Κανονικά όσα από τα «κτίρια - φαντάσματα» που βρίσκονται διάσπαρτα μέσα στον αστικό ιστό δεν έχουν ιστορική αξία, δεν έχουν ιδιοκτήτη και είναι εγκαταλελειμμένα πρέπει να κατεδαφιστούν τόσο για λόγους ασφάλειας απέναντι σε ένα σεισμό, όσο και στο πλαίσιο μιας συνολικής χωροταξικής αναβάθμισης των πόλεων, δηλώνει στο liberal.gr o πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας Ευθύμιος Λέκκας*.
Εξηγεί ότι στο θέμα αυτό υπάρχει μεγάλο έλλειμμα εκ μέρους της πολιτείας, ότι χρειάζεται να προηγηθεί αναλυτική καταγραφή ανά Δήμο όλων αυτών των ερειπωμένων κτιρίων ανά Δήμο, μετά διερεύνηση των ιδιομορφιών τους, αλλά επιμένει ότι σε κάθε περίπτωση χρειάζεται επιτέλους να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη. "Οι Δήμοι πρέπει να ενεργοποιηθούν άμεσα, τους συμφέρει να τρέξει μια τέτοια διαδικασία, εκείνοι θα ωφεληθούν, θα δημιουργηθούν ελεύθεροι χώροι για τους δημότες τους, θα αλλάξει η εικόνα τους, αφού μιλάμε για πάρα πολλά τέτοια κτίρια", τονίζει ο καθηγητής και επικεφαλής του ΟΑΣΠ κ.Λέκκας.
Χαρακτηρίζει ακαριαία την κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού, λέγοντας πως ήταν η καλύτερη μέχρι σήμερα επίδοση των υπηρεσιών σε σεισμό, απ'' όλους όσους έχει μέχρι σήμερα ο ίδιος διαχειριστεί, και απαντά ότι οι ζημιές ήταν περιορισμένες καθώς μετά το φονικό χτύπημα του Εγκέλαδου το 1999, ο αντισεισμικός κανονισμός έχει γίνει πολύ αυστηρός.
Κάντε μας μια συνολική αποτίμηση της κατάστασης, σχετικά με την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας, και τι πρέπει να περιμένουμε από εδώ και πέρα…
Είναι πολύ θετική η εικόνα από την μέχρι τώρα εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας, είμαστε σε καλό δρόμο, από εκεί και πέρα βέβαια θα πρέπει να παρακολουθήσουμε την πορεία του φαινομένου και κατά τα επόμενα 24ωρα. Εγώ θα ήθελα να έχουμε κάποιους μετασεισμούς μέσα στο Σαββατοκύριακο, προκειμένου να εκτονωθεί ομαλά το φαινόμενο. Δεν θα είναι μεγάλοι, παρά μικροί, γι' αυτό και επαναλαμβάνω ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Κάντε μας μια συνολική αποτίμηση της κατάστασης, σχετικά με την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας, και τι πρέπει να περιμένουμε από εδώ και πέρα…
Είναι πολύ θετική η εικόνα από την μέχρι τώρα εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας, είμαστε σε καλό δρόμο, από εκεί και πέρα βέβαια θα πρέπει να παρακολουθήσουμε την πορεία του φαινομένου και κατά τα επόμενα 24ωρα. Εγώ θα ήθελα να έχουμε κάποιους μετασεισμούς μέσα στο Σαββατοκύριακο, προκειμένου να εκτονωθεί ομαλά το φαινόμενο. Δεν θα είναι μεγάλοι, παρά μικροί, γι' αυτό και επαναλαμβάνω ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο.
- Ο κρατικός μηχανισμός έδειξε γρήγορα αντανακλαστικά, απέδωσε σωστά, έτσι δεν είναι;
Απέδωσε ακαριαία. Ίσως ήταν η καλύτερη μέχρι σήμερα επίδοση του κρατικού μηχανισμού σε σεισμό, απ'' όλους όσους έχω μέχρι σήμερα διαχειριστεί. Ήταν ακαριαία η αντίδραση όλων των φορέων και υπηρεσιών. Πολλοί παράγοντες συντέλεσαν σε αυτό, μετρά το αποτέλεσμα, και αυτό δείχνει ότι η αντίδραση όλων ήταν ταχύτατη. Κινητοποιήθηκαν αστραπιαία.
- Έχουμε εικόνα από τις μέχρι τώρα αυτοψίες του μηχανισμού σε κτίρια;
Η εικόνα δείχνει ότι οι ζημιές είναι ευτυχώς πολύ μικρές, αφορούν παλαιά κτίρια, όπου με εξαίρεση την κατάρρευση εκείνου στην πύλη Ε1 στο λιμάνι του Πειραιά, στις υπόλοιπες περιπτώσεις είχαμε κυρίως πτώση σοβάδων, και τμημάτων από μάρμαρα. Σε γενικές γραμμές, η μέχρι τώρα εικόνα δείχνει ότι δεν υπήρξε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, και αυτό νομίζω ότι θα προκύψει και από την τελική καταγραφή των ζημιών. Η μέχρι τώρα εικόνα είναι ότι παρ' ότι η δόνηση ήταν αρκετά ισχυρή λόγω και του μικρού της εστιακού βάθους, και προήλθε από σημείο που γειτνιάζει με το ρήγμα που προκάλεσε το φονικό σεισμό του 1999 στην Αθήνα, ο δομημένος ιστός της πόλης συμπεριφέρθηκε πολύ καλά.
