Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου*
Έχει διαρρεύσει πως ο εκτελών χρέη πρωθυπουργού της κυβέρνησης Καμμένου, στη συνάντηση του με τον Διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, έθεσε ευθέως το θέμα της προετοιμασίας της επόμενης έκδοσης ομολόγων στις αγορές.
Με το επιτόκιο στο 4,45% στην αβαθή δευτερογενή αγορά των κρατικών ομολόγων, με τις τράπεζες να καταρρέουν λόγω της αδυναμίας εξεύρεσης νέων κεφαλαίων, με την επιχειρηματικότητα σε καθεστώς πιστωτικής ασφυξίας, ούτε λίγο ούτε πολύ, οι σοφοί της κυβέρνησης προκρίνουν ως λύση την αγορά των νέων ομολόγων από τις ελληνικές τράπεζες. Ένα κάρο οικονομολογούντες που έχουν σπουδάσει Πολιτική Οικονομία, Οικονομία της Εργασίας, Οικονομία της Κοινωνίας, Οικονομική Ιστορία και δεν μπορώ να φανταστώ τι άλλο, βρήκαν την εύκολη λύση. Ένας από αυτούς να είχε σπουδάσει πραγματικά Οικονομικά και Χρηματοοικονομικά, ή αν είχε δουλέψει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα θα γνώριζε πως μια τέτοια κίνηση θα ήταν σαν να έβαζε – δίχως στοιχείο υπερβολής – την ταφόπλακα στην ελληνική οικονομία.
Είναι γνωστό πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έβαλε πλαφόν στον Φεβρουάριο του 2015, στην έκθεση των ελληνικών τραπεζών σε έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου και σε κρατικά ομόλογα. Και αυτό γιατί οι κεντρικοί τραπεζίτες φοβήθηκαν πως επί ανερμάτιστης υπουργίας Βαρουφάκη, τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών θα κατακλύζονταν από κρατικούς τίτλους χρέους. Η χρονική διάρκεια αυτού του πλαφόν φτάνει μέχρι το 2020.
Και όμως. Οι απίστευτοι κυβερνήτες επιθυμούν να βάλουν την οικονομία σε νέες περιπέτειες, εκτιμώντας πως έτσι θα ξεγελάσουν τις αγορές. Θεωρούν πως αν επιτραπεί στις ελληνικές συστημικές τράπεζες να καλύψουν την επόμενη έκδοση των ομολόγων ύψους από 1,5 ως 2 δισ. ευρώ, οι αγορές θα εκλάβουν το γεγονός ως θετικό και ενδεικτικό της ρωμαλεότητας της ελληνικής οικονομίας, με αποτέλεσμα την αποκλιμάκωση των επιτοκίων. Αν δεν είναι καιροσκοπική αυτή η συλλογιστική, τι είναι; Νομίζουν πως θα ηχήσουν τα περιβόητα νταούλια; Εκτιμούν πως οι αγορές είναι ανόητες; Αδυνατούν να εστιάσουν στους κινδύνους που ελλοχεύουν;
Οι επιπτώσεις στις τράπεζες θα είναι καταλυτικές. Οι ισχνές δυνατότητες έκδοσης πιστωτικών γραμμών που έχουν οι τράπεζες, θα αδυνατίσουν ακόμα περισσότερο, καθώς τα υπάρχοντα κεφάλαια θα δεσμευτούν σε τίτλους σταθερού εισοδήματος χωρίς λόγο. Η κυβέρνηση επιθυμεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα τραπεζικά κεφάλαια για να κρατηθεί όρθια κάποιους μήνες ακόμα, εις βάρος της οικονομίας. Επιπλέον θα τεθεί σε κίνδυνο η συμμετοχή των φορολογουμένων στη μετοχική βάση των τραπεζών, μέσω του ΤΧΣ, καθώς οποιοδήποτε επιπλέον στραβοπάτημα θα οδηγήσει πιθανότητα σε νέες κεφαλαιακές ανάγκες.
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν είναι μαγαζάκι της κυβέρνησης. Οι φορολογούμενοι τις έχουν χρυσοπληρώσει. Οι επιχειρηματίες στηρίζουν το μέλλον τους σε αυτές. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο προσδοκούν σε ένα βιώσιμο και σταθερό τραπεζικό σύστημα. Αν ήταν στοιχειωδώς σοβαροί, δεν θα σκεφτόντουσαν ούτε στιγμή αυτό το σενάριο!