Του Στέλιου Φενέκου*
Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ (NSC - Hebrew: ??????????????????? HaMo''atzahleBitachonLeumi) είναι το κεντρικό όργανο για τον συντονισμό, την ολοκλήρωση, την ανάλυση και παρακολούθηση των θεμάτων εθνικής ασφάλειας και είναι το επίσημο φόρουμ για την εθνική ασφάλεια του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης.
Ωστόσο, οι αποφάσεις εθνικής ασφάλειας που συνήθως διαμορφώνονται και λαμβάνονται από τα εθνικά συμβούλια ασφαλείας σε άλλες χώρες, στο Ισραήλ αντιμετωπίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο Ασφαλείας.
Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας αντλεί την εξουσία του από την κυβέρνηση και λειτουργεί σύμφωνα με τις οδηγίες του Πρωθυπουργού.
Το NSC ιδρύθηκε το 1999 από το γραφείο του πρωθυπουργού BinyaminNetanyahu, σύμφωνα με το κυβερνητικό ψήφισμα 4889, στο πλαίσιο των συμπερασμάτων που εξήχθησαν από τον πόλεμο του YomKippur (YomKippurWar, RamadanWar, ή OctoberWar, επίσης γνωστός και ως Αραβο-ισραηλινός πόλεμος του 1973). Οι αρμοδιότητές του προβλέφθηκαν από ειδικό νόμο, τον Ιούλιο του 2008, εν μέρει ως αντίδραση στον Δεύτερο Πόλεμο του Λιβάνου (έγινε στο Λίβανο στα υψίπεδα του Golan το 2006 και επί 34 ημέρες, επίσης είναι γνωστός και ως “ 2006 Israel–HezbollahWar”, όπως και ως “JulyWar” ή στα Αραβικά ?arbTammuz).
ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Το ψήφισμα της κυβέρνησης 4889, της 7ης Μαρτίου 1999, καθιέρωσε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας. Το ψήφισμα της κυβέρνησης διευκρίνισε, μεταξύ άλλων, ότι:
Η αποστολή του NSC είναι να λειτουργήσει ως κεντρικό συμβουλευτικό όργανο του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης σε θέματα εθνικής ασφάλειας.
Το NSC αποκτά την εξουσία του από την κυβέρνηση και λειτουργεί σύμφωνα με τις οδηγίες του πρωθυπουργού.
Το άρθρο 7 της τροπολογίας του ψηφίσματος 4889 (2001), αναφέρει ότι:
«Η κυβέρνηση θα έχει συγκεκριμένο προσωπικό, το οποίο θα συσταθεί από τον Πρωθυπουργό, για την παροχή επαγγελματικών συμβουλών στους τομείς της εθνικής ασφάλειας. O Πρωθυπουργός έχει εξουσιοδοτηθεί να αναθέτει στο προσωπικό αυτό πρόσθετα πεδία συμβουλευτικών υπηρεσιών».
ΕΡΓΑ
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας λειτουργεί για την υποστήριξη του πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης στον τομέα της εθνικής ασφάλειας. Τα έργα του NSC, όπως ορίζονται στο ψήφισμα της Κυβέρνησης, έχουν ως εξής:
• Να διοργανώσει ανώτερα συμβούλια για τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση σε θέματα εθνικής ασφάλειας.
• Να συντονίσει ολοκληρωμένες αξιολογήσεις διαδικασιών και τάσεων, σε όλες τις πτυχές της εθνικής ασφάλειας.
• Να κατευθύνει ολοκληρωμένες δράσεις προσωπικού και λειτουργίες μεταξύ των αρμόδιων γραφείων και των αρχών που ασχολούνται με την εθνική ασφάλεια, προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός και να υπάρξει ολοκλήρωση μεταξύ τους.
• Να προετοιμάσει την υπουργική επιτροπή για την εθνική ασφάλεια και τον πρωθυπουργό, για τις διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση.
