Του Δημήτρη Καμπουράκη
Ας μην βαυκαλιζόμαστε. Το σκάνδαλο Πετσίτη δεν πρόκειται να κάνει καμιά σοβαρή ζημιά στον Τσίπρα, όπως δεν έκανε ζημιά στον Σαμαρά η υπόθεση του Παπασταύρου. Ο ΣΥΡΙΖΑ τότε την περιέφερε στις ρούγες των μέσων ενημέρωσης ως καραμπινάτη απόδειξη διαπλοκής του ίδιου του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, όμως η «απόδοση» του ήταν μηδαμινή. Άλλα πράγματα μέτρησαν τελικά.
Οι δυο υποθέσεις δε συγκρίνονται ασφαλώς. Η ιστορία του Πετσίτη είναι καραμπινάτο εμπλοκή ανθρώπου του Μαξίμου με ύποπτες δουλειές και προσωπικές απολαβές, ενώ η άλλη ήταν μια (απ' τα μαλλιά τραβηγμένη) κατασκευή σκανδάλου λόγω επαγγελματικής (δικηγορικής) σπόντας. Εδώ 'όμως δεν αναφέρομαι στην ουσία των υποθέσεων, αλλά στην πολιτική τους επίδραση.
Τα σκάνδαλα και η σκανδαλολογία, θα μπορούσε να είναι ένα αυτόνομο κομμάτι της πολιτικής μας ιστορίας. Πιθανότατα και ένα αυτοδύναμο κεφάλαιο της πολιτικής επιστήμης, όπως αυτή εφαρμόζεται στην Ελλάδα. Μεταπολιτευτικά, υπήρξαν σκάνδαλα που έριξαν κυβερνήσεις (Κοσκωτά), μη σκάνδαλα που επίσης έριξαν κυβερνήσεις (Βατοπέδι), σκανδαλάκια που κατέστρεψαν παρατάξεις (Άκης στο Four seasons, πριν μαθευτούν οι πραγματικές κλεψιές του), αλλά και σκανδαλάρες που είχαν απλώς μια ελάχιστη επίδραση στις εξελίξεις. Δύσκολη η στάθμιση.
Όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έστειλε τον Ανδρέα στο ειδικό δικαστήριο για τα Κοσκωτικά, έγινε σεισμός. Όταν ο Ανδρέας (σε αντεκδίκηση) παρέπεμψε τον Μητσοτάκη για την υπόθεση ΑΓΕΤ-Καλτεστρούτσι, δεν κουνήθηκε φύλλο. Γι αυτό άλλωστε γρήγορα την τράβηξε πίσω.
Όταν ο Τσίπρας έστησε κάλπες παραπομπής δυο πρωθυπουργών και οκτώ υπουργών για την Novartis , το πολιτικό αποτέλεσμα αποδείχτηκε μηδαμινό σε σχέση με το πολιτικό βάρος των «κατηγορουμένων». Σήμερα οι παραπεμπόμενοι είναι στα πρόθυρα της εξουσίας και περιμένουν τον Αλέξη στην γωνία.
Όταν ο Καμένος σχεδόν πιάστηκε στα πράσα να κάνει αμφίβολης νομιμότητας αγοραπωλησίες στρατιωτικού υλικού στους Σαουδάραβες, παρά το μπαράζ των καταγγελιών και των δημοσιευμάτων δεν έγινε τίποτα. Λίγο αργότερα, η μετατροπή ενός προστατευόμενου κουκουλοφόρου από μάρτυρα κατηγορίας του «μεγαλύτερου σκανδάλου από γενέσεων ελληνικού κράτους» σε κατηγορούμενο, μπορεί να έφερε γέλιο αλλά ανατροπές δεν έφερε.
Η υποψηφιότητα για το Ευρωκοινοβούλιο κάποιου εγγεγραμμένου στα Panama papers (Κόκκαλης) παλιότερα θα ήταν η απόλυτη απόδειξη διαπλοκής, σήμερα περνά στο ντούκου. Αύριο, μια υπόθεση πολύ μικρότερης ισχύος (πραγματικής και συμβολικής) ίσως φέρει τα πάνω-κάτω στο πολιτικό σκηνικό.
