Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Η Ελλάδα έχει τεράστιες δυνατότητες να γίνει ενεργειακός κόμβος για την ηλεκτρική ενέργεια, για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ή για το φυσικό αέριο. Με την προϋπόθεση, όμως, ότι μπορούμε να συνεννοηθούμε. Να θέσουμε στόχους. Να βεβαιωθούμε πρώτα και να σχεδιάσουμε στη συνέχεια, μια συγκεκριμένη προοπτική που μπορεί να βοηθήσει στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Έχουμε όμως δύο προβλήματα: το ένα είναι η έλλειψη εθνικής ενεργειακής πολιτικής και το άλλο η απροθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εκπονήσει δική της ενεργειακή πολιτική.
Η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ εξελίξεων και γι'' αυτό θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με έργα δικτύων και υποδομών μεγάλης εμβέλειας: αγωγοί φυσικού αερίου TAP, ICB, Θεσσαλονίκη - Σκόπια, East Med, αναβάθμιση τερματικού σταθμού LNG στη Ρεβυθούσα, FSRU στην Αλεξανδρούπολη, κ.λπ. Ταυτόχρονα, έχει διαμορφωθεί ένα πλαίσιο προοπτικής για την παραγωγή υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, με όρους παρόμοιους μ'' αυτούς που έχουν υπάρξει στο Ισραήλ, στην Αίγυπτο και την Κύπρο. Έτσι, έρχεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ο αγωγός East Med, ο οποίος θα μπορούσε να αξιοποιήσει τη μεταφορά φυσικού αερίου, απ'' όλες αυτές τις περιοχές.
Γεωπολιτικά οφέλη
Εκτός από τα οικονομικά οφέλη, η Ελλάδα έχει να κερδίσει μια θέση ισχύος στην περιοχή αλλά και τη δημιουργία μιας ασφαλούς ενεργειακής ζώνης. Ποιος, δηλαδή, θα πειράξει έναν από τους βασικότερους τροφοδότες φυσικού αερίου της Ευρώπης; Ποιος θα διαταράξει την ειρήνη στην περιοχή, όταν εμπλακούν ρωσικά, νορβηγικά και αμερικάνικα συμφέροντα; Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, σε λίγα χρόνια, Ελλάδα και Κύπρος, να διαθέτουν ισχυρές οικονομίες και γεωπολιτική ασφάλεια. Αυτό σημαίνει, πάντα υπό προϋποθέσεις, λιγότερους στρατιωτικούς εξοπλισμούς και εξαφάνιση πολλών «φαντασμάτων» του παρελθόντος, όσον αφορά τους κινδύνους.
Ο νέος υφυπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Γεράσιμος Θωμάς, είναι ο άνθρωπος που θα βάλει τη χώρα στην πρίζα. Είναι αυτός που γνωρίζει περισσότερο από όλους τους συσχετισμούς στα ενεργειακά και την Ευρώπη, και την παγκόσμια πραγματικότητα. Σε ό,τι αφορά τη διοίκηση, έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, γενικός διευθυντής οικονομικών της Κομισιόν αλλά και επικεφαλής του γραφείου του επιτρόπου Χοακίν Αλμούνια. Με σπουδές στα οικονομικά και μεταπτυχιακό στις διεθνείς σχέσεις και τη διοίκηση επιχειρήσεων, έχει να επιδείξει ένα πλούσιο βιογραφικό που υπόσχεται πολλά για το μέλλον...
Είναι σαφές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να ρίξει μεγάλο βάρος στον τομέα της ενέργειας και πρωτίστως στη διαχείριση των πολλών μετώπων που έχει ανοίξει η ΔΕΗ, τόσο στο εσωτερικό και τη μεγάλη προσπάθεια να κρατηθεί ζωντανή όσο και με την Κομισιόν. Και ο Γεράσιμος Θωμάς είναι το πρόσωπο που μπορεί να φέρει εις πέρας αυτό το δύσκολο έργο.
«Δε βρίσκω λόγο γιατί να μη γίνει η Ελλάδα ηγέτης στην ενεργειακή μετάβαση», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Θωμάς από το βήμα του Athens Energy Forum 2017, καθώς, όπως είπε, βρίσκεται σε καλό αρχικό σημείο. Αναλύοντας αυτή τη θέση, εξήγησε ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα υγιές ενεργειακό μίγμα, στο οποίο το μερίδιο των ΑΠΕ είναι άνω του 15%. Επίσης, η χώρα έχει ήδη πετύχει το 85% του στόχου για την εξοικονόμηση ενέργειας, ενώ είναι καθ'' οδόν και για την επίτευξη του στόχου για τους ρύπους.
Στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, η Ελλάδα βρίσκεται ήδη στο 11%, έναντι στόχου 10%, την ώρα που σε πολλές περιπτώσεις, όπως π.χ. η Ισπανία, υπάρχει πρόβλημα. Παρ'' όλα αυτά, όμως, επεσήμανε ο κ. Θωμάς, η ενέργεια συνεχίζει να αποτελεί αγκάθι στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.
Συνεργάτης του Αλμούνια
Ο νέος υφυπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, τον οποίο στις Βρυξέλλες αποκαλούσαν «αλεπού», υπήρξε ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Χ. Αλμούνια, χάρη στον οποίο ο Γ. Αλογοσκούφης και ο Γ. Παπαθανασίου την «έβγαλαν καθαρή» σε αρκετές περιπτώσεις... Στις Βρυξέλλες είναι περίπου κοινό μυστικό πως έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να βοηθά τις ελληνικές κυβερνήσεις να περνάνε χωρίς ιδιαίτερες αναταράξεις από τους σκοπέλους του Συμφώνου Σταθερότητας.
Η παρουσία του στο Υπουργείο αναμένεται να συντελέσει καθοριστικά στις τεχνικές διαβουλεύσεις αλλά και στις αναγκαίες συνεννοήσεις που θα πρέπει να γίνουν με την Κομισιόν για τα επόμενα βήματα της αγοράς. Παράλληλα, όμως, ο κ. Θωμάς είναι άριστος γνώστης των χρηματοδοτικών εργαλείων, αλλά και των δυνατοτήτων που υπάρχουν για τον μετασχηματισμό και εκσυγχρονισμό της ελληνικής αγοράς ενέργειας.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Πέμπτης 11 Ιουλίου