Της Κατερίνας Οικονομάκου
Το βρετανικό περιοδικό Economist είχε βρει παλαιότερα μια καλή παρομοίωση ώστε να δώσει μια εικόνα για τις ινδικές εκλογές. Είχε καλέσει τους αναγνώστες να τις φανταστούν σαν έναν τεράστιο ελέφαντα, που ξεκινάει ένα μακρύ ταξίδι, σέρνοντας αργά τα βαριά βήματά του. Η αλήθεια είναι ότι οι εκλογές για την Κάτω Βουλή, που άρχισαν στις 11 Απριλίου και ολοκληρώνονται στις 23 Μαΐου, είναι ένα δημοκρατικό εγχείρημα κολοσσιαίων διαστάσεων. Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι αφορούν το ένα όγδοο του παγκόσμιου πληθυσμού...
Περιγράφοντας τις εκλογές στην Ινδία, επιβάλλεται να ξεκινήσει κανείς από τους αριθμούς. Στους εκλογικούς καταλόγους υπάρχουν 900 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι. Περισσότεροι, δηλαδή, από τους κατοίκους της Ευρώπης και της Αυστραλίας αθροιστικά. Αυτοί μιλούν 22 γλώσσες και χιλιάδες διαλέκτους. Οι εκλογές διαρκούν έξι εβδομάδες, αλλά μοιράστηκαν σε επτά συγκεκριμένες ημερομηνίες (11/4, 18/4, 23/4, 29/4, 6/5, 12/5, 19/5).
Η κατάσταση έχει οπωσδήποτε βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν. Οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές το 1951-52 είχαν κρατήσει τρεις ολόκληρους μήνες. Οι έδρες στην Κάτω Βουλή είναι 543 και για τον σχηματισμό κυβέρνησης επιβάλλεται να υπάρχει πλειοψηφία 272 βουλευτών. Οι Ινδοί θα ψηφίσουν σε 800.000 εκλογικά κέντρα ανά τη χώρα, ενώ για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας θα απασχοληθούν πάνω 11 εκατομμύρια κρατικοί υπάλληλοι.
Σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο, πρέπει κάθε ψηφοφόρος να μπορεί να βρει εκλογικό κέντρο σε απόσταση έως δύο χλμ από τον τόπο κατοικίας του. Και έχει επανειλημμένα παρατηρηθεί το φαινόμενο διοικητικών υπαλλήλων που μεταφέρουν μια κάλπη σε απομακρυσμένη περιοχή, ώστε να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα ένας και μοναδικός ψηφοφόρος. Η καταμέτρηση των ψήφων θα αρχίσει και θα ολοκληρωθεί μέσα σε μία ημέρα, στις 23 Μαΐου, οπότε και θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα. Εάν κανένα κόμμα δεν εξασφαλίσει πλειοψηφία θα ακολουθήσουν συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης, που μπορεί να κρατήσουν αρκετές ημέρες.
Οι βασικοί αντίπαλοι
Τα κυριότερα από τα κόμματα που παίρνουν μέρος στην αναμέτρηση σε εθνικό επίπεδο είναι το κυβερνών κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP), το Κόμμα του Κογκρέσου, το Κομμουνιστικό Κόμμα, το (Μαρξιστικό) Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας, το Εθνικό Κόμμα του Κογκρέσου και το Σιβ Σένα. Υπάρχουν επίσης άλλα 26 κόμματα που βάζουν υποψηφιότητα μόνο σε επίπεδο κρατιδίου και πάνω από 2.000 μικρά κόμματα. Αλλά δύο είναι οι μεγάλοι αντίπαλοι: το κυβερνών κόμμα BJP, αρχηγός του οποίου είναι ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι και το Κόμμα του Κογκρέσου, με ηγέτη τον Ραχούλ Γκάντι.
Το ινδουιστικό, εθνικιστικό BJP είναι το μεγαλύτερο κόμμα της χώρας και αυτό που προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις. Στις εκλογές του 2015 πήρε ποσοστό 31%, καταλαμβάνοντας 282 έδρες. Ο Ναρέντρα Μόντι έχει τη φήμη του εξαιρετικού ρήτορα, ενώ είναι γνωστό ότι επιβάλλει σιδηρά πειθαρχία στο εσωτερικό του κόμματος. Την ίδια στιγμή είναι ιδιαίτερα πολωτική φιγούρα, χρησιμοποιεί διχαστικό, ακροδεξιό λόγο, υποδαυλίζει τις θρησκευτικές διαφορές και ενθαρρύνει τις διακρίσεις εις βάρος των μειονοτήτων. Το κόμμα του, μάλιστα, έχει επανειλημμένα προσφέρει υποστήριξη στις συμμορίες ακροδεξιών ινδουιστών που επιτίθενται κατά φτωχών μουσουλμάνων κτηνοτρόφων, κατηγορώντας τους ότι εμπορεύονται παράνομα και σφάζουν τις αγελάδες, που είναι ιερό ζώο των ινδουιστών.
