνδυνος οι κυβερνήσεις να αποσύρουν πρόωρα τα πακέτα στήριξης των οικονομιών. Η ανάκαμψη θα είναι απλώς μια ανάκαμψη, όχι μια πλήρης αποκατάσταση και επιστροφή στην ανάπτυξη.
2. Οι ανισότητες έχουν αυξηθεί δραματικά. Ενδέχεται να ακολουθήσουν κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.
3. Το δημόσιο χρέος θα εκτιναχθεί σε αρκετές χώρες, ένας παράγοντας που καθιστά τις οικονομίες εύθραυστες, όπως είδαμε να συμβαίνει στην Ελλάδα το 2010. Η απάντηση σε αυτό δεν μπορεί να είναι συνταγές λιτότητας. Σχήματα και πολιτικές μείωσης των χρεών θα πέσουν στο τραπέζι.
4. Γνωρίζουμε όλοι ότι στην Ευρώπη, το περίφημο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχει αποτύχει και πρέπει μέχρι τα τέλη του έτους να αντικατασταθεί από μια άλλη συμφωνία. Οι πολιτικές και ιδεολογικές προκαταλήψεις θα σταθούν εμπόδιο σε αυτό.
5. Το επονομαζόμενο Next Generation EU (Ταμείο Ανάκαμψης) αποτελεί ένα σημαντικά συμβολικό βήμα προς τα μπροστά, ωστόσο μάλλον θα αποτύχει. Είναι κακά σχεδιασμένο, καθώς η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη ψηφιοποίησης δεν μπορούν να εντάσσονται σε σχέδια ανάκαμψης. Φοβάμαι ότι θα εμπλακεί στα γρανάζια γραφειοκρατικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων αλλά και με δόσεις διαφθοράς.
- Ποια η πρόβλεψή σας για την ελληνική οικονομία ; Θα καταφέρει να γίνει η χώρα πόλος έλξης ξένων μακροπρόθεσμων επενδυτών;
Το μεγάλο ερώτημα σχετίζεται με τον τουρισμό. Δεδομένης της σημασίας του για την ελληνική οικονομία, το ερώτημα είναι κατά πόσο θα έχουν βελτιωθεί τα υγειονομικά δεδομένα μέχρι την άνοιξη. Οι νεοι άνθρωποι μπορεί να μην νοιάζονται, ωστόσο τι θα συμβεί αν ένα μαζικό άνοιγμα στον τουρισμό, πυροδοτήσει νέα πανδημικά κύματα ; Στο ερώτημα για τις ξένες επενδύσεις, η αύξηση του δημοσίου χρέους μπορεί να προβληματίσει κάποιους επενδυτές. Η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει έναν τρόπο ώστε και να συνεχίσει τα πακέτα στήριξης στην οικονομία, αλλά και να αναλάβει μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις προκειμένου το χρέος της χώρας να μειωθεί. Είναι μια τεράστια πρόκληση.
* O Σαρλ Γουίπλοζ είναι οικονομολόγος
