Καιρό είχαμε να διαβάσουμε μια τόσο ενδιαφέρουσα έρευνα κοινής γνώμης όπως αυτή που διεξήγαγε η aboutpeople για λογαριασμό του Ινστιτούτου για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή - Eteron, για να καταγράψει τις στάσεις και τις πολιτικές συμπεριφορές της GenZ/Γενιάς Ζ στην οποία ανήκουν όσοι σήμερα είναι στην ηλικία των 20-25 ετών.
Η έρευνα διεξήχθη το διάστημα 10-18 Δεκεμβρίου 2021. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη μέθοδο της online συμπλήρωσης δομημένου ερωτηματολογίου σε πανελλαδικό δείγμα 403 ατόμων (16-25 ετών) σε όλη την επικράτεια, ενώ το ερωτηματολόγιο επιμελήθηκαν οι τρεις ερευνητές που σχολιάζουν εκτενώς και την έρευνα (Αλέξανδρος Μινωτάκης, Αναστασία Βενετή, Σταμάτης Πουλακιδάκος).
Η πρώτη παρατήρηση που έχουμε να κάνουμε είναι ότι η γενιά αυτή είναι πολύ λιγότερο ριζοσπαστικοποιημένη από όσο πιστεύαμε. Εάν και είναι σαφές ότι το ερωτηματολόγιο διερευνά τον βαθμό αλλά και τον τρόπο που οι νέοι αλληλεπιδρούν με την ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ σε μια σειρά από ζητήματα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι νέοι κλίνουν προς την αριστερά αλλά με δύο πολύ σημαντικές επισημάνσεις με πρώτη το ότι οι ταυτίσεις με τα υπάρχοντα κόμματα είναι πάρα πολύ μικρές ή δεν δηλώνονται καθόλου και με δεύτερη ότι ένα διόλου αμελητέο ποσοστό δηλώνει ουδέτερο με την ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ όπως έχει αυτή κωδικοποιηθεί σε μια σειρά από διαδικτυακές καμπάνιες/ακτιβισμό (#MeToo, #cancel_efood, #Δεν_είναι_αθώοι, Κλιματική Κρίση, Πανεπιστημιακή Αστυνομία κλπ) ειδικά το εύρημα για τις στάσεις απέναντι στις αντιδράσεις για την ίδρυση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας πρέπει να προβληματίσει τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το γεγονός ότι η φύση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης ευνοεί τον ψηφιακό ακτιβισμό δημιουργώντας την ψευδαίσθηση κινηματικών διαδικασιών δεν πρέπει να μας μπερδεύει: η νέα γενιά μπορεί να συντάσσεται με διαδικτυακές πρωτοβουλίες με καθαρό κομματικό πρόσημο αλλά δεν ταυτίζεται με τον χώρο αλλά εν πάσει περιπτώσει δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να αναγνωρίσουμε στον ΣΥΡΙΖΑ την ικανότητα που έχει «να καβαλάει το κύμα» της επικαιρότητας και να επιβάλλει τους δικούς του κώδικες στη διατύπωση αιτημάτων που συμμερίζονται ευρύτερες πλειοψηφίες.
Η γενιά Ζ ζει αρκετά μέσα στο διαδίκτυο, ενδιαφέρεται για την πολιτική αλλά δεν εκδηλώνεται πολιτικά, δεν παράγει δικό της πολιτικό περιεχόμενο και δεν μοιράζεται εύκολα πολιτικό περιεχόμενο που έχουν παράξει άλλοι ακόμα και εάν συμφωνεί με αυτό, εμπιστεύεται τους φίλους της και την οικογένεια, δηλώνει ότι μπορεί να αναγνωρίσει τις ψευδείς ειδήσεις αλλά την ίδια στιγμή παραδέχεται ότι έχει πέσει και θύμα τους.
Ενημερώνεται κυρίως από το Instagram και δευτερευόντως από το Facebook, μια οδυνηρή διαπίστωση για κάποιο μέλος της Γενιάς Χ, όπως εμείς που μεγαλώσαμε με την πεποίθηση ότι τους πολιτικούς κόσμους τους οικοδομούν οι λέξεις και ολόκληρη την ομορφιά του Σύμπαντος δηλαδή μόνον οι λέξεις μπορούν να την περιγράψουν γιατί οι εικόνες δεν αρκούν.
Μιας και μιλάμε για κομματικούς/πολιτικούς κώδικες δεν γίνεται να μην παρατηρήσουμε πόσο μακριά από τη Γενιά Ζ βρίσκεται αυτό που ξέρουμε στο ελληνικό διαδίκτυο ως Νέα Δημοκρατία.
Συχνά αναρωτιόμαστε σε ποιους απευθύνονται λογαριασμοί με καταφανές το νεοδημοκρατικό πρόσημο που όχι σπάνια παράγουν ακόμα και ομοφοβικό, ξενοφοβικό, ρατσιστικό, μισογυνικό περιεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση, ολόκληρη η δραστηριότητα της Νέας Δημοκρατίας στο διαδίκτυο ακόμα και της Νεολαίας, δεν θα μπορούσε να βρίσκεται μακρύτερα από τη Γενιά Ζ.
Η αλήθεια είναι ότι μπήκαμε στη διαδικασία να σκεφτούμε ποιος πολιτικός χώρος από τους υπάρχοντες θα μπορούσε να κερδίσει πολιτικά και όχι κομματικά τη Γενιά Ζ. Σίγουρα ένα κομμάτι το έχει κερδίσει ήδη ο ΣΥΡΙΖΑ όμως υπάρχει τουλάχιστον άλλο τόσο που είναι ανοιχτό (όχι απαραίτητα δεκτικό όμως) στο πολιτικό κόρτε.
Το ΚΙΝΑΛ των γερόντων και των νεογερόντων που για να τους πάρουμε λίγο σοβαρά πρέπει να ποζάρουν κάτω από τα πορτρέτα του Αντρέα, δεν βλέπουμε πως μπορεί να το καταφέρει. Η επίσημη Νέα Δημοκρατία κατοικεί στην κυριολεξία σε άλλο πλανήτη.
Εάν υπήρχε ένας οργανωμένος φιλελεύθερος χώρος όμως; Όλοι αυτοί οι αμφίθυμοι νέοι που ασπάζονται εν πολλοίς την προοδευτική ατζέντα (αυτή που η συντήρηση αποκαλεί περιφρονητικά «δικαιωματισμό») θα μπορούσε να είναι ο ελληνικός φιλελεύθερος χώρος του μέλλοντος; Και αυτό δεν είναι πρωταπριλιάτικο αστείο! Τρελά όνειρα, ίσως. Αλλά μπορεί και όχι.
*Ευχαριστώ τον κ. Πέτρο Ιωαννίδη της aboutpeople για τη διαφωτιστική για μένα συζήτησή για τα ευρήματα της έρευνας.
