Του Ανδρεά Ζαμπούκα
Η Συμφωνία των Πρεσπών, αργά ή γρήγορα, θα αποτελεί παρελθόν για την διπλωματία. Η απόφαση είναι ειλημμένη εδώ και πολύ καιρό. Όπως και η συγκατάθεση των δύο κυβερνήσεων οι οποίες καλούνται να «τελειώνουν» το ζήτημα, το συντομότερο δυνατόν.
Κατά συνέπεια, οι αντιδράσεις που εγείρονται και από τις δύο πλευρές, δεν πρόκειται να αποτελέσουν παρά μόνο τις συνήθεις δυσκολίες που διάγει κάθε δύσκολη διπλωματική συνθήκη αυτού του επιπέδου.
Το ζήτημα επομένως δεν βρίσκεται στην επικύρωσή της αλλά κυρίως το στο τι πρόκειται να ακολουθήσει μετά.
Παρατηρώντας την αγωνιώδη προσπάθεια του πρωθυπουργού Ζάεφ να πείσει τους εθνικιστικούς κύκλους των Σκοπίων, μπορούμε να προβλέψουμε και το μέλλον της εξωτερικής πολιτικής της πΓΔΜ.
Στην πραγματικότητα, έχουμε να κάνουμε με ένα κράτος το οποίο για να συνεχίσει να υφίσταται χρειάζεται απαραιτήτως, μία κυρίαρχη εθνική ιδεολογία. Και μία ταυτότητα γύρω από την οποία θα χτίζει το σύγχρονο αφήγημα της πολιτικής του.
Αυτό σημαίνει πως ο Ζάεφ μπορεί να πάψει κάποια στιγμή να χρησιμοποιεί στην ρητορική του πυροτεχνήματα αλλά πολύ γρήγορα, θα αναγκαστεί να το ξανακάνει, όταν του προκύψουν νέες εθνικιστικές εξάρσεις των πολιτικών αντιπάλων του. Και ίσως να μην απέχουμε πολύ από ένα νέο αλυτρωτικό αφήγημα των λαϊκιστών στα Σκόπια, μιας και εξαρτώνται πλήρως από τον ρωσικό παράγοντα επιρροής στα Βαλκάνια.
Οι Σκοπιανοί, από την στιγμή που η ιστορία δεν τους μοίρασε μεταξύ Βουλγαρίας, Βελιγραδίου και Αθήνας είναι πολύ φυσικό να αναζητούν την πλαστή τους ταυτότητα. Την οποία στο κάτω κάτω όλοι, λίγο πολύ, οι Βαλκάνιοι την έχουμε κατασκευάσει... Απλά αυτοί είναι οι τελευταίοι της ιστορίας και για αυτό το λόγο έχουν δημιουργήσει το μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή.
Έχω την αίσθηση λοιπόν, ότι, είτε περάσει η Συμφωνία των Πρεσπών είτε όχι, το αλυτρωτικό πρόβλημα με τους γείτονες θα παραμένει πάντα επίκαιρο. Και προφανώς, δεν θα επιλύεται, όσο εμείς δεν διαθέτουμε εξωτερική και οικονομική πολιτική για να αποτρέψουμε τις διαθέσεις των Σκοπιανών.
Με πιο απλά λόγια, οι τυχοδιωκτικοί και ανεύθυνοι κύκλοι στα Σκόπια δεν θα σταματήσουν ποτέ να επιβιώνουν δια του εθνικισμού. Αυτό σημαίνει ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική θα τους ακολουθεί, διαμορφώντας την ατζέντα της με την ρητορική τους; Ένα κράτος μέλος της Ευρωπαικής Ένωσης, παλαιό μέλος του ΝΑΤΟ και διαθέτοντας την πιο ισχυρή αποτρεπτική δύναμη στα Βαλκάνια θα σέρνεται πίσω από τους εθνικιστές των Σκοπίων που κυνηγούν την πλαστή τους ταυτότητα;
Δεν είναι λίγο περίεργο τα ελληνικά κόμματα να καθοδηγούνται από τον Ιβάνοφ και το VMRO, θυμίζοντας τον γίγαντα που τρομάζει επειδή το ποντίκι κάνει κύκλους γύρω από την καλύβα του; Ή μήπως θα συνεχίζουμε να σηκώνουμε λάβαρα και σημαίες, όταν ανιστόρητοι δικοί μας "πατριώτες" ακολουθούν αντιδραστικά την εθνομηδενιστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και των ιδεοληπτικού «προοδευτισμού» του;
Ακόμα και χρεοκοπημένοι, είμαστε αρκετά ισχυροί ως χώρα για να επενδύουμε τους φόβους μας στην πλαστή ταυτότητα των γειτόνων. Ας πάψουμε πια να ακολουθούμε την σκιά του "ηττημένου έθνους" μας και ας συνειδητοποιήσουμε την ισχύ μας στην περιοχή.
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι δεν έχουμε καμία δύναμη στην διεκδίκηση συμφερόντων που αντίκεινται στα συμφέροντα των συμμάχων μας. Έχουμε όμως τεράστια ισχύ να επιβάλλουμε τα δικά μας οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα σε ένα κρατίδιο που θα έχει ζωτική ανάγκη την συνεργασία μας στην περιοχή.
