Κοντεύει να συμπληρωθεί μήνας από την στιγμή που ο κορονοϊός μπήκε στη ζωή μας και κοντεύουμε να τον συνηθίσουμε. Τα χρηματιστήρια αξιών ακολουθούν την δική τους πορεία προς διαδοχικά νέα υψηλά ενώ το καθημερινό δελτίο «θυμάτων» μας αφήνει πλέον σχεδόν αδιάφορους. Τι συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα; Έχει επηρεαστεί η παγκόσμια οικονομία και πόσο; Τι μπορεί να συμβεί στην συνέχεια;
Η οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα έχει υποστεί σημαντικό πλήγμα. Πολλά εργοστάσια έκλεισαν, χιλιάδες πτήσεις ματαιώθηκαν, η κυκλοφορία σχεδόν απαγορεύτηκε σε ολόκληρες επαρχίες, μεγάλα λιμάνια υπολειτουργούν ενώ η πόλη του Wuhanαπό την οποία φαίνεται ότι ξεκίνησε η εξάπλωση του ιού, έχει τεθεί σε ένα είδος «καραντίνας». Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ των New York Times του Σαββάτου που μας πέρασε, περίπου 760.000.000 Κινέζοι πολίτες αντιμετωπίζουν κάποιου τύπου περιορισμούς στις κινήσεις τους και δεν επιτρέπεται να συναντούν όποιον επιθυμούν. Όταν το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν μπορεί να κινηθεί ελεύθερα, δεν χρειάζεται να αναρωτηθούμε αν θα επηρεαστεί ουσιαστικά η κινεζική και η παγκόσμια οικονομία. Δύο ερωτήματα τίθενται: Ποιο είναι το μέγεθος του οικονομικού πλήγματος και για πόσο ακόμα θα κρατήσει η αναταραχή;
Το πρώτο ερώτημα δεν είναι δύσκολο να απαντηθεί, τουλάχιστον σε γενικές γραμμές.Εδώ και περίπου δύο εβδομάδες είναι εύκολο να βρούμε στον διεθνή τύπο εκτιμήσεις για την επίδραση της κρίσης σε διάφορους τομείς της οικονομίας, ενώ στις τιμές του πετρελαίου και του χαλκού έχουμε ήδη δει σημαντική πτώση.
Ξέρουμε π.χ. ότι η ζήτηση πετρελαίου από την Κίνα τις πρώτες μέρες έπεσε περίπου κατά 20%,μειωμένη κατά 3.000.000 βαρέλια την ημέρα και ότι έχουν ακυρωθεί αρκετές παραδόσεις φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου. Επίσης, σημαντικές αναταράξεις παρατηρούνται στην εμπορική ναυτιλία όπου, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι τιμές των ναύλων έχουν πέσει κατακόρυφα. Η τουριστική κίνηση από και προς την Κίνα, αλλά και μέσα στην ίδια την χώρα έχει παγώσει, ενώ και σε διεθνές επίπεδο παρατηρούμε παρενέργειες όπως είδαμε με την ματαίωση του παγκοσμίου συνεδρίου κινητής τηλεφωνίας στην Βαρκελώνη.
Αυτά, και άλλα παρεμφερή ζητήματα είναι σχετικά εύκολο να εκτιμηθούν. Σημαντική δυσκολία όμως, υπάρχει στο να εκτιμήσουμε τις συνέπειες της κρίσης στην εφοδιαστική αλυσίδα πολλών κλάδων της παγκόσμιας οικονομίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η βιομηχανία τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, καθώς στην περιοχή της Wuhan παράγεται μεγάλο μέρος του εξοπλισμού που είναι απαραίτητος για την υποδομή της νέας τεχνολογίας 5G, και όσο περισσότερο κρατήσουν οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, τόσο πιο πιθανό είναι να δούμε σημαντική καθυστέρηση στην έναρξη λειτουργίας της νέας τεχνολογίας στην Κίνα αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Λογικά θα υπάρχουν και άλλα τέτοια παραδείγματα για τα οποία θα μαθαίνουμε όσο περνούν οι μέρες.
Το δεύτερο ερώτημα είναι πιο δύσκολο να το απαντήσουμε. Είναι φανερό ότι η κατάσταση εξομαλύνεται σταδιακά καθώς τα εργοστάσια άρχισαν να επαναλειτουργούν μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα και η κινεζική ηγεσία καταβάλλει σοβαρές προσπάθειες να ενισχύσει την οικονομία. Από επιστημονικής/ιατρικής απόψεως τώρα, ο αριθμός των νέων κρουσμάτων και των θυμάτων αυξάνεται μέρα με την μέρα αλλά φαίνεται πως η επιδημία δεν εξαπλώνεται ανεξέλεγκτα. Αν συνυπολογίσουμε και την παγκόσμια κινητοποίηση, θα πρέπει να συμφωνήσουμε με την επικρατούσα διεθνώς εκτίμηση ότι κάποια στιγμή μέσα στον Μάρτιο η κατάσταση θα έχει τεθεί υπό έλεγχο.
Εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν έτσι, μέσα στην άνοιξη η οικονομική δραστηριότητα θα επανέλθει στα προ επιδημίας επίπεδα, η αναταραχή στις αγορές εμπορευμάτων και στην ναυτιλία θα κοπάσει σταδιακά και το πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία θα αποδειχθεί πρόσκαιρο και θα ξεχαστεί πολύ γρήγορα.
Αν, ό μη γένοιτο, η επιδημία αποδειχθεί πιο ανθεκτική, τότε εκτός από τα πολλά περισσότερα θύματα που θα θρηνήσουμε, δεν θα αποφύγουμε την υπολογίσιμη και διατηρήσιμη επιβράδυνση της οικονομίας.
