«Γνωρίζω ότι όποιο μέτρο χρειαστεί να ληφθεί από εδώ και πέρα θα ληφθεί», απαντά ο Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, Πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, σχετικά με την πιθανή επιβολή περιορισμού στις μετακινήσεις και την κυκλοφορία στην Ελλάδα το προσεχές διάστημα, όπως αντίστοιχα ισχύει στην γειτονική Ιταλία που μετρά ήδη περισσότερους από 1.000 νεκρούς από την πανδημία του κορονοϊού.
Ο κ. Εξαδάκτυλος μιλά στο Liberal για την αυταπάρνηση των Ελλήνων γιατρών και απεύχεται να χρειαστεί να βρεθούν στην τραγική θέση των Ιταλών συναδέλφων τους.
Συνέντευξη στη Μαρία Μουρελάτου
- Εκ της θέσεώς σας έρχεστε σε επαφή με πάρα πολλούς γιατρούς ανά την επικράτεια, ποια είναι η αίσθησή σας μέχρι στιγμής για την πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε με την πανδημία του κορονοϊού στη χώρα;
Η πανδημία είναι πρωτόγνωρη για όλο τον πλανήτη, δεν είναι μόνο για την Ελλάδα. Γιατί θα πρέπει να πούμε ότι έχουμε πολλές δεκαετίες να ζήσουμε πανδημία. Θα πρέπει να πω ότι είμαστε σχετικά ευτυχείς που χτυπά την Ελλάδα στα μέσα Μαρτίου. Αλλά θα πρέπει να προσαρμοστούμε και να εφαρμόζουμε τα μέτρα που ισχύουν για τους περιορισμούς των πανδημιών στα οποία ως κοινωνία είμαστε ασυνήθιστοι, απαιτούν μία πειθαρχία και υπεύθυνη στάση όλων των πολιτών και θα πρέπει να εφαρμόζονται τα μέτρα αμέσως μόλις λαμβάνονται. Διότι δυστυχώς η καθυστερημένη ή η πλημμελής εφαρμογή των μέτρων απαιτεί και δημιουργεί την ανάγκη για νεότερα μέτρα αυστηρότερα των προηγουμένων διότι η ελλιπής εφαρμογή τους εκθέτει σε κινδύνους το σύνολο της κοινωνίας.
- Γιατί λέτε ότι «είμαστε ευτυχείς που μας πετυχαίνει μέσα Μαρτίου» λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας που αναμένεται τους επόμενους μήνες;
Το λέω γιατί γνωρίζουμε μέχρι τώρα – κι ελπίζουμε το ίδιο να συμβαίνει και στην περίπτωση του συγκεκριμένου ιού - ότι οι ιοί με την αύξηση της θερμοκρασίας παρουσιάζουν ύφεση.
Με τη δεκαετία της κρίσης που μεσολάβησε και αποδυνάμωσε το ΕΣΥ πιστεύετε ότι θα χρειαστεί ηρωισμός εκ μέρους των Ελλήνων γιατρών για να ανταπεξέλθουν στην έκτακτη κατάσταση;
Οι γιατροί κατά τη διάρκεια της κρίσης προσέφεραν τις υπηρεσίες τους πάντοτε με αυταπάρνηση και κατάφεραν να κρατήσουν ένα σύστημα - το οποίο ουδέποτε ήταν ένα ιδανικό σύστημα - όρθιο και να το λειτουργούν. Πιστεύω ότι και τώρα, οι γιατροί και οι νοσηλευτές, όλοι όσοι είναι απαραίτητοι για τη φροντίδα και την υγεία των συνανθρώπων μας, θα πράξουν το ίδιο.
- Με βάση αυτά που βλέπουμε στην Ιταλία, θεωρείτε πιθανό σενάριο τις επόμενες εβδομάδες Έλληνες γιατροί να αναγκαστούν να κάνουν «τραγικές» επιλογές ανάμεσα σε ασθενείς, να αναγκαστούν να διαλέγουν ποιον να περιθάλψουν επειδή δεν θα υπάρχει χώρος για όλους;
Το απεύχομαι. Πιστεύω ότι έχουμε λάβει μέτρα αυστηρότερα νωρίτερα από τη γειτονική χώρα κι ελπίζω να μη βρεθούμε σε αυτήν τη θέση.
