Πολλοί, εσφαλμένως, αναφέρονται στη «Συμφωνία της Γιάλτας» όσον αφορά στην μεταπολεμική διευθέτηση των σφαιρών επιρροής μεταξύ των νικητών του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Η ένταξη της Ελλάδας στην σφαίρα επιρροής των δυτικών συμμάχων είχε αποφασιστεί νωρίτερα και, συγκεκριμένα, κατά την επίσκεψη του Τσόρτσιλ στην Μόσχα 9 - 19 Οκτωβρίου 1944.
Κατά την διάρκεια των διαβουλεύσεων, ο Τσώρτσιλ πρότεινε στον Στάλιν και εκείνος το αποδέχτηκε πως η Μεγάλη Βρετανία θα έχει το 90% και η Ε.Σ.Σ.Δ. το 10% της επιρροής στην μικρή χώρα της Βαλκανικής χερσονήσου.
Στην ιστορία, το περιστατικό αυτό είναι γνωστό ως «η χαρτοπετσέτα του Τσόρτσιλ», όπου σύμφωνα με τον θρύλο που τον συνοδεύει ο Βρετανός ηγέτης έγραψε τα ποσοστά σε μία χαρτοπετσέτα, την έδειξε στον Στάλιν κι εκείνος συμφώνησε. Στην ερώτηση του Τσόρτσιλ προς τον Στάλιν, αν του φαίνεται πολύ κυνικός ο τρόπος που διευθέτησαν το ζήτημα και του πρότεινε να κάψουν αυτό το τόσο διάσημο χαρτί, ο δεύτερος απάντησε: «Όχι, κρατήστε το». (Τσόρτσιλ, Απομνημονεύματα, τόμος 3ος, σελίδες 448-449, ρωσική έκδοση).
Από εκεί και πέρα, τα πράγματα πήραν τον δικό τους δρόμο, ανεξάρτητα από την βουλησιοκρατική πολιτική του ΚΚΕ, το οποίο μεθυσμένο από την ισχύ των όπλων και την εμμονική προσκόλληση στην λενινιστική θεωρία της δια των όπλων και της βίας κατάληψης της εξουσίας, προκάλεσε πρώτα τα Δεκεμβριανά, λίγες εβδομάδες μετά την συγγραφή της παρακάτω επιστολής και στην συνέχεια την τραγωδία του Εμφυλίου πολέμου.
Η επιστολή του Ντιμιτρόφ μέχρι πρόσφατα ηγέτη της Κομμουνιστικής Διεθνούς και του Μόλοτοφ, υπουργού Εξωτερικών της Ε.Σ.Σ.Δ. αναδεικνύει τις προτεραιότητες του Στάλιν στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Οι ρέκτες της ιστορίας γνωρίζουν πως όταν ο στρατηγός Τολμπούχιν εισέβαλε στην Βουλγαρία εκδιώκοντας τους Γερμανούς αλλά και την κυβέρνηση που συνεργαζόταν μαζί τους, τον επισκέφτηκε αντιπροσωπεία της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ, ζητώντας του να συνεχίσει την προέλασή του και στην χώρα μας. Ο σοβιετικός στρατηγός όχι μόνο αρνήθηκε να κάνει κάτι τέτοιο, αλλά με μία «μαγική» κίνηση, βάπτισε τις βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις στην κεντρική και ανατολική Μακεδονία «απελευθερωτικό στρατό», επιβάλλοντας έτσι την αποχώρησή τους, χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά εκ μέρους του ΕΛΑΣ που έβλεπε τους χθεσινούς του εχθρούς, να μεταμορφώνονται σε σημερινούς του «συντρόφους».
* * *
Επιστολή του Γκεόργκι Ντιμιτρόφ και του Λ. Μπαράνοφ στον Β. Μόλοτοφ για το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ελλάδα
21 Οκτωβρίου 1944
Προς τον συν. Μόλοτοφ Β. Μ.
Σας αποστέλλουμε το συνημμένο σημείωμα για το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ελλάδα, το οποίο συνέταξε το τμήμα μας, με βάση στοιχεία που λάβαμε από την Ελλάδα.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την δύσκολο διεθνή θέση της Ελλάδας, είναι αμφίβολο αν μπορεί να υπάρξει άμεση βοήθεια εκ μέρους της Σοβιετικής Ένωσης προς το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στο πρόσωπο του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.
Θα θεωρούσαμε, ωστόσο, σκόπιμο, να δοθεί ηθική υποστήριξη με την μορφή δημοσίευσης στον σοβιετικό Τύπο με κατάλληλο τρόπο μία κάποια αληθή ενημέρωση για τον αγώνα του ελληνικού λαού κατά του γερμανοφασιστικού ζυγού.
Σας παρακαλούμε για τις υποδείξεις σας σχετικά με αυτό το ζήτημα.
21 Οκτωβρίου 1944
Νο 878
Γ. Ντιμιτρόφ
Λ. Μπαράνοφ
Ρωσικό Κέντρο Φύλαξης και Μελέτης εγγράφων σύγχρονης ιστορίας
Κιβώτιο 495, Κατάλογος 74, Φάκελος 178, Σελ. 6
Αντίγραφο, δαχτυλόγραφο, ρωσική γλώσσα
Το σημείωμα που αναφέρεται δεν υπάρχει στον φάκελο.