Τη βεβαιότητα ότι σύντομα θα δανειζόμαστε φθηνότερα από την Ιταλία, αλλά και ότι πολύ πιο γρήγορα απ' ό,τι μπορούμε να φανταστούμε, το κόστος δανεισμού της Ελλάδας θα φτάσει στα επίπεδα της Κύπρου και της Πορτογαλίας, μεταφέρει στο liberal.gr o νέος πρόεδρος του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, Παναγιώτης Λιαργκόβας. Μοναδική προϋπόθεση, να συνεχίσει η κυβέρνηση την προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων και προώθησης των μεταρρυθμίσεων.
Σχολιάζοντας την συνεχή βουτιά των ελληνικών αποδόσεων, ο επικεφαλής του ΚΕΠΕ, απαντά ότι μπορεί τυπικά να μην συμμετέχουμε στο QE II που ξεκίνησε μόλις χθες, "ωστόσο επί της ουσίας η Ελλάδα είναι σαν να συμμετέχει". Διότι ότι οι αγορές την βλέπουν ως μια οικονομία που ανακάμπτει συνεχώς και είναι προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις, άρα συμπιέζουν τις αποδόσεις και στέλνουν τους επενδυτές σε πιο ελκυστικούς τίτλους, που δεν είναι άλλοι από τους ελληνικούς.
Παρ'' ότι, όπως λέει ο καθηγητής του τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η Ιταλία είναι στην επενδυτική βαθμίδα, και δανείζεται με λίγο καλύτερους όρους από την Ελλάδα, εντούτοις σε αντίθεση με εμάς, δεν βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης και ούτε έχει πολιτική σταθερότητα. Οι αγορές τα βλέπουν αυτά, έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι η ελληνική οικονομία έχει καλύτερες προοπτικές, και είναι θέμα χρόνου, τα επιτόκια των ελληνικών τίτλων, όχι μόνο να πέσουν κάτω από εκείνα των ιταλικών, αλλά και να φτάσουν τις αποδόσεις των πρώην μνημονιακών χωρών του ευρωπαϊκού Νότου
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη:
- Αν και ο Τζ. Πάουελ της Fed, διεμήνυσε πρόσφατα ότι ενδέχεται να "κατεβάσει" ταχύτητα στην περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, εντούτοις οι αγορές εκτιμούν ότι έρχονται νέες μειώσεις επιτοκίων αν η αμερικάνικη οικονομία επιβραδυνθεί. Σε αυτό το σενάριο, μπορεί να δούμε μέσα στο 2020, ακόμη και μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια στα 10ετή ελληνικά ομόλογα;
Δεν το αποκλείω. Ήδη τα ελληνικά ομόλογα δέχονται τέτοιες εισροές που σε συνδυασμό με το χαμηλό ποσοστό free float οδηγούν σε εντυπωσιακά γρήγορη αποκλιμάκωση τις αποδόσεις. Μπορεί τυπικά να μην συμμετέχουμε στο QE II που ξεκίνησε μόλις χθες. Όμως επί της ουσίας η Ελλάδα είναι σαν να συμμετέχει. Γιατί οι αγορές βλέπουν την Ελλάδα ως μια οικονομία που ανακάμπτει συνεχώς και είναι προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις. Άρα συμπιέζουν τις αποδόσεις και στέλνουν τους επενδυτές σε πιο ελκυστικούς τίτλους που δεν είναι άλλοι από τους ελληνικούς.