• Να συμβουλεύει την κυβέρνηση σχετικά με πολιτικές που αφορούν την εθνική ασφάλεια.
• Να σχεδιάσει, με βάση μακροπρόθεσμη προοπτική, τις συνιστώσες της εθνικής ασφάλειας, με τη βοήθεια των υφιστάμενων φορέων στρατηγικού σχεδιασμού στα κρατικά γραφεία και στους οργανισμούς που ασχολούνται με την εθνική ασφάλεια.
• Να παρακολουθεί και να παρέχει ενημερώσεις σχετικά με τις δραστηριότητες και την καλή εφαρμογή των ψηφισμάτων για την εθνική ασφάλεια.
• Να διατηρεί το συντονισμό και τη συνεργασία με τις αντίστοιχες εθνικές αρχές ασφαλείας επιλεγμένων χωρών.
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
Μεταξύ των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου περιλαμβάνονται:
• Η παροχή στρατηγικών συμβουλών στον πρωθυπουργό
• Η παροχή συστάσεων για τα ζητήματα ασφάλειας προς την κυβέρνηση
• Η παροχή στον πρωθυπουργό μιας περίληψης των πληροφοριών που προέρχονται από τις διάφορες υπηρεσίες πληροφοριών
• Η προετοιμασία των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας.
• Η κοινή κατεύθυνση και ο συντονισμός των δυνάμεων ασφαλείας. Οι δυνάμεις ασφαλείας στο Ισραήλ (Securityforces, επίσης γνωστές και ως Israelsecurityestablishment, Hebrew: Ma''arechetha''Bitachon) περιλαμβάνουν πολλούς οργανισμούς όπως:
Στρατιωτικές δυνάμεις ασφαλείας (Στρατός, Αεροπορία, Ναυτικό)
Αρχές επιβολής του νόμου: Αστυνομία-πολιτοφυλακή (εθελοντικός οργανισμός) –Συνοριοφυλακή (στρατιωτικό τμήμα της Αστυνομίας)
Παραστρατιωτικές δυνάμεις εθελοντών.
Δυνάμειςεθελοντώνγιατηναντιμετώπισηκινδύνων
Κυβερνητικές δυνάμεις (Knesset Guard)
Υπηρεσίες πληροφοριών: Shabak (Israel Security Agency), Mossad (The Institute), Aman (Directorate of Military Intelligence)
Η επιθεώρηση και η εποπτεία της λήψης αποφάσεων και εφαρμογής τους από τους φορείς ασφαλείας.
Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για την ασφάλεια και διατήρηση συνεργατικών και συντονιστικών σχέσεων με τους οργανισμούς εθνικής ασφάλειας επιλεγμένων χωρών.
Η διατήρηση υψηλού επιπέδου διπλωματικής επικοινωνίας με παγκόσμιες δυνάμεις.
Η διαμόρφωση εναλλακτικών επιλογών για την ισραηλινή πολιτική ασφαλείας και τις σχέσεις του Ισραήλ με τις υπερδυνάμεις, σημαντικές χώρες για την ασφάλεια του Ισραήλ και Διεθνείς Οργανισμούς.
Ζητήματα στα οποία εμπλέκεται το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας περιλαμβάνουν επίσης τον σχεδιασμό του τείχους της Δυτικής Όχθης, την Γάζα και τον διάδρομο γνωστό ως “thePhiladelphiRoute” ή “PhiladelphiaCorridor”, μία ζώνη ξηράς 14 χιλιομέτρων σε μήκος (bufferzone) μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου που προβλέφθηκε το 1979 στη συμφωνία με την Αίγυπτο.
Ένας νέος τομέας σημαντικής δραστηριότητας του Συμβουλίου σχετίζεται με ενεργειακά ζητήματα, με βάση μια συνολική προοπτική εθνικής ασφάλειας, που περιλαμβάνει:
Παρόχους ενέργειας
Στρατηγικά ενεργειακά αποθέματα
Συνδυασμό ενεργειακών πηγών για κάλυψη των εθνικών αναγκών
ΔΟΜΗ - ΣΥΝΘΕΣΗ
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας συμμετέχει οργανικά στο Γραφείο του Πρωθυπουργού και αναφέρεται σε αυτό άμεσα για ζητήματα που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια.
