Του Αλέξανδρου Σκούρα
Μπορεί η οικονομία μας να έχει επανέλθει σε ανοδική πορεία, η ανεργία δειλά δειλά να μειώνεται και στην Ευρώπη να θεωρείται πως η Ελλάδα έχει βρει μία βιώσιμη κανονικότητα. Δυστυχώς, και εύχομαι να πέφτω έξω, οι αιτίες που μας οδήγησαν στην κρίση παραμένουν ισχυρές και παρούσες σχεδόν σε κάθε πτυχή του δημοσίου βίου. Αν και οι ενδείξεις είναι πολλές, θα περιοριστώ σε τρία παραδείγματα που αναδεικνύουν τα θεσμικά, πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα που μετά από μία δεκαετία κρίσης παραμένουν αλώβητα.
Θεσμικό χάος:
Η απόφαση του ΣτΕ για τα αναδρομικά των δημοσίων υπαλλήλων έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες. Βάζει βόμβα στον προϋπολογισμό και ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέα κρίση δανεισμού. Όμως, το χειρότερο δεν είναι αυτό. Η λογική ενός κράτους δικαίου επιτάσσει ότι όταν το κράτος αδικεί τους πολίτες, τα δικαστήρια οφείλουν να αποδώσουν δικαιοσύνη. Στην περίπτωση του ΣτΕ, και των δεκάδων ειρηνοδικείων που έχουν βγάλει σχετικές αποφάσεις, το πρόβλημα είναι θεσμικό. Το ποσά χρήματα βγάζουν οι δημόσιοι υπάλληλοι ή το ύψος των συντάξεων που δίνει το κράτος δεν προκύπτουν από κάποια αυτόματη εξίσωση.
Αντίθετα, είναι θέμα δημοσιονομικής πολιτικής και πολιτικής διαπραγμάτευσης. Η ανάμειξη του ΣτΕ στη δημοσιονομική πολιτική είναι πλήγμα στη δημοκρατία μας και μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω. Τέτοιου είδους παρεμβάσεις των δικαστηρίων σε δημοσιονομικά θέματα είναι άγνωστα στον ανεπτυγμένο κόσμο και μακροπρόθεσμα πλήττουν την αξιοπιστία των κυβερνήσεων μας. Είναι αδύνατον να χτίσουμε μία καλύτερη Ελλάδα αν κάθε μία από τις τρεις εξουσίες που προβλέπει το (προβληματικό μας) Σύνταγμα δεν αναγνωρίζει τα όρια της δικαιοδοσίας της.
Ο τραμπουκισμός της κυβέρνησης:
Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ πίσω στον χρόνο για να βρούμε ανησυχητικά παραδείγματα τραμπουκισμού. Από τους δημοσιογράφους και τον εκδότη του φιλελεύθερου που πέρασαν νύχτα στα κρατητήρια επειδή έκαναν τη δουλειά τους, μέχρι τον υπουργό Πολάκη που απειλεί όποιον βρεθεί στο δρόμο του. Μόνο τις τελευταίες μέρες ο υφυπουργός υγείας έχει πει το γνωστό «όλοι σας και μόνος μου, σας έχω» σε δημοσιογράφους, χθες ηχογράφησε παράνομα τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, κ. Στουρνάρα, και πριν λίγες μέρες «πούλησε μαγκιά» στον Ευρωπαίο επίτροπο υγείας με αφορμή την απαράδεκτη στάση του Έλληνα υπουργού στο θέμα του καπνίσματος.
Η ανοχή των πολιτών:
Όταν το 2012 εργαζόμουν στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, συνεργαζόμουν με έναν πληθωρικό ελληνοαμερικανό που έλεγε στους εθελοντές μας «ξέρετε ποιοι λαοί είναι καταπιεσμένοι; Οι λαοί που ανέχονται την καταπίεση». Σκληρά λόγια από ένα σκληρό καρύδι. Η ρήση του, που δεν ξέρω αν την είχε δανειστεί από κάπου, ταιριάζει και στη χώρα μας. Μπορεί μία νέα κυβέρνηση υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη να είναι καλύτερη για τον τόπο. Όμως, αν εμείς οι πολίτες δεν απαιτήσουμε τον διαχωρισμό των εξουσιών και δεν απαιτήσουμε από τους πολιτικούς μας να φέρονται σαν πολιτισμένα όντα που τους εμπιστευόμαστε εξουσίες που κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να αξίζει, τότε να είστε σίγουροι ότι το έργο θα επαναληφθεί ασχέτως του ποιος κυβερνά. Οι Έλληνες αντέξαμε μία από τις χειρότερες κρίσεις επειδή πιστέψαμε στους εαυτούς μας. Τώρα οφείλουμε να αντέξουμε και τον πειρασμό του κυνισμού και της αδιαφορίας. Αν αποτύχουμε, κανένας Κυριάκος ή Αλέξης δεν θα μας σώσει.
