Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Η Μόσχα δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει τις αναβαθμιζόμενες σχέσεις της με τη Δύση λόγω της απροκάλυπτης πλέον συμπαράταξης της Άγκυρας με τον Ισλαμικό Χαλιφάτο. Ικανοποιημένο για την επιβεβαίωση του πρόσφατου ισχυρισμού του Προέδρου Πούτιν για υποκριτική στάση πολλών χωρών της υποτιθέμενης συμπαράταξης εναντίον των τζιχαντιστών, το Κρεμλίνο λογικά θα ενισχύσει μια διπλωματική του επίθεση εναντίον της Τουρκίας στις Δυτικές πρωτεύουσες περιγράφοντας τη διπλοπροσωπία πολλών μουσουλμανικών χωρών – και της Τουρκίας βέβαια – που υποτίθεται πως μάχονται τον ISIS, ενώ την ίδια ώρα τον ενισχύουν οικονομικά και διευκολύνουν την ισχυροποίηση και επιβίωσή του. Είναι λογικό το Κρεμλίνο να ζυγίσει τα κέρδη του από την εκμετάλλευση της αλαζονικής τουρκικής στάσης από τις ενδεχόμενες ζημίες μιας βίαιης αντίδρασής του.
Δεν πρόκειται βέβαια η τουρκική πρόκληση να μείνει αναπάντητη. Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε ανεπανόρθωτη ζημιά στη δημόσια εικόνα της Ρωσίας και του Προέδρου Πούτιν. Έχει όμως πάμπολλα άλλα όπλα στα χέρια της η Μόσχα για να ανταποδώσει το χτύπημα, δίχως να προσφύγει σε στρατιωτικά μέσα. Ένα από αυτά είναι το κλείσιμο της στρόφιγγας του αερίου. Με πρόσχημα τεχνικά πιθανά προβλήματα, η Ρωσία είναι σε θέση, με κάποιες οικονομικές απώλειες βέβαια, να αφήσει την Τουρκία δίχως θέρμανση καταμεσής του χειμώνα. Η εμπειρία θα είναι συγκλονιστική για τον Σουλτάνο της Άγκυρας, και οι αντιδράσεις που θα προκληθούν από την κοινή γνώμη της γείτονος θα είναι πιθανότατα καταλυτικές.
Την ίδια ώρα η Μόσχα έχει τη δυνατότητα να παρέμβει σε μια σειρά από χώρες στις οποίες έχει πολλά (οικονομικά, πολιτιστικά και πολιτικά) επενδυμένα συμφέροντα η Άγκυρα. Στις Ρωσικές δημοκρατίες του Βόρειου Καύκασου (Καμπραντίνο-Μπαλκάρια, Συρκίσια, Τσετσενία, Ιγκουσέτια και Νταγκεστάν) τουρκικές επιχειρήσεις έχουν προσπαθήσει να εκμεταλλευθούν κοινά γλωσσικά στοιχεία που υπάρχουν και να ανοίξουν σοβαρές δουλειές. Όλα αυτά τώρα, όπως και αντίστοιχες τουρκικές πρωτοβουλίες σε Καζάν (Ταταρστάν), Ούφα (Βασκορτοστάν) σε άλλες περιοχές κοντά στα Ουράλια και στην Κριμαία, βρίσκονται τώρα στο έλεος του Κρεμλίνου.
Η Μόσχα επίσης είναι σε θέση να δημιουργήσει τεράστια οικονομικά προβλήματα στην Τουρκία και να βάλει σοβαρότατα εμπόδια στη διπλωματία της Άγκυρας στο Ουζμπεκιστάν, στο Καζακστάν και στο Τουρκμενιστάν. Σοβαρότατο ρίσκο επίσης ενδεχόμενα να υποστεί και το Μπακού (Αζερμπαϊτζάν), που στηριζόταν στην Τουρκία για να προωθηθεί λύση στο θέμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η Τουρκία θα αναγκασθεί να χάσει ερείσματα κι' εκεί, διαφορετικά το Αζερμπαϊτζάν θα κινδυνεύσει να ζημιωθεί.
Το μεγάλο ζήτημα όμως θα είναι με τους Κούρδους και με άλλους γείτονες. Το Ιράν, οι Αλεβίτες της Συρίας και οι Σιίτες του Ιράκ θα ενθαρρυνθούν πιθανότατα να κινηθούν κατά τούρκικων εδαφών αλλά και να δημιουργήσουν εντάσεις σε μεθοριακούς χώρους. Μπορεί να γίνουμε μάρτυρες εναέριων αντιπαραθέσεων Ιράν και Τουρκίας, ενώ οι πομπές φορτηγών με πετρέλαια από το Ισλαμικό Χαλιφάτο προς την Τουρκία θα κοπούν απόλυτα με σκληρότατα χτυπήματα. Κουρδικές κινήσεις εκτός νομιμότητας προς την Τουρκία θα αυξηθούν κατά πάσα πιθανότητα και η Άγκυρα θα βρεθεί μα πολλές αναφλέξεις μειονοτικές στο έδαφός της (και Τούρκοι Αλεβίτες).
Υπάρχει όμως και κάτι σοβαρότατο που αφορά εμάς. Τι θα γίνει με τις παραβιάσεις στο Αιγαίο; Αν η Ρωσία θέσει τέτοιο θέμα σε διεθνή φόρα, πώς θα αντιδράσει η Ελλάδα; Παθητικά και άβουλα; Δεν θα πρέπει τώρα να κινηθούμε εγείροντας στο ΝΑΤΟ θέμα τούρκικης αξιοπιστίας για δύο μέτρα και δύο σταθμά;
Ανοίγει, λοιπόν, μια περίοδος τεράστιου διπλωματικού ενδιαφέροντος. Η εκτίμησή μου είναι πως δεν θα πρέπει να υπάρξει θερμό ανταποδοτικό επεισόδιο. Η Τουρκία όμως θα στριμωχθεί άγρια. Καιρός είναι να εκμεταλλευθούμε τις αδυναμίες της.