- Συνάδελφοί σας στο ΕΣΥ σάς έχουν μεταφέρει αυτές τις ημέρες την εικόνα που ήδη αντιμετωπίζουν;
Η εικόνα που αντιμετωπίζουν είναι ένας πολύ αυξημένος φόρτος εργασίας ο οποίος έχει να κάνει με το γεγονός ότι προσέρχεται ένας τρομακτικός αριθμός ασθενών που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική εξάπλωση της νόσου μέχρι σήμερα και γι’ αυτόν τον λόγο η προσπάθεια όλων είναι να αποσυμφορηθούν τα κρατικά νοσοκομεία. Από την πρώτη στιγμή λέγαμε ότι οι άρρωστοι που έχουν συμπτώματα κρυολογήματος, γρίπης που συμπίπτουν με του κορονοϊού θα πρέπει να επικοινωνούν με τον γιατρό τους, να μην πηγαίνουν στο νοσοκομείο και να παραμένουν στο σπίτι τους. Αυτό, όσο θα εξαπλώνεται ο ιός θα είναι ακόμα πιο αναγκαίο γιατί νομίζω ότι οποιοσδήποτε μπορεί να φανταστεί ότι αν 11 εκατομμύρια Έλληνες πάνε στα ελληνικά νοσοκομεία, τα νοσοκομεία δεν θα ανταποκριθούν. Αλλά δεν γνωρίζω και καμία χώρα που να είναι προετοιμασμένη για να δεχτεί 11 εκατομμύρια ασθενών ταυτοχρόνως.
- Οι γιατροί χρειάζεται εξ επαγγέλματος να είναι υπεράνθρωποι, ήρωες, από την άποψη ότι είναι άμεσα εκτεθειμένοι σε κρούσματα του κορονοϊού;
Οι γιατροί είναι καθημερινά εκτεθειμένοι στις ασθένειες και σε πολλούς λοιμογόνους παράγοντες. Αυτό ανέκαθεν ήταν έτσι. Το γνωρίζουμε όλοι από την πρώτη μέρα που θα εισαχθούμε στην Ιατρική Σχολή.
- Έχετε να δώσετε από αυτό το βήμα κάποιες οδηγίες υπό μορφή μέτρων πρόληψης στους συναδέλφους σας;
Οι γιατροί πρέπει να λαμβάνουμε όλα τα μέτρα με πολύ μεγάλη σχολαστικότητα και γιατί πρέπει να προφυλάξουμε τους εαυτούς μας διότι ο καθένας από εμάς είναι αναγκαίος αυτή τη στιγμή και δεν έχουμε το περιθώριο να χάσουμε γιατρούς αλλά και γιατί λαμβάνοντας εμείς οι ίδιοι μέτρα περιορίζουμε τη διασπορά της ασθένειας, κάτι το οποίο βεβαίως είναι γνωστό σε όλους τους συναδέλφους μου, δεν τους λέω κάτι καινούριο.
- Οι προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού σας φαίνονται επαρκείς και γενικά όλα τα προληπτικά μέτρα που έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής;
Θα σας πω ότι αν παρατηρήσετε τις ανακοινώσεις και τις συστάσεις του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, οι συστάσεις που αναρτώνται σε καθημερινή βάση παρακολουθούνται από τα μέτρα που λαμβάνονται επίσης σε καθημερινή βάση. Άρα τα μέτρα αυτά εμείς τα θεωρούμε αναγκαία και γι’ αυτό και τα έχουμε προτείνει τα περισσότερα από αυτά πριν ακόμα ληφθούν. Θα επαναλάβω ότι η αναγκαιότητα για αυστηρότερα μέτρα προκύπτει από τη μη επαρκή τήρηση των προηγουμένων και θα ξεκινήσω από τα καρναβάλια γιατί εκεί ήταν τα πρώτα μέτρα στα οποία δεν πειθάρχησαν οι συμπολίτες μας στην εφαρμογή τους. Οι προσπάθειες που γίνονται αυτή τη στιγμή είναι αναγκαίες και θα τονώσουν το ΕΣΥ το οποίο ανέκαθεν, και πριν από την κρίση, είχε τα προβλήματά του. Αυτή τη στιγμή δεν είναι ώρα ούτε για αναμορφώσεις ούτε για αναδιαρθρώσεις ούτε για αναγκαίες αλλαγές που έχουμε προτείνει πριν καιρό και ως Σύλλογος. Είναι ώρα όμως να το ενισχύσουμε όπως μπορούμε το κρατικό σύστημα για να ξεπεράσουμε την πανδημία που πλήττει και τη χώρα μας.