Το Συμβούλιο αποτελείται:
Από τρεις διευθύνσεις:
Πολιτικής ασφάλειας
Εξωτερικής πολιτικής
Αντιτρομοκρατίας
Έχει δύο γραφεία συμβούλων: Νομικό και Οικονομικό.
Έχει περίπου 70 υπαλλήλους.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου 2006, το γραφείο του επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας (NSC) και το προσωπικό της Διεύθυνσης Εξωτερικής Πολιτικής, η Διεύθυνση Ασφαλείας και ο Νομικός Σύμβουλος, βρίσκονται στο κτίριο του Πρωθυπουργού στην Ιερουσαλήμ. Το υπόλοιπο προσωπικό του NSC και της Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας, βρίσκονται στις εγκαταστάσεις του NSC στο RamatHasharon.
Το έργο του Συμβουλίου θεωρείται απόρρητο και μακριά από κάθε δημοσιότητα.
Η εξουσία του είναι ασαφής και ο Πρωθυπουργός δεν είναι υποχρεωμένος να αποδεχθεί τις συστάσεις του, αντίθετα π.χ. με αυτές του Γενικού Εισαγγελέα, που είναι ο κύριος νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης.
Ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου τοποθέτησε τον MeirBen-Shabbat ως νέο επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, θέση που κατείχε προσωρινά ο YossiCohen, ο οποίος ανέλαβε την Mossad. Ο Ben-Shabbat, είναι 51 ετών, έχει υπηρετήσει επί 28 χρόνια στο ShinBet (IsraelSecurityAgency ή Shabak), ήταν επικεφαλής του νότιου τμήματος του, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη Λωρίδα της Γάζας.
ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ
Τα διλήμματα του Ισραήλ στον τομέα της ασφάλειας και της εξωτερικής πολιτικής είναι πολύ οξυμένα και πολύπλοκα.
Οι Ισραηλινοί πρωθυπουργοί αντιμετωπίζουν ένα έντονο και απαιτητικό περιβάλλον λήψης αποφάσεων στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας.
Δεν μπορούν να χειριστούν αυτό το καθήκον χωρίς επαγγελματικό, πολύπλευρο και διεπιστημονικό προσωπικό, το οποίο ενσωματώνει και αναλύει όλες τις σχετικές στρατιωτικές πληροφορίες, τις πληροφορίες και τις εξωτερικές σχέσεις και παράγει οργανωμένες επιλογές πολιτικής για τους εκλεγμένους πολιτικούς αξιωματούχους.
Το NSC έγινε κεντρικός φορέας στη διοίκηση Netanyahu, αυξανόμενο σε μέγεθος, επαγγελματισμό και σε τομείς ευθύνης και εργάζεται κοντά στον πρωθυπουργό. Το κύριο επίτευγμα του είναι η ήσυχη ενσωμάτωση στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων του πρωθυπουργού και των άλλων φορέων λήψης αποφάσεων στην κυβέρνηση (υπουργικό συμβούλιο ασφάλειας), των εξωτερικών υποθέσεων, των θεμάτων άμυνας και ασφάλειας και των πληροφοριών.
Όμως η αποτελεσματικότητα του NSC περιορίζεται από περιστασιακές αντιδράσεις, για ορισμένες αρμοδιότητες που είναι ασαφείς και δημιουργούν πεδίο αντιπαλότητας μεταξύ του NSC και του υπουργού Άμυνας, του IDF και των υπηρεσιών πληροφοριών.
*Ο κ. Στέλιος Φενέκος είναι Υποναύαρχος ε.α. ΠΝ και Πρόεδρος της «Κοινωνίας Αξιών»
