Της Έφης Μπάσδρα*
Από χθές, και με την «πολιτική» βούλα των φίλων εταίρων, περνάμε «αισίως» στην μεταμνημονιακή εποχή και αναμένουμε να λουστούμε από αναπτυξιακό φως και χρυσή βροχή! Και βέβαια έτσι είναι αν έτσι νομίζουν... Ποιοι είμαστε εμείς άλλωστε που θα αμφισβητήσουμε τις επιδόσεις και τους αριθμούς που παρουσιάζουν τα δεδομένα και οι αναλύσεις των κυβερνώντων και των δανειστών; Ποιοι είμαστε εμείς που θα επισκιάσουμε τον πανηγυρικό τόνο του Μοσκοβισί, στη δήλωση «η ελληνική κρίση τελείωσε σήμερα»; Η την ελαφρώς συγκρατημένη του Mάριο Σεντένιο, επικεφαλής του Eurogroup ότι η βιωσιμότητα του χρέους διασφαλίζεται μεσοπρόθεσμα, και την παρόμοια της Κριστίν Λαγκάρντ, που θα καθησυχάσουν τις αγορές για να μας φερθούν με αβρότητα και «προδέρμ»;
Εμείς απλά ζούμε σε μία χώρα όπου 3 στους 4 νέους Ελληνες συνεχίζουν να επιθυμούν να μεταναστεύσουν, παρά την ανάπτυξη που όλο έρχεται αλλά στο τέλος δεν συναντιόμαστε γιατί κάπου μας χάνει και την χάνουμε. Σκεφτείτε, 3 στους 4... Σύμφωνα με έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ στα τέλη του '17, στις νεότερες ηλικίες από 18-34 ετών, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο θηριώδες 72,3%. Και όλοι αυτοί με προσόντα, ταλέντα, δεξιότητες, πτυχία και μεταπτυχιακά που όχι μόνο θα επιβιώσουν στο εξωτερικό αλλά θα χτίσουν καριέρες, θα πετύχουν και θα παράξουν εισόδημα και φόρους που θα λείψουν από μας και που πολύ δύσκολα θα επιστρέψουν. Χιλιοειπωμένο, αλλά έχει πλέον καταντήσει σχεδόν τραγικό και άκρως επικίνδυνο για την περαιτέρω «υγεία» της χώρας.
Για τον δημοσιογράφο των New York Times, Thomas Friedman, η μετανάστευση των νέων ελλήνων αποτελεί έναν καταλυτικό δείκτη εμπιστοσύνης για την έκβαση της κρίσης και την απόδοση των ελληνικών ομολόγων: «Εάν σε έξι μήνες αρχίσουν να μεταναστεύουν, τότε ας ποντάρει κάποιος ενάντια στα ελληνικά ομόλογα. Εάν, πάλι, τους δούμε να μένουν, τότε αυτό πάει να πεί πως υπάρχει κάτι για το οποίο αξίζει κάποιος να παραμείνει στην Ελλάδα και τότε ίσως και να αξίζει να αγοράσει κανείς ένα ή δυο ομόλογα.» Σσσσς, μην μας ακούσει κανείς, γιατί οι αγορές αφουγκράζονται πλέον και φαίνεται να έχουν αλλεργία στις διαπραγματεύσεις και δη σε πολιτικό επίπεδο. Ξέρουν μόνο από νταούλια και ζουρνάδες που τώρα είναι η δική τους σειρά να τα «βαράνε»...
Και πως να μην «ψάχνονται» οι νέοι να μεταναστεύσουν όταν οι χθεσινές αποφάσεις του Eurogroup παρά τον καταιγισμό των αριθμών και το περίπλοκο των μηχανισμών, αποδείχτηκαν πολύ κατώτερες των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί και από την ελληνική κυβέρνηση αλλά και τους Ευρωπαίους. Η Ελλάδα ως «ειδική περίπτωση», και με υποχρέωση πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3,5% έως το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ ως το 2060(!) θα υπόκειται σε αυστηρή μεταμνημονιακή παρακολούθηση και νέα διορθωτικά μέτρα για κάθε απόκλιση μέχρι την αποπληρωμή το 2060! Δυο γενιές...
Οι θεσμοί, συμπεριλαμβανομένου και του ΔΝΤ, θα έρχονται στην Αθήνα κάθε τρίμηνο κανονικότατα, και θα αξιολογούν την υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η κυβέρνηση, τόσο στα δημοσιονομικά όσο και στις μεταρρυθμίσεις. Στο τέλος κάθε αξιολόγησης θα συντάσσεται έκθεση που θα υποβάλλεται στο Eurogroup και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η έκθεση θα δημοσιοποιείται, και βέβαια κριτής πλέον εκτός από τους νέους που θα συνεχίζουν να μεταναστεύουν, θα είναι και οι αγορές. Κάθε απόκλιση θα σημαίνει και νέα διορθωτικά μέτρα.
Όσο για τη γραβάτα που τόσο περιμέναμε όλοι να φορέσει επιτέλους ο Αλέξης Τσίπρας, παρέμεινε ένα μίνι ποσέ. Ήταν κι εκείνη η συγκρατημένη, σχεδόν τσιγκούνικη δήλωση του ρεαλιστή Ντράγκι και το καρφί του Πίτερ Σπίγκελ στον διεθνή τύπο πως η συμφωνία για το χρέος είναι πολύ χειρότερη από αυτή του 2012.
Έλα όμως που οι γραβάτες μπορεί να γίνουν ενίοτε και θηλιές με απρόβλεπτες συνέπειες...
*Η κα. Εφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φωτογραφία:Intimenews