- Στην Ιταλία παρακολουθούμε ότι οι γιατροί είναι οι τελευταίοι άνθρωποι που βλέπουν ασθενείς που δυστυχώς χάνουν τη μάχη με τον κορωνοϊό αφού δεν επιτρέπεται να τους πλησιάσουν συγγενείς. Αυτό είναι ένα επιπλέον ψυχολογικό βάρος που σηκώνουν αυτήν την περίοδο οι συνάδελφοί σας;
Οι γιατροί ασφαλώς επηρεάζονται, άνθρωποι είναι αλλά θα πρέπει να σας πω ότι είναι εκπαιδευμένοι να λειτουργούν ανεπηρέαστα, να κάνουν τη δουλειά τους και να υπηρετούν το λειτούργημά τους. Αυτήν την ώρα θα πρέπει όμως η κοινωνία να τους ακούσει πολύ προσεκτικά, να κάνει αυτά που θα ζητήσουμε να κάνει, μπορεί να τα σχολιάζει εφαρμόζοντάς τα όμως, και να τα εφαρμόζει με πολύ μεγάλη ευθύνη για να μην νιώσουμε αυτό το βαρύ στρες που περιγράψατε ούτε εμείς ούτε οι υπόλοιποι πολίτες αυτής της χώρας.
- Με την αυξητική τάση των κρουσμάτων, είστε αισιόδοξος ότι θα αντέξει το ΕΣΥ;
Οφείλω να είμαι αισιόδοξος και οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να υπάρξει η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση και η καλύτερη δυνατή ανταπόκριση. Έχω εμπιστοσύνη στους συναδέλφους και στο νοσηλευτικό προσωπικό και αυτή είναι μία ώρα ακατάλληλη για εκτιμήσεις. Είναι ώρα για δράσεις και ο ΠΙΣ το τελευταίο χρονικό διάστημα βρίσκεται διαρκώς μπροστά σε αυτή τη μάχη που δίνουμε όλοι μας, γιατροί, κοινωνία, πολιτεία.
- Ένα μήνυμα που θέλετε να δώσετε για τις επόμενες εβδομάδες σε γιατρούς, νοσηλευτές, παραϊατρικό προσωπικό και σε όσους συμπολίτες μας δεν έχουν ακόμα πειστεί ότι πρέπει να τηρήσουν ευλαβικά τα μέτρα;
Για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό έχω να ευχηθώ καλή δύναμη και να εκφράσω την πίστη μου ότι θα κάνουμε όλοι αυτό που κάνουμε πάντα, δηλαδή το καλύτερο για τους ασθενείς μας. Για τους πολίτες έχω να πω ότι πρέπει να μείνουν στο σπίτι τους και ό,τι χρειάζονται να σηκώνουν το τηλέφωνο και να καλούν τον γιατρό τους. Τέλος, θέλω να πω σε όσους μας διαβάζουν και νομίζουν ότι αυτά δεν τους αφορούν ότι αφορούν ακριβώς αυτούς που σκέφτονται ότι δεν τους αφορούν. Διότι αυτοί θα είναι οι απρόσεκτοι που θα ασθενήσουν πρώτοι κι αν δεν έχουν πολύ κακές επιπτώσεις στη δική τους την υγεία σίγουρα θα προκαλέσουν επιπτώσεις στην υγεία των συνανθρώπων τους.
- Θα χρειαστεί πιστεύετε και εδώ να επιβληθεί περιορισμός ή απαγόρευση στις μετακινήσεις και την κυκλοφορία λόγω της απειθαρχίας στα μέτρα μέρους του πληθυσμού;
Γνωρίζω ότι όποιο μέτρο χρειαστεί να ληφθεί από εδώ και πέρα θα ληφθεί. Αλλά κάνω έκκληση να εφαρμοστούν τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα για να μη χρειαστεί να ληφθούν άλλα μέτρα.