Του Γιάννη Παντελάκη
Το μεσημέρι της Πρωτομαγιάς ο Παναγιώτης Λαφαζάνης πήγε σε ένδειξη διαμαρτυρίας με άλλα μέλη του κόμματός του στο Χίλτον, στήθηκαν μπροστά από τους αστυνομικούς, έγινε μια μικρή φασαρία και τελικά αποχώρησαν. Σε κάποιο όροφο του ίδιου ξενοδοχείου εκείνη την ώρα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έβαζε με τους δανειστές τις τελευταίες πινελιές στη νέα συμφωνία που κόβει μισθούς, συντάξεις και επιδόματα. Δυο πρώην σύντροφοι, βρέθηκαν απέναντι. Λαφαζάνης-Τσακαλώτος, δυο όψεις ενός νομίσματος;
Η απάντηση που βγαίνει αβίαστα είναι πως όχι. Υπάρχει μια χαοτική διαφορά μεταξύ τους, μεταξύ δυο ανθρώπων που πορεύτηκαν για πολλά χρόνια στον ίδιο χώρο, βρέθηκαν στις ίδιες πλατείες και δρόμους και οι πορείες τους πήραν διαφορετικές κατευθύνσεις από τον Αύγουστο του 2015, ούτε δυο χρόνια μόλις πριν. Η βασική διαφορά τους βρίσκεται σε μερικές λέξεις που έχουν ηθικό αξιακό περιεχόμενο, αλλά που όμως αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο στις ημέρες μας και παράλληλα η έλλειψη τους αποτελεί βασική αιτία πολλών παθογενειών.
Πολλοί θα θυμηθούν πως ο Λαφαζάνης έκανε επικύψεις στον Πούτιν, ετοιμαζόταν να μποϋκάρει - έτσι έλεγαν τουλάχιστον - στο Νομισματοκοπείο και ήταν υπέρμαχος της δραχμής. Και είναι ακόμα, δεν το κρύβει. Αντίθετα ο Τσακαλώτος τάσσεται υπέρ της παραμονής στο ευρώ, θέλει μια ευρωπαϊκή πορεία και δεν αμφισβητεί τη θέση της χώρας στην Ε.Ε. Ωστόσο, στο σημείωμα αυτό δεν εξετάζουμε τον βαθμό διαφωνίας σε δυο διαφορετικές πολιτικές θέσεις. Αλλά το ηθικό υπόβαθρο δυο πολιτικών που συνυπήρξαν στον ίδιο χώρο και τις παράλληλες πορείες τους.
Οσο και αν διαφωνεί κάποιος με τον Λαφαζάνη, διαφωνεί με τις πολιτικές του απόψεις και αυτό είναι θεμιτό και σεβαστό. Ο Λαφαζάνης ωστόσο δεν πούλησε την ψυχή του στον διάβολο για μια σίγουρη υπουργική καρέκλα, ένα παχυλό μισθό και αρκετά προνόμια. Ο Λαφαζάνης είχε τις προϋποθέσεις να βρίσκεται σήμερα στη θέση του Τσακαλώτου ή οποιουδήποτε υπουργού. Δεν το επέλεξε γιατί ήθελε να είναι συνεπής με αυτό που πιστεύει. Διαφωνούμε ή συμφωνούμε. Στον αξιακό ηθικό κώδικα ο Λαφαζάνης έχει μια θέση αρκετά ψηλά.
Ο Τσακαλώτος, έχει κάνει κάτι θεαματικά αντίθετο από αυτό. Οχι απλά διαπραγματεύεται και υπογράφει μνημόνια και μέτρα που κατά βάση εξοντώνουν τους οικονομικά αδύναμους τους οποίους υποτίθεται στηρίζει ιδεολογικά, αλλά προσποιείται τον ηγέτη μιας αριστερής υποτίθεται τάσης του ΣΥΡΙΖΑ (53) οι οποίοι κατά καιρούς μάλιστα κάνουν και μερικές δειλές παρεμβάσεις κριτικής προς πολιτικές της κυβέρνησης. Παρότι αποτελεί από τη θέση του έναν από τους κυρίαρχους διαμορφωτές αυτής της πολιτικής. Ο Τσακαλώτος δεν έχει πρόβλημα να δηλώνει πως θα παραιτηθεί από υπουργός αν μειωθεί το αφορολόγητο και να συμπεριφέρεται σαν να μην συμβαίνει τίποτα όταν υπογράφει από τότε δυο μειώσεις του αφορολόγητου.
Οσο και αν ηχεί υπερβολικό, οι ηθικές συμπεριφορές αποτελούν και πολιτικές συμπεριφορές. Παρότι η πολιτική δεν αποτελεί και τον προσφορότερο τρόπο επίδειξης ηθικής, η εντελώς αντίστροφη κατάσταση που επικρατεί έχει μεγεθύνει ένα ήδη υπαρκτό πρόβλημα. Το οποίο έχει αποκτήσει εκρηκτικές διαστάσεις αφού αφορά τη σχέση πολιτών και πολιτικών. Ενα μεγάλο μέρος της κοινωνίας (που φτάνει και ξεπερνά το 1/3) απέχει από τις πολιτικές διεργασίες και μια βασική αιτία γι'' αυτό είναι η στάση που με κομψό τρόπο θα έλεγε κάποιος ότι διακρίνεται από έλλειψη συνέπειας.
Παρότι στη συγκεκριμένη περίπτωση του Τσακαλώτου (και όχι μόνο) θα μπορούσε κάποιος να προσθέσει μερικά επιπλέον χαρακτηριστικά. Καιροσκοπισμός, οπορτουνισμός και άλλα πολλά…