Το κεντροαριστερό Κόμμα του Κογκρέσου, με ιστορία 133 ετών και αρχηγό τον Ραχούλ Γκάντι, είχε κυρίαρχο ρόλο σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της χώρας. Ο ίδιος, άλλωστε, είχε πατέρα, γιαγιά και προπάππου πρωθυπουργούς. Στις εκλογές του 2014, το κόμμα υπέστη συντριβή, εφόσον διατήρησε μόλις 44 από τις 206 έδρες που είχε έως τότε. Στα επόμενα τέσσερα χρόνια πάλεψε να αυξήσει τις δυνάμεις του στις τοπικές εκλογές, αλλά τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά.
Ωστόσο, η εικόνα άρχισε να αλλάζει τον περασμένο Δεκέμβριο, κυρίως χάρη στον Γκάντι που παρουσιάζεται ως πιο ανοιχτός και δημοκρατικός ηγέτης από τον Μόντι. Κατηγορεί τον πρωθυπουργό ότι στη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών έχει υπονομεύσει την ανεξαρτησία των θεσμών, παρεμβαίνοντας στη Δικαιοσύνη και εκφοβίζοντας συστηματικά τα μέσα ενημέρωσης.
Τι απασχολεί τους Ινδούς
Παρά τις διακηρύξεις του Ναρέντρα Μόντι, η οικονομία της Ινδίας δείχνει να έχει χάσει το σφρίγος της. Οι εξαγωγές έχουν μειωθεί, η ανεργία έχει αυξηθεί και οι κρατικές τράπεζες της χώρας είναι πνιγμένες σε bad loans. Παρ'' όλα αυτά, ο πληθωρισμός είναι υπό έλεγχο και η οικονομία κινείται χάρη στις κρατικές επενδύσεις σε έργα υποδομής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η ανάπτυξη για το τρέχον έτος υπολογίζεται σε 6,8%. Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση θέλει να συνεχίσει να μειώνει το ποσοστό των πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, το ΑΕΠ της Ινδίας θα πρέπει να αυξάνεται σε ρυθμό μεγαλύτερο του 7% ετησίως.
Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, το νούμερο ένα πρόβλημα που απασχολεί τους Ινδούς ψηφοφόρους είναι η ανεργία, ειδικά μεταξύ των νέων και των πτυχιούχων. Το 2014 ο Ναρέντρα Μόντι υποσχόταν ότι θα δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Οι επικριτές του τώρα καταγγέλλουν ότι αποκρύπτει έκθεση που δείχνει ότι η ανεργία βρίσκεται στο 6,1%, που είναι το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 45 χρόνων.
Πράγματι, η κυβέρνηση αρνείται να δώσει στη δημοσιότητα επίσημα στοιχεία, αλλά έρευνες ανεξάρτητων οργανισμών κάνουν λόγο για περίπου 23 εκατομμύρια ανέργους, ανάμεσα στους οποίους πάνω από το ένα τρίτο έχουν ανώτατη εκπαίδευση. Στο μεταξύ, πάνω από τον μισό πληθυσμό είναι κάτω των 25 ετών. Υπολογίζεται ότι μέσα στα επόμενα τριάντα χρόνια, πάνω από 200 εκατομμύρια Ινδοί θα εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Αυτό καθιστά τη δημιουργία θέσεων εργασίας παραπάνω από επιτακτική.
Σοβαρά είναι τα προβλήματα και στον τομέα της γεωργίας. Οι αγρότες είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται σημαντικά, εξαιτίας ενός συνδυασμού υπερπαραγωγής προϊόντων και χαμηλών τιμών. Για να κατευνάσει τις διαμαρτυρίες τους, ή για να εξαγοράσει τις ψήφους τους, όπως επιμένουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι, λίγο πριν από τις εκλογές ο Ναρέντρα Μόντι έδωσε μια υπόσχεση που οπωσδήποτε παραπέμπει σε καθαρό λαϊκιστή: Θα τους μοιράσει επιδόματα με τη μορφή μετρητών.
Η θέση των γυναικών
Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, οι γυναίκες στην Ινδία προσέρχονται στις κάλπες σε μεγαλύτερο ποσοστό από τους άντρες. Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας οι γυναικείες ψήφοι θα είναι οι περισσότερες. Αναγνωρίζοντας το νέο δεδομένο, τα κόμματα προσπαθούν να κερδίσουν την εύνοιά τους, κάνοντας προσφορές που ποικίλουν, από εκπαιδευτικά δάνεια έως ποδήλατα για τις κόρες τους.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 26 Απριλίου
