20η Μαρτίου, Διεθνής Ημέρα Ευτυχίας. 21η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων. Οι εορτασμοί είναι, πάντοτε, χρήσιμοι ως υπενθύμιση των βασικών και των θεμελιωδών αρχών πάνω στις οποίες έχουμε οικοδομήσει και πασχίζουμε να εξελίξουμε την ανθρώπινη κοινωνία.
Εφόσον, αδιαπραγμάτευτα, αναγνωρίζουμε το κυνήγι της ευτυχίας ως βασικό ανθρώπινο σκοπό κι ως θεμελιώδες δικαίωμα για την ανάπτυξη της προσωπικότητας ενός ατόμου, ανεξαρτήτως εθνοτικής καταγωγής, φυλής, σεξουαλικού προσανατολισμού ή οποιουδήποτε άλλου διαφορετικού στοιχείου ταυτότητας, τότε μπορούμε να προχωρήσουμε στα επιμέρους ζητήματα που αφορούν την πρόκληση της αρμονικής συμβίωσης και συνύπαρξης στην κοινωνία.
Σε αυτήν την πρόκληση, οι παγκόσμιες ημέρες παρουσιάζονται ως ιδανικές ευκαιρίες για την ανάδειξη των κοινών σημείων διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων. Πόσο μακριά είναι άραγε το εορταστικό τραπέζι μίας οικογένειας με καταγωγή από το Αφγανιστάν, οι ανατολίτικες γεύσεις, το άγχος της προετοιμασίας για να είναι όλα έτοιμα στην ώρα τους, η χαρά για την αλλαγή του χρόνου και την έλευση της καινούργιας ημέρας (Νορούζ, μία από τις αρχαιότερες εορταστικές εκδηλώσεις στην ιστορία των πολιτισμών – 21η Μαρτίου ο εορτασμός του σε όλο τον κόσμο) που μας βρίσκει αισιόδοξους κι αγκαλιασμένους με τους οικείους μας;
Οι κοινές αναφορές που μπορούμε να βρούμε στις πολιτισμικές παραδόσεις άλλων εθνών είναι πλείστες όσες. Όμως αυτό απαιτεί μία από κοινού προσπάθεια στη βάση της κοινής περιέργειας, η οποία, προσωπικά, πιστεύω κι ελπίζω πως πάντοτε θα υπερισχύει του φόβου και της ανασφάλειας για το άγνωστο.
Για να πάψουμε να φοβόμαστε στη θέα του καινούργιου, στην έλευση ανθρώπων, προσφύγων ή μεταναστών, από άλλες μεριές του κόσμου, χρειαζόμαστε ισχυρούς και δίκαιους θεσμούς που θα μας επιτρέψουν να χαλαρώσουμε τις άμυνες μας και να επιστρέψουμε στο διάλογο με τον ταλαιπωρημένο ταξιδιώτη. Να επιστρέψουμε στην ανάγνωση της ανθρώπινης ιστορίας, σε πείσμα των “πιεστικών” στατιστικών που κατασκευάζουν σύντομες κι εύπεπτες εντυπώσεις. Στην ανάπτυξη μίας ισχυρότερης αλληλεπίδρασης με όσους κι όσες «κουβαλάνε» ανείπωτες, αν όχι συγκλονιστικές ιστορίες.
Όσοι μείνουν κοντά μας, πρέπει να ζήσουν μαζί μας, κατανοώντας σε βάθος τα πλαίσια και βοηθώντας μας να τα ενδυναμώσουμε. Πρωτίστως, όμως, πρέπει να πάψουμε να τους ταλαιπωρούμε με τα δικά μας δεινά. Πρέπει να ακούσουμε και να σεβαστούμε τον πόνο και τη θλίψη τους, πρέπει να μοιραστούμε τη χαρά τους. Αν μπορούμε να αντλήσουμε ορισμένα θετικά διδάγματα, από τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης (2009 – 2018), στην περίοδο της πανδημίας και σε τόσες άλλες, παράλληλες, δυσκολίες που αντιμετώπισε η γενιά μας, με βεβαιότητα μπορούμε να συμφωνήσουμε για τη σπουδαιότητα και την αξία της ανθρώπινης ζωής, για την ανάγκη ενίσχυσης της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, για την εξάλειψη κάθε λογής διακρίσεων, για τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για όλους.
Xρειαζόμαστε μία ισχυρή βάση συναίνεσης στα βασικά και στα θεμελιώδη. Οτιδήποτε ισχύει για εμένα, έχω την απαίτηση να ισχύει και για τον άλλο, ανεξάρτητα από την ταυτότητά του. Αυτή είναι μία αρχή στην οποία οφείλουμε να συμφωνήσουμε όλοι, χωρίς δισταγμούς. Για να αφιερωθούμε, ελεύθεροι, στο κυνήγι της ευτυχίας, χρειαζόμαστε και τις προϋποθέσεις, με λιγότερα εμπόδια και περισσότερες ευκαιρίες.
Δεν νοείται επιτυχημένο κράτος χωρίς ευτυχισμένους πολίτες. Και δεν υπάρχουν ευτυχισμένοι πολίτες εκεί όπου τα δικαιώματα είτε περιστέλλονται, είτε απειλούνται.
* Ο Χρήστος Λαζαρίδης είναι Υπεύθυνος Επικοινωνίας στο Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων.