- Που το αποδίδετε αυτό;
Στο γεγονός ότι ο δομημένος ιστός της Αττικής είναι κατά τέτοιο τρόπο κατασκευασμένος μετά το φονικό σεισμό του 1999, ώστε να αντέχει πολύ ισχυρότερους σεισμούς. Το 70% των κτιρίων της Αττικής που κτίστηκαν έκτοτε, αντέχουν μεγαλύτερο σεισμό από το χθεσινό. Τις χειρότερες επιπτώσεις σε σεισμούς σαν το χθεσινό, μπορεί να προκαλέσει μόνο ο πανικός. Εκεί πρέπει να δείχνουμε προσοχή, γι'' αυτό και όλοι οι ειδικοί συνιστούμε στους πολίτες να είναι ψύχραιμοι, πέραν του να ενημερώνονται από πριν πως να συμπεριφερθούν σε ένα σεισμό, αφού ζούμε σε σεισμογενή χώρα.
- Κρατάμε λοιπόν ότι ο κρατικός μηχανισμός αντέδρασε γρήγορα, ωστόσο πείτε μας με την ακαδημαϊκή σας ιδιότητά σας και αυτήν ως προέδρου του ΟΑΣΠ, τι ανέδειξε ο σεισμός ως προς αυτά που δεν έχουμε ακόμη κάνει ως πολιτεία;
Ένα σημαντικό έλλειμμα που έχουμε ως πολιτεία, και ανέδειξε ο χθεσινός σεισμός, αφορά στα διάσπαρτα μέσα στον αστικό ιστό, εγκαταλελειμμένα και ερειπωμένα κτίρια.
Είναι τα πρώτα που μπορεί να καταρρεύσουν ή να αποκολληθούν τμήματά τους, όπου τμήματά τους, μετά από ένα σεισμό ή τους μετασεισμούς που θα ακολουθήσουν, προκαλώντας τραυματισμούς και θύματα, και γι' αυτό όλοι οι ειδικοί και οι σεισμολόγοι συνιστούμε στους πολίτες να μην τα πλησιάζουν.
Το έλεγα χθες από την πρώτη στιγμή να μην παραμένει ο κόσμος κάτω από προσόψεις, ειδικά αν πρόκειται για παλαιά κτίρια σαν αυτά για τα οποία συζητάμε ή για κτίρια με επικρεμάμενα στοιχεία.
Εδώ λοιπόν έχουμε ένα μεγάλο έλλειμμα ως κράτος, πρέπει οπωσδήποτε να σχεδιάσουμε δράσεις για αυτά τα κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων δεν έχουν καν ιδιοκτήτη, πολλά είναι εγκαταλελειμμένα, άλλα έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα, άρα προστατεύονται από την νομοθεσία, όμως λόγω έλλειψης συντήρησης αποτελούν δημόσιο κίνδυνο, κ.ο.κ.
Μιλάμε για μια πανσπερμία κτιρίων, όπου θα πρέπει να δούμε τι ακριβώς θα γίνει. Δεν μπορώ να σας πω ακριβή αριθμό, αν δηλαδή έχουν καταμετρηθεί και εντοπιστεί, καθώς αυτό δεν ανήκει στη δική μου αρμοδιότητα.
- Ποια θα ήταν η δική σας εισήγηση ; Δηλαδή τι σχέδιο πρέπει να ακολουθήσει η πολιτεία για όλα αυτά τα κτίρια; Να τα περιφράξει, να τα υποστυλώσει;
Κανονικά όλα αυτά τα κτίρια που δεν έχουν ιστορική αξία, που δεν έχουν ιδιοκτήτη, που είναι εγκαταλελειμμένα, πρέπει να κατεδαφιστούν. Η πρόταση μου λοιπόν θα ήταν καταρχήν να γίνει μια καταγραφή ανά Δήμο, των ετοιμόρροπων και παλαιών κτιρίων που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα, και εν συνεχεία, να ανοίξει ο δρόμος για κατεδαφίσεις.
Είναι μια μια ολόκληρη γραφειοκρατική διαδικασία, καθόλου απλή, η οποία πρέπει να ενταχθεί σε μια συνολική πολιτική χωροταξικής αναβάθμισης των πόλεων, αλλά πρέπει κάποτε να το αντιμετωπίσουμε σαν θέμα, και να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη.
Το ρωτώ γιατί η μόνιμη επωδός της πολιτείας όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν ότι πολλά κτίρια είναι αγνώστου ιδιοκτήτη, άλλα ανήκουν σε πολλούς ιδιοκτήτες, με αποτέλεσμα όλες αυτές οι δυσκολίες, να λειτουργούν προσχηματικά, προκειμένου να μην έχει συμβεί το παραμικρό…
Έτσι είναι ως ένα βαθμό, γι΄αυτό και πρώτα πρέπει να γίνει η καταγραφή, μετά η διερεύνηση όλων των ιδιομορφιών των κτιρίων, προκειμένου επιτέλους να δοθεί μια λύση. Οι Δήμοι πρέπει να ενεργοποιηθούν άμεσα, τους συμφέρει να τρέξει μια τέτοια διαδικασία, εκείνοι θα ωφεληθούν, θα δημιουργηθούν ελεύθεροι χώροι για τους δημότες τους, θα αλλάξει η εικόνα τους, αφού μιλάμε για πάρα πολλά τέτοια κτίρια.
- Θα εισηγηθείτε μια τέτοια πρόταση στην νέα ηγεσία της Πολιτικής Προστασίας;
Βεβαίως και θα πέσει μια τέτοια πρόταση στο τραπέζι, το θέμα είναι πολύ σημαντικό.
*Ο Ευθύμιος Λέκκας είναι καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας