Ήρθε το τέλος της εποχής των επιδομάτων
Shutterstock
Shutterstock

Ήρθε το τέλος της εποχής των επιδομάτων

Τα όσα καταγράφηκαν μέσα στο Σαββατοκύριακο όσον αφορά στο θέμα της αύξησης των αποδοχών των ενστόλων - όλων και όχι μόνο των στρατιωτικών - δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα δείγμα των όσων πρόκειται να ακολουθήσουν όσο θα πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι και την ώρα της διανομής του «κοινωνικού μερίσματος».

Όσο το… παιχνίδι είναι ακόμη ανοικτό (σ.σ αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να προσδιοριστεί ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος για παροχές καθώς υπάρχουν πολλές και σοβαρές εκκρεμότητες που δεν πρόκειται να επιλυθούν πριν από τα μέσα του καλοκαιριού) καθείς μπορεί να υπόσχεται και στο δικό του ακροατήριο ένα κομμάτι από το περίφημο «κοινωνικό μέρισμα»: αυξήσεις στους αστυνομικούς και στους πυροσβέστες, μια μικρή ή μεγαλύτερη 13η σύνταξη, μια ευνοϊκότερη φορολογική κλίμακα, περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κ.ο.κ.

Στα διάφορα πηγαδάκια ακούγεται ξανά και ξανά η ίδια άποψη: η κυβέρνηση είναι στριμωγμένη πολιτικά άρα αργά ή γρήγορα θα αναγκαστεί να ανοίξει το… πουγκί. Το ερώτημα όμως δεν είναι το αν θα το ανοίξει αλλά το πόσο. Ολόκληρο το σύστημα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι το 2025 και το 2026 δεν έχουν και δεν θα έχουν καμία σχέση με το 2020, το 2021 και το 2022. Δεν υπάρχει τίποτα στον ορίζοντα που να παραπέμπει στο ότι θα μας επιτραπεί να επιστρέψουμε στην εποχή των επιδομάτων και των… pass. Απεναντίας. Μέχρι το καλοκαίρι που θα ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις για τον τρόπο εφαρμογής της περίφημης ρήτρας διαφυγής για τις στρατιωτικές δαπάνες θα έχουν καταγραφεί και οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας του νέου συστήματος, Και έτσι, θα καταστεί σαφές ότι η ρήτρα δεν είναι «Ελντοράντο» αλλά μια πηγή παραγωγής δημοσιονομικού χώρου της τάξεως των μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Όπως επίσης, μέσα στους επόμενους μήνες θα αποτυπωθεί στην πράξη ότι θα περιθώρια να παραχθούν επιπλέον πόροι από την πάταξη της φοροδιαφυγής έχουν ήδη αρχίσει να στενεύουν. Άλλο να ρίξεις το κενό του ΦΠΑ από το 23% στο 12% και άλλο από το 12% στο 9%.

Το περιθώριο που θα έχει στη διάθεσή του ο πρωθυπουργός για χρηματοδοτήσεις μέτρων στήριξης θα είναι της τάξεως των 1,5 - 2 δισ. ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Οτιδήποτε πάνω από αυτό, θα απαιτήσει αλλαγή πολιτικής. Δηλαδή, να σταματήσουν οι διαβεβαιώσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και - κυρίως - προς τους οίκους αξιολόγησης περί πιστής τήρησης των δημοσιονομικών δεσμεύσεων της χώρας με ότι αυτό συνεπάγεται για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και την πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές. Το συγκεκριμένο ποσό δεν είναι μικρό αλλά σίγουρα δεν επαρκεί για να χρηματοδοτηθούν όλα όσα ακούγονται αυτή την περίοδο: και μείωση των συντελεστών της κλίμακας κατά 7-8 μονάδες και αυξήσεις μισθών σε όλους και κάτι που να μοιάζει με 13ο μισθό ή 13η σύνταξη στο δημόσιο κλπ. Όσο μάλιστα θα πλησιάζουμε και προς το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης (έρχεται και αυτό στα μέσα του 2026) τόσο θα περιορίζεται ακόμη περισσότερο το αίσθημα ότι τα «λεφτά για παροχές τελειώνουν» (σ.σ μην ξεχνάμε ότι τα χαμηλότοκα δάνεια, οι επιδοτήσεις για τις ενεργειακές αναβαθμίσεις, τα κουπόνια για τους υπολογιστές, τα voucher για τους ηλιακούς και τις αντλίες θερμότητας με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης χρηματοδοτούνται)

Θα απαιτηθεί πολύ μεγάλη τέχνη για να μοιραστεί ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος και για να βρεθεί ισορροπία ανάμεσα στις ορέξεις και τις ανάγκες της κοινωνίας αλλά και τις δυνατότητες του κρατικού προϋπολογισμού. Και όσο θα ανεβαίνει ο πήχης των προσδοκιών, τόσο πιο δύσκολο θα γίνεται το όλο έργο…