Του Σάκη Μουμτζή
Ένα τόσο συγκλονιστικό γεγονός δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη την εσωτερική πολιτική ατζέντα της πατρίδας μας. Οι πολλαπλές συνέπειες του και οι αλυσιδωτές αντιδράσεις του θα δημιουργούν νέες καταστάσεις με ανατροπές, απρόοπτα και πολλαπλές εκπλήξεις. Λογικό είναι λοιπόν και τα πολιτικά κόμματα να ανασχεδιάσουν έν όλω ή έν μέρει την τακτική τους, με τον κίνδυνο βέβαια αυτός ο ανασχεδιασμός να ανατραπεί από την έλευση κάποιου νέου σημαντικού γεγονότος σχετιζομένου με το Brexit. Έτσι είδαμε την επικοινωνιακή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ για τον εκλογικό νόμο να παρασύρεται από το τσουνάμι του Βρετανικού δημοψηφίσματος. Πώς θα διαμορφωθούν λοιπόν, οι εσωτερικές εξελίξεις μετά από αυτό το, κοσμοϊστορικής σημασίας, γεγονός;
Υπάρχουν δύο θεωρήσεις που είναι αποτέλεσμα της αντίληψης που έχει η κάθε μια για την φυσιογνωμία και τις προθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί αυτός είναι ο βασικός παίκτης.
Αυτοί που θεωρούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ τείνει να μετατραπεί σε ένα ιδιόμορφο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα θα υποστηρίξουν ότι, λόγω της κρισιμότητας των στιγμών και για την χώρα μας, θα επιδιώξει ευρύτερες συναινέσεις, θα χαμηλώσει τους τόνους της αντιπαράθεσης με τα άλλα κόμματα, θα προχωρήσει με ταχύτερους ρυθμούς τις μεταρρυθμίσεις και θα καταστεί απολύτως συνεργάσιμος με το κουαρτέτο, ώστε να μην δίνει πλέον στόχο στους «σκληρούς» της ευρωζώνης, που θα απαιτούν πλέον αυστηρή τήρηση των συμφωνηθέντων. Αυτή η σταδιακή μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ που παρατηρείται από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 - πάντα κατ΄αυτήν την άποψη-θα κορυφωθεί με τον ανασχηματισμό, στον οποίον θα υπουργοποιηθούν στελέχη προερχόμενα από άλλους πολιτικούς χώρους με αποκλειστικό κριτήριο την κυβερνητική τους εμπειρία. Συγχρόνως, ο ανασχηματισμός θα δώσει την ευκαιρία στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ να απαλλαγεί από τις ακραίες φωνές επιδιώκοντας την περιθωριοποίηση τους. Τελική κατάληξη και επισφράγιση αυτής της διαδρομής, θα είναι το Συνέδριο του κόμματος τον Σεπτέμβριο που θα επικυρώσει αυτές τις αλλαγές. Η περαιτέρω πορεία μέσα στην ευρωζώνη πρέπει να θεωρείται δεδομένη, με την χώρα να εισέρχεται σε ρυθμούς ανάπτυξης και σταδιακής ανάκτησης της κανονικότητας. Πιθανόν όλα αυτά να φαίνονται πολύ ειδυλλιακά σήμερα, αλλά είναι μια εκδοχή των εξελίξεων που υπάρχει, κυκλοφορεί και διακινείται ανάμεσα μας.
Η άλλη άποψη –που υποστηρίζω κι εγώ- προβάλλει την επιθετική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, που απορρέει από την μαρξιστική θεωρία, μια φυσιογνωμία που την ζήσαμε και την ζούμε μέχρι και σήμερα. Ένα κόμμα που τα στελέχη του δεν έχουν εγκολπωθεί την κουλτούρα της συναίνεσης, την κουλτούρα των εθνικών συγκλίσεων, την κουλτούρα των μεγάλων ενωτικών πολιτικών, δεν είναι δυνατόν να υποστούν αιφνιδίως κρίσεις συνειδήσεως και να μεταλλαχθούν ριζικά. Ιστορικά, όλα τα ηγετικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είτε αυτά που προέρχονταν από το ΚΚΕ είτε οι «Μπανιάδες», πολέμησαν με φανατισμό τις μεγάλες εθνικοενωτικές πολιτικές του Λ.Κύρκου, του Η. Ηλιού, του Μ. Παπαγιαννάκη. Για σημαία τους είχαν την ρήξη, την ανατροπή, την σύγκρουση και την ανυπακοή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα βαθύτατα αντιευρωπαϊκό. Όταν θέλουν μιαν «άλλη Ευρώπη»,στην ουσία δεν θέλουν καμία Ευρώπη. Δεν πρέπει να λησμονούμε πως ο ίδιος ο Α. Τσίπρας έδειξε - δημοσίως - να προτιμά το καθεστώς του Τσάβες από τον καπιταλισμό της Ευρώπης. Περιμένει λοιπόν, και - με αιχμή τα εργασιακά κι εκμεταλλευόμενος το γενικότερο αντιευρωπαϊκό κλίμα - θα επιδιώξει νέα σύγκρουση με τους εταίρους, εκτιμώντας πως οι συνθήκες είναι πλέον ευνοϊκές. Το πουλόβερ άρχισε να ξηλώνεται, όπως εκτιμούν, μετά το Brexit. Ο τακτικός ελιγμός του καλοκαιριού του 2015, η συντεταγμένη υποχώρηση, ήρθε η στιγμή να δικαιωθεί. Αν σε αυτό το περιβάλλον προσθέσουμε και την παρουσίαση ενός σχεδίου Συντάγματος σοσιαλιστικού, που να αποτρέπει την «παλινόρθωση», έχουμε το τοπίο της ρήξης και της σύγκρουσης με ορατά τα στρατόπεδα και τους εχθρούς. Οι αριστερές, σοσιαλιστικές δυνάμεις εναντίον των δανειστών και των «ντόπιων συνεργατών» τους.
Το τι θα γίνει, θα φανεί. Πάντως η Νέα Δημοκρατία, το τελευταίο ανάχωμα της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, ας ετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο.