Ο τίτλος του σημερινού μας άρθρου ταιριάζει απόλυτα με αυτό που συμβαίνει στην μεγαλύτερη αγορά του πλανήτη. Ποιος ήταν αυτός ο «μικροσκοπικός ιός» που θα γκρέμιζε την Wall Street; Ένας ασήμαντος συστηματικός κίνδυνος που τρόμαξε τις αγορές τον Μάρτιο και έπειτα έγινε αυτό που κανένας αναλυτής δεν περίμενε, (εκτός φυσικά της στήλης που προέβλεψε με απόλυτη επιτυχία την επάνοδο των αμερικανικών δεικτών σε νέα υψηλά και προχώρησε σε μια ανάλυση για την μετέπειτα πορεία της παγκόσμιας οικονομίας).
«Ωστόσο, οι κεντρικές τράπεζες του πλανήτη θα βοηθήσουν στην επίλυση του προβλήματος, καθώς είναι μονόδρομος να αγοράζουν ότι κινείται και φυσικά να το διαγράφουν πολύ εύκολα γιατί δε θα μπορούν να κάνουν διαφορετικά….». Η μετά ιού εποχή, 6/5/2020- και φυσικά το πάντα επίκαιρο άρθρο του 2014 ή άνοδος ή χάος) . Η κοινή λογική των αγορών υποστηρίζει ότι διαθέτουν την δυνατότητα να ισορροπήσουν εάν υπάρξει πρόβλημα και ότι οι όποιες παρακλήσεις αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Και πώς να το αμφισβητήσει κανένας αυτό όταν έχεις από πίσω σου έναν «γκρουπιέρη» που σου δίνει συνέχεια ρευστότητα;
Επιστρέφοντας στο παρελθόν και στο αρχείο που διατηρώ, στάθηκα σε μια ανάλυση του έγκυρου οικονομικού site MarketWatch ο κ. Paul B. Farrell επισημαίνει, «οι αισιόδοξοι που σχεδιάζουν τις επενδυτικές τους κινήσεις για το 2010 να κατέβουν για λίγο από το "ροζ συννεφάκι" τους, να ξεφύγουν κάπως από την άρνηση που τους διακατέχει, να δουν πως η «Μεγάλη Ύφεση Νο 2» είναι προ των πυλών και να δώσουν προσοχή στα λόγια 12… καταστροφολόγων.
1) Marc Faber (οικονομολόγος): Η "αμερικανική αυτοκρατορία" έχει ακμάσει, αρχίζει η παρακμή. 2) Jeremy Grantham ( διαχειριστής κεφαλαίων): Δεν μάθαμε τίποτα, είμαστε καταδικασμένοι να επαναλάβουμε το παρελθόν μόνο χειρότερα. 3) Joseph Stiglitz (νομπελίστας οικονομολόγος): Μικρή ανάσα στη Wall Street πριν από το επόμενο κραχ. 4) Simon Johnson (ΔΝΤ): Τελειώνει ο χρόνος, έρχεται η Μεγάλη Ύφεση Νο 2. 5) Niall Ferguson (οικονομολόγος): Το εύκολο χρήμα της Fed δημιουργεί νέες φούσκες και πτώσεις. 6) Nassim Taleb (συγγραφέας του “The Black Swan”): Η Fed στοιχειώνεται από το φάντασμα των αποτυχημένων "Ριγκανομικών" του Greenspan. 7) George Soros: Το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα πέθανε.8) Hedge Funds: Βγάλτε δισεκατομμύρια "σορτάροντας" ηλίθιους πολιτικούς, τραπεζίτες. 9) Robert Shiller (οικονομολόγος): Dot-com, Subprime, έρχεται το "τρίτο επεισόδιο".10) Henry Kaufman (οικονομολόγος): Ο παραλογισμός αντικατέστησε τη λογική, την επιστήμη, την τεχνολογία.11) Barton Biggs (Morgan Stanley): Πουλήστε τα πάντα, αγοράστε όπλα, τρόφιμα, πάρτε τα βουνά. 12) Jared Diamond: Τα κράτη αγνοούν το προφανές μέχρι που είναι πολύ αργά. Μετά καταρρέουν…
Καθώς η υφήλιος δείχνει (χρηματιστηριακά) να ανακάμπτει από την χειρότερη κρίση που αντιμετώπισε από το Μεγάλο Κραχ έως και σήμερα, η κοινή λογική υποστηρίζει ότι πήραμε όλα τα μαθήματα που έπρεπε. Πέρασαν 10 χρόνια από τις δηλώσεις επιφανών οικονομολόγων και ανθρώπων της αγοράς που προέβλεπαν την απόλυτη καταστροφή, και όμως οι αγορές ακολουθούν τον δικό τους δρόμο. Έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Έναν δρόμο που μπορεί κάποτε να αποδειχθεί αυκαταστροφικός, όταν κανείς δε θα το περιμένει.
Το τονίσαμε άπειρες φορές από τη στήλη τα κραχ δεν προαναγγέλλονται! Αν ο ιός αποδειχθεί ο μαύρος κύκνος (θα είναι ο κινέζικός ιός ο μαύρος κύκνος:7/3/2020) θα το μάθουμε άμεσα, καθώς η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει κάτι πρωτόγνωρο που θα θεραπευτεί με ένα εμβόλιο ή όπως είπε κάποτε σε ένα tweet το ο πρόεδρος Τραμπ, « θα ξυπνήσουμε και θα έχει χαθεί…» Οι δηλώσεις που πρόσθεσα στο άρθρο μου είναι πιο επίκαιρες σήμερα παρά πριν 10 χρόνια. Οι επόμενες ημέρες είναι κρίσιμες για την πορεία των δεικτών στην Wall Street. και όσο πλησιάζουμε προς το Φθινόπωρο θα επανέλθει και ο φόβος του «μικρού αόρατου εχθρού».
Το 2ο κύμα αν εμφανιστεί δε θα έχει σχέση με το πρώτο. Πολλές φορές προσπαθούσα να βρω κρυμμένα μηνύματα μέσα από ταινίες, συγγράμματα και δηλώσεις επιφανών στελεχών του πλανήτη. Σας αφήνω με μια εικόνα ενός πίνακα στο γραφείο του χρηματιστή στην ταινία του 2010, “Wall Street , money never sleeps”. Ίσως κρύβει κάτι, ίσως στέλνει ένα μήνυμα για κάτι που πρέπει να περιμένουμε το οποίο δεν τελείωσε αλλά βρίσκεται στην αρχή του…εμείς προς ώρας «αρμενίζουμε στα πέλαγα…»