Του Νίκου Λυσιγάκη*
Ανεξάρτητα από το αν συμφωνούμε όλοι στα αίτια της, η Κλιματική Αλλαγή είναι εδώ. Ο Ιούλιος ήταν ο πιο θερμός μήνας στα χρονικά της Ευρώπης, ενώ οι εικόνες από τις πυρκαγιές στη Σιβηρία ή το λιώσιμο των πάγων κατέκλυσαν τις οθόνες.
Το ενθαρρυντικό είναι πως oι κοινωνίες αρχίζουν σταδιακά να αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα για θυσίες προς όφελος του μετριασμού των συνεπειών της αλλαγής του Κλίματος. Όχι πάντα όμως. Όχι με κάθε κόστος, όπως απέδειξε και η εξέγερση των «Κίτρινων Γιλέκων». Και αυτό είναι το λάθος με την υπόθεση της Σουηδής ακτιβίστριας Γκρέτα Τούνμπεργκ, που αυτές τις ημέρες κατακλύζει το διεθνή Τύπο.
Η ιστορία της είναι ελκυστική. Ένας γνωστός Σουηδός περιβαλλοντικός ακτιβιστής - επιχειρηματίας συναντά μια 16χρονη διαδηλώτρια έξω από το Κοινοβούλιο. Εμπνέεται, ανεβάζει τη φωτογραφία της στα social media και από εκεί ξεκινά μια παγκόσμια καμπάνια με τίτλο «Δεν έχουμε χρόνο». Το αφήγημα αποδείχθηκε τόσο πετυχημένο μάλιστα, που σύντομα έγινε και προσοδοφόρο.
Έφηβη, στο φάσμα του αυτισμού, με δομημένο λόγο και φιλοδοξία να αλλάξει τον κόσμο. Ποιος να τα βάλει με τη Γκρέτα δημόσια; Πως να τολμήσει κάποιος να αντιπαρατεθεί ευθέως μαζί της για την απλοϊκότητα με την οποία προτείνει μποϊκοτάζ των αεροπορικών ταξιδιών; Κανείς ορθολογικός.
Το 1516 ο Τόμας Μορ επινόησε τη λέξη ου-τοπία, η οποία στην αγγλική εκφορά δεν απέχει και πολύ από τη λέξη ευ-τοπία. Η λεπτή διαχωριστική γραμμή όμως που χωρίζει τα δύο νοήματα, αποτυπώνει μια εκπληκτική αμφισημία ικανή να θυμίζει τις τόσες αποτυχημένες προσπάθειες για ουτοπικές κοινωνίες.
Σήμερα, το υβρίδιο περιβαλλοντικού κοινοτισμού που προωθεί το κίνημα του οποίου πρόσωπο είναι η Γκρέτα, θυμίζει τους Λουδίτες που πολεμούσαν τη Βιομηχανική Επανάσταση. Δεν μπορεί να έχει καλύτερη τύχη. Μπορεί όμως να προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα, μιας και πλέον υπάρχουν ισχυρότερα εργαλεία προπαγάνδας.
Αν τα ισχυρά συμφέροντα καθαρής ενέργειας που στηρίζουν το κίνημα που προωθεί τη Γκρέτα, έχουν αποφασίσει πως αυτή είναι η στρατηγική τους, τότε υπάρχει πρόβλημα. Δε θα αργήσει η ώρα που η απλοϊκότητα της προσέγγισης αυτής, θα γυρίσει μπούμερανγκ. Η αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής δε θα έρθει μέσα από την απόρριψη ενός μέρους της τεχνολογικής εξέλιξης και της επιστροφής στα ταξίδια με ιστιοφόρα, όπως στο Μεσαίωνα. Το «εμπρός πίσω», δε θα σώσει το μέλλον του πλανήτη.
Η λύση στο πρόβλημα της Κλιματικής Αλλαγής θα έρθει από το μέλλον. Θα έρθει από την ανθρώπινη διάνοια και τη στήριξη της Έρευνας και της Καινοτομίας. Η εξέλιξη είναι η μόνη προδιαγεγραμμένη πορεία του ανθρώπου. Άλλωστε, αν έχουμε τη δυνατότητα σήμερα να αντιλαμβανόμαστε πως κάτι πάει λάθος με το Κλίμα στον πλανήτη, είναι επειδή η επιθυμία για πρόοδο δεν υπέκυψε κάποτε στο λουδιτισμό. Οι λύσεις θα έρθουν μέσα από την Τεχνολογία.
* Ο Νίκος Λυσιγάκης είναι Σύμβουλος Πολιτικής και Επικοινωνίας και υποψ. Διδάκτορας Διεθνών Σχέσεων στο Παν. Μακεδονίας.
Φωτογραφία: AP