Τι θέλω να πω με τα παραπάνω; Ότι δεν υπάρχει αντικειμενικό σκανδαλόμετρο, που θα ορίσει την πολιτική επίδραση στην κοινή γνώμη κάθε ύποπτης κυβερνητικής υπόθεσης. Πρόκειται για πολυπαραγοντική ιστορία, εν πολλοίς απρόβλεπτη και κάθε φορά αχαρτογράφητη. Το πιθανότερο είναι ότι για να φουντώσει οποιοδήποτε σκάνδαλο και να παρασύρει μια κυβέρνηση, θα πρέπει προηγουμένως να έχει κονιορτοποιηθεί οποιαδήποτε σχέση πολιτικής και ηθικής εμπιστοσύνης της κυβέρνησης αυτής με την λαϊκή πλειοψηφία.
Μόνο τότε, ακόμα και το μικρό (ή ανύπαρκτο) σκάνδαλο παραφουσκώνει (από μόνο του ή με ελάχιστο σπρώξιμο) πέραν της πραγματικής του σημασίας, ενώ το μεγάλο (υπαρκτό) σκάνδαλο αναδεικνύεται σε όλες του τις διαστάσεις και σ' όλο το εύρος των πολιτικοϊδεολογικών του συμβολισμών. Έχω λοιπόν την προσωπική πεποίθηση, ότι η σχέση ΣΥΡΙΖΑ και λαϊκών μαζών δεν βρίσκεται ακόμα σ' αυτό το «τελειωμένο» στάδιο. Γι αυτό και το σκάνδαλο Πετσίτη έχει τα όρια του ως προς την πολιτική του απόδοση.
Προσωπικά πιστεύω ότι η μεν σχέση πολιτικής αξιοπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ με τον κόσμο έχει διαρραγεί πλήρως, το δε περιβόητο ηθικό πλεονέκτημα με την στενή έννοια του όρου (τα πιάνουν, δεν τα πιάνουν) είναι σε φάση καθοδικά μεταβατική. Ο μέσος Έλληνας έχει πειστεί αμετάκλητα ότι οι Συριζαίοι θα πρόδιδαν τις αρχές τους και θα έδιναν την ψυχή τους για το πεντοχίλιαρο της βουλευτικής αποζημίωσης ή για τον μισθό του δημοσίου υπαλλήλου, δεν τους έχει όμως ακόμα ικανούς για την μεγάλη μπάζα.
Τους θεωρεί ασυγχώρητους φτωχοδιάβολους και μικροκομπιναδόρους, αλλά όχι (ακόμα) επαγγελματίες της μεγάλης κλεψιάς. Οπότε, ακόμα κι αν κάποιος από κει μέσα αποκαλυφθεί ότι μετείχε σε διαπλεκόμενη κομπίνα ολκής, ο κόσμος δεν πρόκειται να το καταλογίσει στο σύνολο της Συριζαϊκής κυβέρνησης ή παράταξης, όπως έκανε το 2014 στους παλιούς. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι διατηρείται το χαζό εκείνο ηθικό πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ (πάει αυτό), ούτε ότι ο κόσμος θα δώσει ηθικού τύπου περίοδο χάριτος στην ΝΔ που έρχεται.
Εν κατακλείδει, το εμβληματικό σκάνδαλο του ΣΥΡΙΖΑ που θα «κουμπώσει» μαζί του και θα επιταχύνει δραματικά την πτώση του, δεν το έχουμε δει ακόμα. Πιθανότατα δεν θα το δούμε ως τις εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ηττηθεί μ' αυτά που ήδη ξέρουμε και που αφορούν τα ψέματα, τις κωλοτούμπες, τα οικονομικά και τα εθνικά. Το μεγάλο Συριζαϊκό σκάνδαλο που θα έκανε μπαμ, κατά πάσα βεβαιότητα θα το βλέπαμε στην δεύτερη τετραετία τους. Άρα θα το γλυτώσουν. Θα 'χουν πέσει στο μεταξύ…
