Του Χρήστου Ν. Κώνστα
Η πρόταση ήταν καλή. Ηχούσε όμορφα, είχε ορθή στόχευση αλλά δυστυχώς δεν είναι εφαρμόσιμη. Κυρίως δεν στηρίχθηκε σε αληθινά δεδομένα κι έστελνε λάθος μήνυμα.
Οι Πρόεδροι του Οικονομικού Επιμελητήριου Ελλάδος, κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας, του Τεχνικού Επιμελητήριου Ελλάδος, κ. Γιώργος Στασινός, και της Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, κ. Δημήτρης Βερβεσός κατέθεσαν μια δέσμη προτάσεων για τα “κόκκινα δάνεια”.
Από το σύνολο των προτάσεων ξεχωρίζει η “δεύτερη ευκαιρία”. Να δοθεί δηλαδή η δυνατότητα στους “κόκκινους δανειολήπτες” να “αγοράσουν” το δάνειό τους προτού πωληθεί σε κάποιο Fund.
- «Πόσο δίνει το fund; Πληρώνει 20% της αξίας του δανείου; Δώσε εσύ 30% και το σώζεις.».
Οι τρείς πρόεδροι των Επιμελητηρίων επικαλέσθηκαν μάλιστα τη σχετική νομοθεσία που ισχύει στην Κύπρο.
Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους. Η κυπριακή νομοθεσία παρερμηνεύθηκε.
Το περιβόητο άρθρο 18 του κυπριακού νόμου επιβάλει στην τράπεζα να καλέσει τον «κόκκινο δανειολήπτη» να ρυθμίσει την οφειλή του και ΟΧΙ να υποβάλει προσφορά προτού το δάνειό του πωληθεί σε κάποιο fund.
Επιπλέον, η Κυπριακή νομοθεσία είναι πιο αυστηρή από την Ελληνική αφού προσφέρει στον δανειολήπτη μόλις 45 μέρες για να προσέλθει στην τράπεζα και όχι 12 μήνες που προσφέρει ο αντίστοιχος ελληνικός νόμος (ν.4354/2015 άρθρο 3 παράγραφος 2).
Επί της ουσίας ο δανειολήπτης καλείται να καταθέσει συγκεκριμένη γραπτή πρόταση την οποία η τράπεζα μπορεί να εγκρίνει ή να απορρίψει. Δεν υπάρχει φυσικά πλειοδοτική διαδικασία μεταξύ του fund και του “κόκκινου δανειολήπτη” ούτε φυσικά περιθώριο περαιτέρω διαπραγμάτευσης.
Το κυρίαρχο ερώτημα ωστόσο είναι διαφορετικό:
- Οι τράπεζες πωλούν δάνεια που δεν είναι εισπράξιμα. Έχουν εξαντλήσει τις δυνατότητες συνεννόησης με τον δανειολήπτη, δεν βρήκαν πεδίο συνεννόησης και εγκαταλείπουν την προσπάθεια αφήνοντας άλλους πιο ειδικούς να χειριστούν την κάθε περίπτωση.
Ένας δανειολήπτης που δεν μπορεί επί χρόνια να εξυπηρετήσει το δάνειο του πως θα μπορέσει να βρει ένα σημαντικό ποσό για να αγοράσει το 30%-40% του συνόλου της οφειλής του;
Μήπως εγείρεται ένα σοβαρό ηθικό πρόβλημα, ένα σοβαρό χτύπημα σε κάθε συνεπή δανειολήπτη ο οποίος παλεύει με νύχια και με δόντια για να πληρώνει τις δόσεις, τις ρυθμίσεις και τις επιπλέον επιβαρύνσεις προκειμένου να διατηρήσει την περιουσία του;
Μήπως διαμορφώνεται ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για όλους τους δανειολήπτες που στο εξής θα αποφεύγουν να πληρώσουν τα δάνεια περιμένοντας την «δεύτερη ευκαιρία»;
Τη διαφορά ποιος τελικά θα την πληρώσει; Μήπως μια νέα ανακεφαλαιοποίηση;
- Στην Ελλάδα, τα μικρά δάνεια, αξίας έως 140.000 €, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2017 δεν μπορούσαν να πωληθούν. Το απαγόρευε ο νόμος.
- Σήμερα η προστασία αυτή δεν ισχύει πλέον.
Έτσι ίσως εξηγείται και το έντονο ενδιαφέρον που προσέλκυσε η πρόταση των 3 φορέων.
Η αλήθεια είναι ότι αυτή την εποχή σε ολόκληρη την Ευρώπη έχει ξεκινήσει μια μεγάλη παραγωγική συζήτηση για το τεράστιο πρόβλημα των «κόκκινων δανείων», πάνω στη βάση να θεσπισθούν ομοιόμορφοι κανόνες για την πώληση δανείων σε Εταιρείες Διαχείρισης Περιουσίας.
Όταν οι τράπεζες πωλούν τα δάνεια σε κάποιο fund πωλούν ένα περιουσιακό τους στοιχείο σε τιμή χονδρικής. Πωλούν ένα μεγάλο πακέτο δανείων και εισπράττουν αμέσως ένα μεγάλο ποσό ενώ ταυτόχρονα απαλλάσσονται από την υποχρέωση διατήρησης κεφαλαίων για προβλέψεις.
Αυτό είναι το νόημα της πώλησης. Πουλάνε έναν «κουβά» με δάνεια, μικρά ή μεγάλα, «κόκκινα» ή «πράσινα» σε τιμή χονδρικής.
- Σε κάθε περίπτωση, η δέσμη προτάσεων των 3 Προέδρων έχει μεγάλη αξία.
Ξεκινά μια σοβαρή δημόσια συζήτηση, για ένα θέμα πάνω στο οποίο πρέπει, κάποια στιγμή, να πάψουν να υπάρχουν ελληνικές ψευδαισθήσεις…