Του Γιάννη Σ. Καλαντζάκη
Με αυτόν τον ίδιο τίτλο κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα ένα ενδιαφέρον άρθρο στους NY Times. Και η αλήθεια είναι ότι είναι προς όφελος όλων, εάν όλο και περισσότεροι ιατροί συμμετέχουν στην έρευνα. Η ζωή μας, εκφρασμένη μέσα από τα στατιστικά της δημόσιας υγείας που αφορούν στη θνησιμότητα και τη θνητότητα, θα ήταν χειρότερη σε ποιότητα και μικρότερη χωρίς τη συμμετοχή ιατρών στην έρευνα.
Δυστυχώς, η μετάβαση σταδιοδρομίας ιατρών - επιστημόνων - ερευνητών από το στηθοσκόπιο στο μικροσκόπιο μπορεί να μην είναι τόσο εφικτή σήμερα όσο ήταν πριν από μερικές δεκαετίες. Ο αριθμός των ιατρών που είναι σε θέση να συμμετάσχουν στην επιστημονική έρευνα είτε δίπλα στην ιατρική σταδιοδρομία τους ή μετά από ιατρική εκπαίδευση κι εξειδίκευση έχει συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό (< 2% του εργατικού ιατρικού δυναμικού. Πολλοί παράγοντες συντελούν σ' αυτό: η εκπαίδευση των ιατρών στις ιατρικές σχολές έχει απομακρυνθεί από τη βασική επιστήμη, η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί, ο τρόπος άσκησης του ιατρικού λειτουργήματος έχει επιδεινωθεί με εξαντλητικά ωράρια και μικρές απολαβές. Όσον αφορά τα κίνητρα, όχι μόνο λείπουν παντελώς αλλά ένα μακρύ κρατικό χέρι φροντίζει ακόμα και για το μέγιστο όριο αποζημίωσης σε ιατρούς του ΕΣΥ (απαιτείται «διόρθωση» της παρ. 1 του άρθρου 28 του νόμου 4354/2015 κι αποκατάσταση των ιατρών ΕΣΥ όμοια με τους πανεπιστημιακούς σε ό,τι αφορά την αποδέσμευση των αμοιβών τους από ερευνητικές δραστηριότητες από τα όρια των αποδοχών τους). Δηλαδή σας εξαντλούμε, δεν σας πληρώνουμε ικανοποιητικά, δεν σας εκπαιδεύουμε επαρκώς και σας υποχρεώνουμε αν θέλετε και μπορείτε να προσφέρετε αφιλοκερδώς τη συμμετοχή σας στην ιατρική έρευνα!
Εν τω μεταξύ, η επιστήμη γίνεται όλο και πιο σχετική με την ιατρική πρακτική με την εμφάνιση καινοτομιών όπως η ιατρική ακρίβειας (precision medicine), η οποία απαιτεί λεπτομερή κατανόηση των μηχανισμών της νόσου και των γενετικών δεδομένων προκειμένου να καθοριστεί η καλύτερη θεραπεία για κάθε ασθενή. Ο γηράσκων πληθυσμός και η αναζωπύρωση μολυσματικών ασθενειών για παράδειγμα έχουν αυξήσει την ανάγκη για πρόοδο στην ιατρική έρευνα.
Περισσότερο από ποτέ, χρειαζόμαστε ιατρούς που είναι ικανοί τόσο στον εργαστηριακό πάγκο όσο και στο νοσοκομείο. Αυτοί οι ιατροί-επιστήμονες είναι από τους πιο καταρτισμένους ερευνητές. Οι προσπάθειές τους θα είναι κρίσιμες για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης. Η χώρα μας χρειάζεται ένα αυξανόμενο σώμα επαγγελματιών υγείας, που φέρνουν την κατανόηση των ασθενών με ενσυναίσθηση στην ιατρική έρευνα και την τεχνογνωσία του ερευνητή για τη βελτίωση της ζωής των ασθενών. Έτσι θα ευοδωθούν και οι σωστές ενέργειες της κυβέρνησης να φέρει βιοϊατρική έρευνα στην Ελλάδα.
*Ο Γιάννης Σ. Καλαντζάκης είναι entrepreneur υπηρεσιών υγείας, πιστοποιημένος Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων & σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα ιατρικού τουρισμού, ποιότητας και διαχείρισης προσωπικών δεδομένων (GDPR).