- Το πιο σημαντικό φυσικά είναι η βουτιά στα spreads, με την Capital Economics να εκτιμά ότι το spread μεταξύ Ελλάδας-Ιταλίας θα μηδενιστεί έως το τέλος του 2019 και θα γυρίσει σε αρνητικό έδαφος στις αρχές του 2020. Είναι εφικτό να δούμε σύντομα το Δημόσιο να δανείζεται φθηνότερα από την Ιταλία, για πρώτη φορά από το 2008;
Η Ιταλία αυτή τη στιγμή δανείζεται με λίγο καλύτερους όρους από την Ελλάδα, δηλαδή με 1,1%, έναντι 1,18% χθες. Βρίσκεται επίσης στην επενδυτική βαθμίδα και είναι στο QE, ενώ εμείς δεν είμαστε. Σε αντίθεση όμως με εμάς, η Ιταλία δεν βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης και ούτε έχει πολιτική σταθερότητα. Οι αγορές τα βλέπουν αυτά και έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι η ελληνική οικονομία έχει καλύτερες προοπτικές. Τα ελληνικά ομόλογα γίνονται ολοένα και πιο ελκυστικά. Είμαι σίγουρος ότι σύντομα, η χώρα μας θα ξεπεράσει την Ιταλία στο θέμα αυτό και θα πιάσει πολύ πιο γρήγορα απ' ότι μπορούμε να φανταστούμε, την Κύπρο, ακόμη και την Πορτογαλία.
- Σε ένα κόσμο αρνητικών αποδόσεων, όπου οι επενδυτές στρέφονται ολοένα και περισσότερο στα ελληνικά ομόλογα, μήπως έχουμε πετύχει τον στόχο μας, ακόμη και εκτός QE;
Ναι, έτσι είναι. Αλλά θα το προλάβουμε το QE II. Όχι άμεσα, αλλά στο πρώτο εξάμηνο του 2021. Μέχρι τότε θα απολαμβάνουμε τα οφέλη που μας δίνουν οι αγορές που είναι ισοδύναμα με τη συμμετοχή στο QE II.
- Τι σημαίνει η ανακοίνωση της Moody''s ότι η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ από την Ελλάδα βελτιώνει τη βιωσιμότητα του χρέους της ; Να το δούμε ως προάγγελο για ακόμη καλύτερα νέα;
Ναι, έτσι πρέπει να το δούμε. Η αποπληρωμή θα μειώσει τις δαπάνες για τόκους του ελληνικού δημοσίου και θα επιμηκύνει οριακά τη μέση διάρκεια του χρέους του, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητά του. Με την πρόωρη μερική αποπληρωμή του ΔΝΤ, η Ελλάδα δεν θα έχει υποχρεώσεις έναντι του Ταμείου για το 2019 και το 2020 και αναμένει μία εξοικονόμηση ύψους 70 εκατ. ευρώ ή περίπου 1,2% των δαπανών της για τόκους. Η εξοικονόμηση αυτή ανοίγει το δρόμο για μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2021 και 2022.
- Βέβαια υπάρχει και ο κίνδυνος μια διεθνούς ύφεσης. Σας ανησυχεί ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα πληγεί η προσπάθεια της Ελλάδας που επιχειρεί να μπει σε αναπτυξιακή τροχιά;
Οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας δεν προέρχονται σαφώς από τις εξελίξεις στο εξωτερικό περιβάλλον. Προέρχονται κατά κύριο λόγο από τις επενδύσεις και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων. Στο βαθμό που η κυβέρνηση συνεχίζει το έργο τους πάνω σε αυτούς δύο πυλώνες, δεν ανησυχώ από τις διεθνείς εξελίξεις.
- Το σχετικό πάντως καμπανάκι έκρουσε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Ι. Στουρνάρας προειδοποιώντας ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να αναλάβει άλλο ρόλο. Έχει λάβει άραγε το μήνυμα η Γερμανία;
Αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα. Πράγματι η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να αλλάξει μορφή, όχι μόνο σε περίπτωση ύφεσης αλλά γενικότερα. Πρέπει να σπάσει η συναίνεση του παρελθόντος, με βάση την οποία η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά στον στόχο της βιωσιμότητας του χρέους (με χαμηλά δημοσιονομικά ελλείμματα) και η νομισματική πολιτική είναι η αυτή που θα εξομαλύνει τον οικονομικό κύκλο. Πρέπει και η δημοσιονομική πολιτική να λειτουργεί αντικυκλικά, δηλαδή στην ύφεση να είναι πιο χαλαρή και στην ανάπτυξη πιο σφιχτή.
